Cholesterol LDL to frakcja cholesterolu, którego zbyt duże stężenie jest niekorzystne dla zdrowia, ponieważ przyczynia się do rozwoju miażdżycy. U osób zdrowych norma stężenia cholesterolu we krwi wynosi <3,0 mmol/l (115 mg/dl). Zbyt duże stężenie cholesterolu LDL to hipercholesterolemia.
Co to jest cholesterol LDL?
Cholesterol LDL (nazwa pochodzi od ang. low-density lipoprotein, czyli cholesterol frakcji lipoprotein o małej gęstości) to część (frakcja) całkowitego cholesterolu zawarta w wielkocząsteczkowym kompleksie – lipoproteinie LDL – której zadaniem jest transport cholesterolu z wątroby do mięśni naszego organizmu. Cholesterol LDL bywa nazywany „złym cholesterolem”, ponieważ powoduje odkładanie cząsteczek cholesterolu w tętnicach, powodując rozwój miażdżycy.
Fot. Medycyna Praktyczna
Jakie powinno być prawidłowe stężenie cholesterolu LDL - normy dla osób dorosłych
Prawidłowe stężenie cholesterolu LDL zależy od ryzyka sercowo-naczyniowego.
Tabela. | |
---|---|
Ryzyko sercowo-naczyniowe | Zalecane stężenie cholesterolu LDL |
bardzo duże | <1,4 mmol/l (55 mg/dl) |
duże | <1,8 mmol/l (70 mg/dl) |
umiarkowane | <2,6 mmol/l (100 mg/dl) |
małe | <3,0 mmol/l (115 mg/dl) – wartość ta jest uznana za prawidłową dla osób zdrowych |
Ryzyko sercowo-naczyniowe ocenia się indywidualnie dla każdego pacjenta. Profilaktyka chorób sercowo-naczyniowych opiera się na ocenie/wykrywaniu i modyfikacji/eliminacji czynników ryzyka sercowo-naczyniowego.
Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego podlegające modyfikacji:
- nieprawidłowe żywienie
- palenie tytoniu
- mała aktywność fizyczna
- podwyższone ciśnienie tętnicze
- zwiększone stężenie cholesterolu LDL (LDL-C) w osoczu
- zwiększone stężenie triglicerydów (TG)
- stan przedcukrzycowy lub cukrzyca
- nadwaga lub otyłość.
Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego niepodlegające modyfikacji:
- wiek (mężczyźni ≥45 lat, kobiety ≥55 lat),
- płeć (większe ryzyko u mężczyzn niż u kobiet przed menopauzą),
- wczesne (u mężczyzn <55. rż., u kobiet <60. rż.) występowanie w rodzinie choroby niedokrwiennej serca lub chorób innych tętnic na podłożu miażdżycy.
Przeczytaj o szacowaniu ryzyka sercowo-naczyniowego: Jak oszacować u siebie poziom ryzyka sercowo-naczyniowego?
Co powoduje duże stężenie cholesterolu LDL?
Chorobą, w której wstępuje zbyt duże stężenie cholesterolu LDL, jest hipercholesterolemia. Konsekwencją zbyt dużego stężenie cholesterolu LDL jest miażdżyca i związane z nią choroby sercowo-naczyniowe, takich jak np. zawał serca lub udar mózgu.
Inne przyczyny:
- rodzinny defekt apolipoproteiny B100
- niedoczynność tarczycy
- zespół nerczycowy
- przewlekła choroba nerek
- choroby wątroby
- leki (progestageny, glikokortykosteroidy, inhibitory proteazy stosowane w leczeniu zakażenia HIV).
Zbyt małe stężenie cholesterolu LDL – przyczyny
- nadczynność tarczycy
- zaawansowana marskość i inne ciężkie uszkodzenia miąższu wątroby
- sepsa
- wyniszczenie
Jak zmniejszyć stężenie cholesterolu LDL, aby było w normie?
Leczenie zbyt dużego stężenie cholesterolu LDL, czyli hipercholesterolemii, obejmuje odpowiednią dietę, zwiększenie aktywności fizycznej i leki hipolipemizujące, czyli zmniejszające stężenie cholesterolu LDL we krwi.
Przeczytaj więcej: Hipercholesterolemia – leczenie: leki na hipercholesterolemię