Pemetrexed Sandoz - koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji

Substancją czynną preparatu jest pemetreksed, pochodna kwasu foliowego. Podobieństwo chemiczne powoduje, że pemetreksed zastępuje kwas foliowy w reakcjach biochemicznych. Ze względu na taki sposób działania pemetreksed należy do grupy leków przeciwnowotworowych zwanych antymetabolitami (jest antymetabolitem kwasu foliowego). Aktywność enzymów związanych z metabolizmem kwasu foliowego zostaje ograniczona i zahamowaniu ulegają szlaki metaboliczne prowadzące do syntezy zasad purynowych. Konsekwencją jest zaburzenie syntezy DNA, a także RNA i białek, co prowadzi do zahamowania podziałów komórkowych i do apoptotycznej śmierci komórki. Działanie pemetreksedu dotyczy szczególnie komórek szybko dzielących się, jakimi są komórki nowotworowe. Stosowany w leczeniu niedrobnokomórkowego raka płuca oraz rzadkiego nowotworu międzybłoniaka opłucnej (często związanego z ekspozycją na azbest).

Preparat jest wskazany do stosowania u dorosłych w leczeniu:

• nieoperacyjnego, złośliwego międzybłoniaka opłucnej (leczenie skojarzone z cisplatyną u chorych niepoddawanych wcześniej chemioterapii)

• niedrobnokomórkowego raka płuc miejscowo zaawansowanego lub z przerzutami, o histologii innej niż przede wszystkim płaskonabłonkowa:

- w leczeniu pierwszego rzutu w skojarzeniu z cisplatyną

- w monoterapii, jako leczenie drugiego rzutu, a także w leczeniu podtrzymującym u chorych, u których nie nastąpiła progresja choroby bezpośrednio po zakończeniu chemioterapii opartej na związkach platyny.

Niestety, nawet jeżeli istnieją wskazania do stosowania preparatu, nie zawsze można go stosować. Nie możesz stosować preparatu, jeżeli jesteś uczulony (wykazujesz nadwrażliwość) na którykolwiek składnik preparatu.

Nie stosować równolegle szczepionki przeciwko żółtej febrze (żółtej gorączce).

Stosowanie preparatu jest przeciwwskazane w ciąży i w okresie karmienia piersią.

Niektóre choroby i inne okoliczności mogą stanowić przeciwwskazanie do stosowania lub wskazanie do zmiany dawkowania preparatu. W pewnych sytuacjach może okazać się konieczne przeprowadzenie określonych badań kontrolnych.

Leczenie może być prowadzane wyłącznie pod nadzorem lekarza onkologa, posiadającego doświadczenie w stosowaniu chemioterapii przeciwnowotworowej.

Przed każdym podaniem preparatu konieczna jest kontrola morfologii krwi. Stosowanie preparatu jest związane z ryzykiem hamowania czynności szpiku kostnego i wystąpienia neutropenii (zmniejszenie liczby granulocytów obojętnochłonnych [neutrofilów]), małopłytkowości, niedokrwistości i pancytopenii (niedobór wszystkich elementów morfotycznych krwi). Jeżeli liczba neutrofilów będzie mniejsza niż 1500/mm3 lub liczba płytek krwi mniejsza niż 100000/mm3 wymagane jest opóźnienie przyjęcia preparatu do czasu poprawy parametrów hematologicznych. Ciężka neutropenia i/lub małopłytkowość może wskazywać na konieczność zmniejszenia dawki leku w kolejnych cyklach.

Przed rozpoczęciem leczenia wskazane jest profilaktyczne przyjmowanie kwasu foliowego i witaminy B12 w celu zmniejszenia częstości występowania i nasilenia działań niepożądanych związanych z leczeniem.

W celu ograniczenia odczynów skórnych lekarz może profilaktycznie zalecić kortykosteroidy (np. deksametazon).

Nie zaleca się stosowania preparatu u chorych z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny mniejszy niż 45 ml/min).

