medycyna praktyczna dla pacjentów
medycyna praktyczna dla pacjentów
Mechanizm działania
Inhibitor zwrotnego wychwytu serotoniny (5-HT) i noradrenaliny. Słabo hamuje zwrotny wychwyt dopaminy, nie wykazuje istotnego powinowactwa do receptorów histaminowych, dopaminowych, cholinergicznych i adrenergicznych. Zwiększenie stężenia 5-HT i noradrenaliny w odcinku krzyżowym rdzenia kręgowego zwiększa napięcie cewki moczowej w fazie gromadzenia moczu, co prowadzi u kobiet do silniejszego zamknięcia cewki podczas wysiłku. W zależności od dawki duloksetyna powoduje również zwiększenie zewnątrzkomórkowego stężenia serotoniny i noradrenaliny w różnych obszarach mózgu. Duloksetyna normalizuje próg bólowy u pacjentów z cukrzycowym bólem neuropatycznym.
Farmakokinetyka
Dobrze się wchłania po podaniu p.o. tmax – 6 h. Całkowita dostępność biologiczna wynosi 32–80% (średnio 50%). Pokarm wydłuża tmax do 10 h i nieznacznie zmniejsza odsetek wchłanianej dawki, nie ma to jednak istotnego znaczenia klinicznego. Wiąże się w ok. 96% z białkami osocza – albuminą i alfa-1-kwaśną glikoproteiną. Lek jest w znacznym odsetku metabolizowany przez izoenzymy CYP1A2 i polimorficzny CYP2D6, a następnie ulega sprzęganiu. Metabolity leku są farmakologicznie nieaktywne. Farmakokinetyka duloksetyny wykazuje dużą zmienność osobniczą ze względu na wiek, płeć, palenie tytoniu i aktywność CYP2D6. t1/2 wynosi 8–17 h (średnio 12 h). Metabolity duloksetyny wydalane są głównie z moczem. U kobiet pozorny klirens osoczowy jest o ok. 50% mniejszy, nie ma jednak konieczności zmiany dawkowania ze względu na płeć chorego. U osób w podeszłym wieku AUC zwiększa się o ok. 25% i wydłuża się t1/2. U chorych z krańcową niewydolnością nerek cmax i AUC duloksetyny zwiększają się 2-krotnie. W przypadku umiarkowanej niewydolności wątroby pozorny klirens kreatyniny jest o 79% mniejszy, pozorny t1/2 jest 2,3 razy dłuższy, a AUC 3,7 razy większe w porównaniu z osobami zdrowymi.
Zaburzenia depresyjne
Leczenie dużych zaburzeń depresyjnych.
Neuropatia cukrzycowa
Leczenie bólu w obwodowej neuropatii cukrzycowej u dorosłych.
Zaburzenia lękowe
Leczenie zaburzeń lękowych uogólnionych.
Dodatkowo
Lek jest również stosowany u kobiet z umiarkowanym lub ciężkim wysiłkowym nietrzymaniem moczu; preparat przeznaczony do zastosowania w tym wskazaniu nie jest dostępny w Polsce.
Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, choroby wątroby powodujące zaburzenia czynności wątroby, równoległe stosowanie niewybiórczych, nieodwracalnych inhibitorów MAO.
Silne inhibirtory izoenzymu CYP1A2
Nie stosować w skojarzeniu z silnymi inhibitorami izoenzymu CYP1A2 (np. fluwoksaminą, cyprofloksacyną, enoksacyną).
Zaburzenia czynności nerek
Nie stosować u chorych, u których występuje ciężka niewydolność nerek
Nadciśnienie tętnicze
U chorych z niekontrolowanym nadciśnieniem tętniczym nie należy rozpoczynać leczenia duloksetyną. Zaleca się kontrolowanie ciśnienia tętniczego u chorych na nadciśnienie tętnicze i/lub choroby serca. U osób, u których utrzymuje się wysokie ciśnienie tętnicze krwi podczas stosowania duloksetyny, należy rozważyć zmniejszenie dawki lub stopniowe odstawienie leku.
Stany wymagające zachowania szczególnej ostrożności
Należy zachować szczególną ostrożność u chorych z napadami manii w wywiadzie albo z rozpoznaniem zaburzeń afektywnych dwubiegunowych i/lub napadów padaczkowych.W związku z przypadkami rozszerzenia źrenic po zastosowaniu leku należy zachować szczególną ostrożność u chorych ze zwiększonym ciśnieniem śródgałkowym i/lub ryzykiem wystąpienia ostrych napadów jaskry z zamkniętym kątem przesączania.
Należy zachować ostrożność u chorych przyjmujących leki przeciwzakrzepowe i/lub leki wpływające na czynność płytek krwi oraz u chorych ze stwierdzoną skłonnością do krwawień, a także u chorych ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia hiponatremii (chorzy w podeszłym wieku, z marskością wątroby, odwodnieni lub przyjmujący leki moczopędne).
