Bezpłatne badania spirometryczne, które pozwolą ocenić, czy nasze płuca pracują prawidłowo, można będzie wykonać dziś w 240 placówkach medycznych w całej Polsce. Będzie to główny element obchodów Polskiego Dnia Spirometrii.
- Na badania nie trzeba się wcześniej rejestrować. Wystarczy po prostu przyjść w czasie, kiedy dany ośrodek będzie wykonywał spirometrię" - poinformował dr Piotr Dąbrowiecki, prezes Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP, głównego inicjatora i organizatora akcji. Lista ośrodków znajduje się na stronie internetowej federacji (zobacz: Lista placówek 2011) oraz na stronie Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc (http://www.ptchp.org), współorganizatora badań.
Według specjalisty, każda osoba po 40. roku życia, która pali tytoń powinna regularnie wykonywać spirometrię, czyli badanie mierzące pojemność płuc i przepływ powietrza przez układ oddechowy. Jest ono bowiem warunkiem wykrycia śmiertelnej choroby określanej z skrócie jako POChP, tj. przewlekła obturacyjna choroba płuc - podkreślił dr Dąbrowiecki. W ok. 80% przypadków przyczyną POChP jest wieloletnie palenie papierosów. Zagrożone są nią najbardziej osoby, które palą lub paliły w przeszłości.
- POChP to straszna choroba. To morderca. Chorzy umierają na nią o 10-15 lat wcześniej niż ich rówieśnicy - powiedział specjalista. Zaznaczył jednak, że jeśli wcześnie wykryje się ją w badaniu spirometrycznym, to dzięki rzuceniu palenia, lekom, rehabilitacji i szczepieniom ochronnych można spowolnić przebieg choroby, zapobiegać powikłaniom, zaostrzeniom, poprawić jakość życia chorych i przedłużyć im życie.
- Niestety, badania wskazują, że w Polsce około 80% chorych na POChP nie ma ustalonego rozpoznania i nie leczy się - podkreślił na konferencji zapowiadającej Polski Dzień Spirometrii dr Tadeusz Zielonka z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Badacz zaznaczył, że choroba może się też rozwinąć u biernych palaczy, osób narażonych na zanieczyszczenia powietrza, toksyczne gazy, pyły i opary, np. w miejscu pracy. Bardzo rzadko jest uwarunkowana genetycznie. Dlatego organizatorzy akcji bezpłatnych badań spirometrycznych zapraszają na nie wszystkich chętnych.
Jak wyjaśnił dr Dąbrowiecki, dym papierosowy wywołuje przewlekłe zapalenie oskrzeli. Jest to naturalna reakcja obronna organizmu, ale gdy trwa latami powoduje destrukcję błony śluzowej układu oddechowego i stopniowo ogranicza przepływ powietrza przez układ oddechowy. Po 20 latach palenia pojawiają się pierwsze objawy, tj. przewlekły kaszel, odkrztuszanie wydzieliny i duszność podczas wysiłku.
- Osoby palące uważają, że kaszel i nadmiar wydzieliny są normą, bo "płuca palacza muszą się oczyszczać". Ale to nieprawda. To objawy choroby, a nie oczyszczanie się płuc - zaznaczył dr Dąbrowiecki. Z kolei objawy takie jak zadyszka podczas wysiłku i szybkie męczenie się wielu chorych usprawiedliwia naturalnym procesem starzenia albo brakiem ruchu.
POChP, którą charakteryzuje niecałkowicie odwracalne ograniczenie przepływu przez drogi oddechowe (tzw. obturacja), rozwija się powoli. Z czasem pogarsza się tolerancja wysiłku u chorych - nie tylko nie wchodzą na pierwsze piętro bez zadyszki, ale duszność zaczynają odczuwać nawet w spoczynku. Dlatego - tłumaczył dr Zielonka - przestają wychodzić z domu, z łóżka.
"Fotel zaczyna mnie przyciągać jak magnes" - mówi jeden z bohaterów filmu przygotowanego specjalnie na Polski Dzień Spirometrii - pan Jerzy. Na POChP choruje od 10 lat i coraz trudniej mu wykonywać nawet proste czynności.
- Spirometria pozwala wykryć POChP w okresie, w którym pacjent bądź nie odczuwa jeszcze objawów, bądź są one niewielkie i wcale go nie niepokoją - tłumaczył dr Zielonka. Wtedy można osiągnąć największy efekt terapeutyczny.
- Zdrowy człowiek powinien w ciągu pierwszej sekundy wydmuchać więcej niż 70% całego powietrza, które może nabrać do płuc. Ale jeżeli nie jest w stanie, to świadczy, że ma zwężone drogi oddechowe i nie jest w stanie przepuścić przez nie określonej ilości powietrza. A to jest właśnie istota POChP - zaznaczył dr Zielonka.
Statystyki wskazują, że na POChP choruje co 10 osoba po 40. roku życia. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) jest to czwarta przyczyna umieralności na świecie - co roku z jej powodu umiera 3 mln ludzi, a liczba ta stale rośnie. Eksperci szacują, że w Polsce cierpi na nią 2,5 mln osób.