Chorzy z łagodnymi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny większy niż 45 ml/min) powinni unikać przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak ibuprofen czy kwas acetylosalicylowy (w dawce większej niż 1,3 g na dobę), w ciągu 2 dni przed podaniem, w dniu podania oraz przez 2 dni po podaniu preparatu. W przypadku niesteroidowych leków przeciwzapalnych o długim okresie półtrwania (np. piroksykam, rofekoksyb) należy unikać ich przyjmowania w ciągu 5 dni przed i 2 dni po podaniu oraz w dniu podania preparatu.

Należy regularnie kontrolować czynność nerek. Stosowanie preparatu może być związane z wystąpieniem ciężkich zaburzeń czynności nerek, w tym ostrej niewydolności nerek. Ryzyko tych zaburzeń jest zwiększone u osób z czynnikami ryzyka, takimi jak odwodnienie, nadciśnienie tętnicze lub cukrzyca. Możliwe jest także wystąpienie związanej z leczeniem moczówki prostej oraz ostrej martwicy cewek nerkowych.

Jeżeli występuje wysięk płucny lub wodobrzusze ze znaczną kumulacją płynu, konieczne może być usunięcie płynu (zmniejszenie wysięku) przed rozpoczęciem leczenia.

Stosowanie preparatu w skojarzeniu z cisplatyną wiąże się z ryzykiem toksycznego działania na układ pokarmowy i wystąpienia odwodnienia. Wskazane może być profilaktyczne przyjęcie leków przeciwwymiotnych. Konieczna jest odpowiednia podaż płynów.

Stosowanie leku, zwłaszcza w skojarzeniu z innymi lekami cytotoksycznymi, może prowadzić do ciężkich działań niepożądanych ze strony układu sercowo-naczyniowego, w tym do zawału serca i zdarzeń naczyniowo-mózgowych. Ryzyko to jest zwiększone u osób z czynnikami ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego.

Ze względu na zmniejszenie odpowiedzi immunologicznej, w okresie leczenia nie należy przyjmować szczepionek zawierających żywe drobnoustroje z powodu ryzyka wystąpienia uogólnionej choroby poszczepiennej.

Pemetreksed ma działanie mutagenne, teratogenne i może spowodować nieodwracalną bezpłodność. Kobiety w wieku rozrodczym nie powinny zachodzić w ciążę, a mężczyźni w wieku rozrodczym nie powinni starać się o poczęcie dziecka. Osoby w wieku rozrodczym (kobiety i mężczyźni) powinny skonsultować się z lekarzem w sprawie stosowania skutecznej metody zapobiegania ciąży w okresie leczenia i przez co najmniej 6 miesięcy w przypadku kobiet oraz przez co najmniej 3 miesiące w przypadku mężczyzn po jego zakończeniu.

Mężczyźni, którzy w przyszłości zamierzają zostać ojcami, powinni skonsultować się z lekarzem w sprawie możliwości zebrania i przechowywania nasienia pobranego przed rozpoczęciem leczenia.

Preparat może nasilać wrażliwość na napromienianie. U chorych, którzy byli poddawani radioterapii w okresie kilku tygodni lub lat przed rozpoczęciem leczenia może wystąpić nawrót objawów popromiennych.

Jeżeli radioterapia stosowana była przed, w trakcie lub po stosowaniu preparatu może wystąpić popromienne zapalenie płuc. Należy zachować ostrożność, zwłaszcza gdy równolegle stosowane są inne preparaty zwiększające wrażliwość na promieniowanie.

Dodatkowe informacje o pozostałych składnikach preparatu:

• preparat zawiera glikol propylenowy;

• preparat (fiolka 20 ml, fiolka 40 ml) zawiera sód.

Czy ten preparat ma wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów?

Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu pemetreksedu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń/maszyn.

Preparat może jednak powodować działania niepożądane (np. znużenie), które mogą upośledzać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń/maszyn. Należy zachować ostrożność i jeżeli wystąpią takie działania niepożądane, nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać urządzeń/maszyn.

Preparat ma postać koncentratu do sporządzania roztworu do infuzji dożylnej. Preparat, po odpowiednim przygotowaniu i rozcieńczeniu może być podawany tylko przez kwalifikowany personel medyczny. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stosowania preparatu, skonsultuj się z lekarzem.

Leczenie może być prowadzane wyłącznie pod nadzorem lekarza posiadającego doświadczenie w stosowaniu chemioterapii.

