medycyna praktyczna dla pacjentów
medycyna praktyczna dla pacjentów
Estradiol jest hormonem naturalnie wytwarzanym w organizmie kobiety.
17-β-estradiol jest naturalnym hormonem syntetyzowanym i uwalnianym w 95% przez komórki ziarniste jajnika. W niewielkiej ilości powstaje także w tkankach docelowych oraz w wyniku przemian dehydroepiandrosteronu (DHEA) i testosteronu poza jajnikiem. Estradiol działa za pośrednictwem swoistych receptorów, a głównymi narządami docelowymi są: narządy płciowe, gruczoł sutkowy, podwzgórze i przysadka. Stężenie hormonu w surowicy zależy od fazy cyklu i u kobiet w wieku rozrodczym waha się w granicach 60–1300 pmol/l. Estrogeny warunkują drugo- i trzeciorzędowe cechy płciowe u kobiet: pobudzają rozwój macicy, jajowodów, pochwy, zewnętrznych narządów płciowych i gruczołów sutkowych. W endometrium (błona śluzowa macicy) wywołują zmiany proliferacyjne (rozrastanie), powodują zwiększenie masy mięśnia macicy, a poprzez pobudzenie syntezy prostaglandyn zwiększają jej pobudliwość skurczową; pobudzają wydzielanie śluzu szyjkowego z jednoczesnym rozkurczaniem błony mięśniowej szyjki macicy, umożliwiając penetrację plemników. W pochwie wywołują wzrost, dojrzewanie i złuszczanie komórek nabłonka. W sutku pobudzają rozwój podścieliska i tkanki tłuszczowej oraz wzrost nabłonka kanalików i pęcherzyków gruczołowych. Wpływ ogólnoustrojowy estradiolu przejawia się działaniem: kościotwórczym, pobudzającym syntezę białek w wątrobie, zwiększającym wytwarzanie tlenku azotu, prostacykliny oraz hamującym wytwarzanie tromboksanu i endoteliny, zmniejszającym stężenie frakcji LDL cholesterolu, zwiększającym stężenie frakcji HDL (z wyjątkiem estradiolu stosowanego przezskórnie), VLDL i triglicerydów. Estradiol zwiększa w surowicy stężenie czynnika krzepnięcia VII oraz białka C, zmniejsza stężenie inhibitora aktywatora plazminogenu 1, fibrynogenu i antytrombiny III. Wpływa na biosyntezę tłuszczów, białek, zasad purynowych i pirymidynowych, zmniejsza stężenie glukozy na czczo; zwiększa przepuszczalność błon komórkowych poprzez większe nawodnienie – poprawia elastyczność skóry i stan błon śluzowych. Wpływa na rozmieszczenie tkanki tłuszczowej (ukształtowanie sylwetki kobiecej). Działa korzystnie na stan psychiczny i emocjonalny oraz libido. Estradiol można podawać doustnie, domięśniowo, przezskórnie, donosowo i dopochwowo. Wchłania się z przewodu pokarmowego, skóry i błon śluzowych.
Estradiol jest wskazany do stosowania w następujących przypadkach: hormonalna terapia zastępcza w przypadku hipogonadyzmu u kobiet (pierwotny i wtórny brak miesiączki), zespołu pokastracyjnego, objawów wypadowych u kobiet w okresie około- i pomenopauzalnym lub w przypadku osteoporozy u kobiet wywołanej niedoborem estrogenów. Dopochwowo stosuje się go w zanikowym zapaleniu pochwy zależnym od niedoboru estrogenów.
Po podaniu domięśniowym powoli się wchłania z miejsca wstrzyknięcia. Po wchłonięciu w ok. 50% wiąże się z białkami osocza. W trakcie „pierwszego przejścia” przez wątrobę jest szybko metabolizowany do mniej czynnych metabolitów – estriolu i estronu. Dostępność biologiczna estradiolu podanego doustnie wynosi ok. 5–7%. Biologiczny okres półtrwania w osoczu wynosi ok. 7 godzin. Wydalany jest głównie z moczem w postaci metabolitów (siarczanów, glukuronianów), częściowo w postaci niezmienionej.
Estradiol stosuje się w postaci preparatów jednoskładnikowych (wskazania do ich stosowania zapisano powyżej) oraz preparatów złożonych z innymi hormonami, stosowanych najczęściej jako hormonalna terapia zastępcza.
Osoby z predyspozycją do występowania chorób zakrzepowo-zatorowych nie powinny stosować estradiolu i innych leków z tej grupy. Estradiol osłabia działanie doustnych leków przeciwzakrzepowych. Ze względu na ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych należy zachować ostrożność w przypadkach, gdy konieczne jest unieruchomienie chorej (na przykład w wyniku złamania nogi).
Estradiolu nie wolno stosować u kobiet w ciąży, przed rozpoczęciem leczenia należy wykonać test ciążowy w celu wykluczenia tego stanu.
w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł
Pulmonolog – czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
Gastrolog (gastroenterolog) - czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
