Informowanie kobiet o szkodliwym wpływie etanolu na płód i przebieg ciąży, jako jedno z zadań personelu medycznego – przypominamy Stanowisko Grupy Ekspertów Ginekologów.
Fot. Pixabay
Przekonanie, że w czasie ciąży szkodliwe jest picie wyłącznie dużych ilości alkoholu czy że alkohol wypity przez matkę nie przedostaje się do organizmu dziecka to tylko przykłady fałszywych przekonań, które wciąż funkcjonują w polskim społeczeństwie.
Abstynencja alkoholowa w ciąży nie jest dla wszystkich pacjentek oczywista – 6% przyznaje się do spożywania alkoholu w tym czasie, a 15% uznaje, że jego spożywanie rzadziej niż jeden raz w miesiącu nie wpływa na zdrowie dziecka*.
Zwracanie uwagi kobiet na to, że w czasie ciąży należy całkowicie zrezygnować ze spożywania alkoholu, gdyż każda, nawet najmniejsza jego ilość, może mieć szkodliwy wpływ na rozwój dziecka, powinno być jednym z elementów wywiadu lekarskiego przeprowadzanego z pacjentką.
Na ten temat wypowiedziała się Grupa Ekspertów Ginekologów w składzie: prof. dr hab. Romuald Dębski, prof. dr hab. Tomasz Paszkowski, prof. dr hab. Mirosław Wielgoś, prof. dr hab. Violetta Skrzypulec-Plinta, dr n. med. Jacek Tomaszewski w 2014 roku, przedstawiając stanowisko, z którego wynika, że:
- Kobiety w ciąży oraz karmiące piersią nie powinny spożywać alkoholu w żadnej postaci.
- W okresie ciąży i laktacji każda dawka alkoholu jest niebezpieczna dla płodu/dziecka.
- Alkohol może uszkadzać płód na każdym etapie jego rozwoju.
- Konsumpcja alkoholu zwiększa ryzyko toksycznego uszkodzenia tkanek matki, zarodka oraz komórek rozrodczych w gonadach płodu.
- Intoksykacja alkoholem w ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia zespołu poalkoholowego uszkodzenia płodu/noworodka.
- Alkohol może być przyczyną poronienia, ograniczenia wewnątrzmacicznego wzrastania lub przedwczesnego zakończenia ciąży.
- Kobiety planujące ciążę powinny dążyć do zachowania abstynencji w okresie przedkoncepcyjnym oraz obligatoryjnie w sytuacji, gdy podejrzewają możliwość ciąży.
- Personel medyczny powinien rutynowo zbierać od ciężarnych wywiad ukierunkowany na informacje dotyczące profilu spożywania alkoholu oraz profesjonalnie informować matkę o szkodliwym wpływie etanolu na płód i ciążę, zalecając jego całkowitą eliminacje z diety.
- U kobiet w okresie rozrodczym aktywny skrining (w tym laboratoryjny) umożliwia identyfikację matek z grupy podwyższonego/wysokiego ryzyka nadużywania alkoholu podczas ciąży.
- Towarzystwa naukowe powinny opracować wytyczne dla lekarzy, położnych, pielęgniarek i studentów medycyny dotyczące szkodliwości spożycia alkoholu przez ciężarne oraz kobiety w okresie rozrodczym.
- Resort zdrowia oraz instytucje użyteczności publicznej powinny aktywnie propagować w społeczeństwie informacje dotyczące toksycznego/teratogennego działania etanolu na płód.
- Problem nieodwracalności uszkodzeń somatycznych/behawioralnych wywołanych konsumpcją alkoholu w ciąży powinien być nagłaśniany w mediach w postaci kampanii antyalkoholowych prowadzonych przez osoby uznane w społeczeństwie za autorytety.
- Pełny tekst Stanowiska Grupy Ekspertów Ginekologów dostępny jest na stronie: lepszystart.com.pl
* Źródło: Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży, raport GIS, Warszawa 2017