Leczenie skojarzone z cisplatyną: 500 mg/m2 powierzchni ciała w 1. dniu każdego 21-dniowego cyklu; po zakończonym wlewie pemetreksedu podawana jest cisplatyna. Przed podaniem cisplastyny i/lub po jej podaniu choremu podaje się leki przeciwwymiotne oraz płyny w odpowiedniej ilości.

Monoterapia: 500 mg/m2 powierzchni ciała w 1. dniu każdego 21-dniowego cyklu.

Szczegółowe informacje dotyczące modyfikacji dawkowania w zależności od zmian liczby neutrofilów i płytek krwi podczas leczenia oraz w zależności od nasilenia działań niepożądanych – zobacz: zarejestrowane materiały producenta.

Szczególne grupy chorych:

Nie ma szczególnych zaleceń dotyczących stosowania preparatu u osób w podeszłym wieku (po 65. roku życia).

Stosowanie preparatu u dzieci i młodzieży nie jest właściwe.

Nie ma konieczności zmiany dawkowania u osób z zaburzeniami czynności nerek, u których klirens kreatyniny jest większy niż 45 ml/min. Nie zaleca się stosowania preparatu u osób, u których klirens kreatyniny jest mniejszy niż 45 ml/min.

Nie stwierdzono związku pomiędzy aktywnością enzymów wątrobowych i stężeniem bilirubiny a farmakokinetyką pemetreksedu.

Sposób podawania:

Preparat jest przeznaczony wyłącznie do podawania we wlewie dożylnym (trwającym 10 minut) po wcześniejszym przygotowaniu i rozcieńczeniu. Wlew podawany jest co 3 tygodnie, po odpowiedniej premedykacji (kortykosteroidy, leki przeciwwymiotne).

Zastosowanie kwasu foliowego lub preparatów wielowitaminowych zawierających kwas foliowy tydzień przed rozpoczęciem leczenia, w jego trakcie oraz przez 3 tygodnie po jego zakończeniu zmniejsza ryzyko toksycznego działania pemetreksedu. Dodatkowo podawana jest witamina B12 (domięśniowo).

W okresie ciąży nie stosuj żadnego leku bez konsultacji z lekarzem!

Bardzo ważne jest, aby przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku w okresie ciąży lub w okresie karmienia piersią skonsultować się z lekarzem i wyjaśnić ponad wszelką wątpliwość potencjalne zagrożenia i korzyści związane ze stosowaniem danego leku. Jeżeli jesteś w ciąży lub planujesz ciążę, poinformuj o tym lekarza przepisującego receptę na ten lek.

Preparat jest przeciwwskazany w ciąży i w okresie karmienia piersią.

Pemetreksed ma działanie mutagenne, teratogenne i może spowodować nieodwracalną bezpłodność. Kobiety w wieku rozrodczym nie powinny zachodzić w ciążę, a mężczyźni w wieku rozrodczym nie powinni starać się o poczęcie dziecka. Osoby w wieku rozrodczym (kobiety i mężczyźni) powinny skonsultować się z lekarzem w sprawie stosowania skutecznej metody zapobiegania ciąży w okresie leczenia i przez co najmniej 6 miesięcy w przypadku kobiet oraz przez co najmniej 3 miesiące w przypadku mężczyzn po jego zakończeniu.

Mężczyźni, którzy w przyszłości zamierzają zostać ojcami, powinni skonsultować się z lekarzem w sprawie możliwości zebrania i przechowywania nasienia pobranego przed rozpoczęciem leczenia.

Poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych ostatnio lekach, również o tych, które są wydawane bez recepty.

Leki wpływające na szybkość wydalania pemetreksedu przez nerki (np. penicyliny, probenecyd, antybiotyki aminoglikozydowe, niektóre leki moczopędne np. furosemid, związki platyny, cyklosporyna) mogą zmniejszać szybkość wydalania preparatu i nasilać jego toksyczność. Jeżeli zachodzi konieczność ich równoległego stosowania, należy zachować ostrożność i w razie potrzeby kontrolować klirens kreatyniny.

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen) oraz kwas acetylosalicylowy, zwłaszcza stosowane w dużych dawkach, mogą powodować zmniejszenie wydalania pemetreksedu i prowadzić do nasilenia jego działań niepożądanych u osób z prawidłową czynnością nerek.