Inne leki przeciwdepresyjne
Należy zachować ostrożność w przypadku stosowania leku równolegle z lekami przeciwdepresyjnymi.
Ryzyko popełnienia samobójstwa
Depresja i zaburzenia lękowe uogólnione wiążą się ze zwiększonym ryzykiem samobójstw, a ryzyko ich popełnienia może się zwiększać we wczesnym okresie poprawy stanu chorego, dlatego leczenie chorych z grupy dużego ryzyka powinno się odbywać pod ścisłym nadzorem lekarza; należy poinformować chorych i ich opiekunów o konieczności niezwłocznego zgłaszania lekarzowi wystąpienia u chorego myśli lub zachowań samobójczych albo myśli o samookaleczeniu. Myśli samobójcze mogą wystąpić także podczas leczenia duloksetyną pacjentów z cukrzycowym bólem neuropatycznym.
Objawy odstawienia
W przypadku odstawienia leku u niektórych chorych mogą wystąpić objawy odstawienia, zwłaszcza gdy leczenie przerwano nagle; objawy te na ogół mają łagodne lub umiarkowane nasilenie i zazwyczaj ustępują samoistnie, najczęściej w ciągu 2 tyg.; niekiedy objawy z odstawienia utrzymują się 2–3 mies. lub dłużej.
Osoby w podeszłym wieku
Należy zachować ostrożność u chorych w podeszłym wieku.
Dzieci i młodzież
Ze względu na brak badań nie powinno się stosować leku u dzieci i młodzieży do 18. rż.
Zaburzenia czynności wątroby, nadużywanie alkoholu
Ze względu na opisywane przypadki uszkodzenia wątroby objawiające się bólem brzucha, hepatomegalią, zwiększeniem aktywności enzymów wątrobowych do wartości 20-krotnie większych niż wartości prawidłowe i współwystępowaniem żółtaczki lub bez jej współwystępowania, jak również przypadki żółtaczki cholestatycznej, nie należy stosować duloksetyny u chorych nadużywających alkoholu, ani u chorych z przewlekłą niewydolnością wątroby.
Akatyzja
U pacjentów, u których wystąpiła akatyzja zwiększanie dawki może nie być korzystne.
Dodatkowe składniki preparatu
Ze względu na zawartość sacharozy nie powinno się stosować u osób z nietolerancją fruktozy, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy lub niedoborem sacharazy-izomaltazy.
Leki wpływające na OUN, alkohol
Należy zachować ostrożność w przypadku równoległego stosowania duloksetyny i leków wpływających na OUN (np. pochodne benzodiazepiny, opioidowe leki przeciwbólowe, leki przeciwpsychotyczne, fenobarbital, leki przeciwhistaminowe o działaniu uspokajającym) oraz w przypadku jednoczesnego stosowania z alkoholem.
Inhibitory MAO
Ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego nie stosować duloksetyny równolegle z niewybiórczymi, nieodwracalnymi inhibitorami MAO ani w ciągu 14 dni po ich odstawieniu; przed rozpoczęciem stosowania IMAO powinno upłynąć co najmniej 5 dni po zaprzestaniu stosowania duloksetyny. W przypadku wybiórczych, odwracalnych inhibitorów MAO ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego jest mniejsze, nie zaleca się jednak ich równoległego stosowania.
Inne leki wymagające zachowania ostrożności
Należy zachować ostrożność podczas równoległego stosowania duloksetyny i wybiórczych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny, przeciwdepresyjnych leków trójpierścieniowych (np. klomipramina, amitryptylina), preparatów zawierających ziele dziurawca (Hypericum perforatum), wenlafaksyny, tryptanów, tramadolu, petydyny i tryptofanu, doustnych leków przeciwzakrzepowych lub przeciwpłytkowych.
Silne inhibitory izoenzymu CYP1A2
Nie należy stosować równoległe duloksetyny i silnych inhibitorów izoenzymu CYP1A2 (np. fluwoksamina, cyprofloksacyna, enoksacyna), ponieważ w przypadku takiego skojarzenia następuje zmniejszenie klirensu osoczowego duloksetyny i zwiększenie jej AUC.
Leki metabolizowane przez izoenzym CYP2D6
Należy zachować ostrożność w trakcie stosowania duloksetyny i leków metabolizowanych przez izoenzym CYP2D6 (rysperydon, nortryptylina, amitryptylina, imipramina), szczególnie o małym indeksie terapeutycznym (flekainid, propafenon, metoprolol).
Palenie tytoniu
U osób palących stężenie duloksetyny we krwi jest prawie o 50% mniejsze niż u osób niepalących.
Hiponatremia
Podczas stosowania duloksetyny równolegle z innymi lekami z tej samej grupy farmakoterapeutycznej może wystąpić hiponatremia.
In vitro duloksetyna nie wpływa na aktywność izoenzymu CYP3A.