Osoby z łagodną lub umiarkowaną niewydolnością nerek powinny unikać przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. ibuprofen) oraz kwasu acetylosalicylowego w dużych dawkach w ciągu 2 dni przed podaniem, w dniu podania oraz przez 2 dni po podaniu preparatu. Należy unikać stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych o długim okresie półtrwania (np. piroksykam, rofekoksyb) w ciągu 5 dni przed podaniem, w dniu podania i przez co najmniej 2 dni po podaniu preparatu. W przypadku konieczności stosowania NLPZ chory powinien być monitorowany pod kątem objawów toksyczności (mielosupresja, toksyczność ze strony przewodu pokarmowego).

W przypadku równoległego stosowania leków przeciwzakrzepowych należy uważnie kontrolować parametry krzepnięcia krwi.

Stosowanie szczepionki przeciwko żółtej gorączce (żółtej febrze) jest przeciwwskazane; uogólniony odczyn poszczepienny może prowadzić do zgonu. W okresie leczenia nie należy stosować szczepionek zawierających żywe drobnoustroje z powodu ryzyka wystąpienia uogólnionej choroby poszczepiennej mogącej prowadzić do zgonu.

Jak każdy lek, również Pemetrexed Sandoz może powodować działania niepożądane, chociaż nie wystąpią one u wszystkich chorych stosujących ten preparat. Pamiętaj, że oczekiwane korzyści ze stosowania leku są z reguły większe, niż szkody wynikające z pojawienia się działań niepożądanych.

Nasilenie działań niepożądanych preparatu może być większe, jeżeli jest on podawany w skojarzeniu z innymi chemioterapeutykami.

Bardzo często: zakażenia, zapalenie gardła, zahamowanie czynności szpiku, w tym leukopenia (zmniejszenie liczby krwinek białych [leukocytów]), neutropenia (zmniejszenie liczby granulocytów obojętnochłonnych [neutrofilów]), niedokrwistość, zapalenie jamy ustnej, jadłowstręt, wymioty, biegunka, nudności, wysypka, łuszczenie skóry, zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi, uczucie zmęczenia, znużenia.

Często: sepsa, gorączka neutropeniczna, małopłytkowość, odwodnienie, zaburzenia smaku, niestrawność, zaparcia, ból brzucha, neuropatia czuciowa i ruchowa, zawroty głowy, zapalenie spojówek, suchość oczu, wzmożone łzawienie, suche zapalenie rogówki, obrzęk powiek, zaburzenia rytmu serca, niewydolność serca, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, niewydolność nerek, zaburzenia pigmentacji skóry, rumień wielopostaciowy, świąd, łysienie, pokrzywka, reakcje nadwrażliwości, gorączka, ból w klatce piersiowej, zapalenie błon śluzowych, reakcje w miejscu podania (ból, obrzęk).

Niezbyt często: pancytopenia, zdarzenia naczyniowo-mózgowe, udar niedokrwienny, krwotok wewnątrzczaszkowy, zawał serca, choroba niedokrwienna serca, nadkomorowe zaburzenia rytmu serca, niedokrwienie obwodowe (niekiedy prowadzące do martwicy kończyny), zatorowość płucna, śródmiąższowe zapalenie płuc, zapalenie okrężnicy, krwawienie z jelit, perforacja jelit, martwica jelit, zapalenie błony śluzowej przełyku, popromienne zapalenie przełyku, popromienne zapalenie płuc.

Rzadko: niedokrwistość hemolityczna (o podłożu immunologicznym), niebezpieczne reakcje anafilaktyczne, w tym wstrząs anafilaktyczny, zapalenie wątroby, rumień, nawrót objawów popromiennych.

Bardzo rzadko: zapalenie skóry i tkanki podskórnej, ciężkie reakcje skórne, w tym martwica toksyczna rozpływna naskórka, zespół Stevensa i Johnsona, pęcherzowe zapalenie skóry, pęcherzowe oddzielanie naskórka, rzekome zapalenie tkanki podskórnej, zapalenie skóry, wyprysk, świerzbiączka.

Z nieznaną częstością: moczówka prosta, martwica cewek nerkowych.