Sok żołądkowy, famotydyna
Na farmakokinetykę duloksetyny nie wpływają leki zobojętniające sok żołądkowy czy famotydyna.
Bardzo często: nudności, suchość w ustach, ból głowy, senność.
Często: zawroty głowy, zmniejszenie łaknienia, zmniejszenie masy ciała, bezsenność, pragnienie, niepokój, zmniejszenie libido, anorgazmia, drżenie, parestezje, zaburzenia widzenia, szum w uszach, kołatanie serca, uderzenia gorąca, ziewanie, zaparcie, biegunka, wymioty, niestrawność, wzdęcia, zwiększona potliwość, osutka, ból mięśniowo-szkieletowy, sztywność i kurcze mięśni, zaburzenia erekcji, zaburzenia ejakulacji, bolesne lub utrudnione oddawanie moczu, zmęczenie. U mężczyzn leczonych duloksetyną z powodu depresji rzadko uczucie parcia na mocz.
Niezbyt często: zapalenie krtani, hiperglikemia, głównie u chorych na cukrzycę, zaburzenia snu, dezorientacja, apatia, drgawki kloniczne, nerwowość, zaburzenia uwagi, letarg, zaburzenia smaku, zaburzenia snu, zespół niespokojnych nóg, rozszerzenie źrenic, zawroty głowy wywołane zaburzeniami błędnika, ból ucha, tachykardia, nadkomorowe zaburzenia rytmu, migotanie przedsionków, zwiększenie ciśnienia tętniczego, niedociśnienie ortostatyczne, omdlenia, zapalenie żołądka i jelit, zapalenie wątroby, ostre uszkodzenie wątroby, zwiększenie aktywności AST, ALT, CPK, zatrzymanie moczu, zaburzenia oddawania moczu, zaburzenia wytrysku, złe samopoczucie, pragnienie, uczucie zimna lub gorąca, dreszcze, zaburzenia chodu, ucisk gardle, krwawienie z nosa, pokrzywka, kontaktowe zapalenie skóry, zwiększona wrażliwość na światło, zwiększona tendencja do powstawania siniaków, sztywność mięśni, drżenia mięśniowe, krwotok w obrębie dróg rodnych, zaburzenia menstruacji, zwiększenie stężenia potasu we krwi.
Rzadko: reakcja anafilaktyczna, zespół nadwrażliwości, niedoczynność tarczycy, odwodnienie, hiponatremia, zespół nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH), zachowania samobójcze, stan pobudzenia maniakalnego, omamy, agresja i gniew, zespół serotoninowy, niepokój psychoruchowy, drgawki, objawy pozapiramidowe, jaskra, przełom nadciśnieniowy, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, obecność świeżej krwi w kale, nieprzyjemny oddech, niewydolność wątroby, żółtaczka, zespół Stevensa i Johnsona, obrzęk naczynioruchowy, szczękościsk, nieprawidłowy zapach moczu, objawy menopauzy, mlekotok, hiperprolaktynemia, zwiększenie stężenia cholesterolu we krwi.
W przypadku nagłego odstawienia leku: zawroty głowy, zaburzenia czucia, nudności, zaburzenia snu, bóle głowy i niepokój.
Przedawkowanie
W przypadku przedawkowania brak swoistego antidotum; leczenie podtrzymujące i objawowe.
Kategoria C. Brak wystarczających danych dotyczących stosowania u kobiet w ciąży. Lek można stosować u kobiet w ciąży jedynie, gdy oczekiwane korzyści wynikające z leczenia przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu.
Duloksetyna bardzo słabo przenika do pokarmu kobiecego. Nie zaleca się stosowania leku w okresie karmienia piersią, gdyż nie określono bezpieczeństwa jego podawania niemowlętom.
P.o., niezależnie od posiłków.
Depresja. 60 mg 1 ×/d; dawka maks. 120 mg/d; odpowiedź na leczenie obserwuje się zwykle 2–4 tyg. po rozpoczęciu leczenia; po utrwaleniu odpowiedzi na leczenie zaleca się kontynuowanie terapii przez kilka miesięcy.
Zaburzenia lękowe uogólnione. Początkowo 30 mg 1 ×/d, w razie braku odpowiedniej poprawy zwiększyć do 60 mg 1 ×/d. U chorych ze współistniejącymi ciężkimi zaburzeniami depresyjnymi niereagujących na dawkę 60 mg/d można zwiększyć dawkę do 90–120 mg/d.
Ból w obwodowej neuropatii cukrzycowej. Zwykle 60 mg 1 ×/d, w razie niewystarczającej odpowiedzi dawkę można zwiększyć; dawka maks. 120 mg/d. Odpowiedź kliniczną należy ocenić po 2 mies. leczenia, a następnie oceniać korzyści z leczenia regularnie co 3 mies.
Stopniowe odstawianie leku
Lek odstawiać stopniowo, zmniejszając dawkę w ciągu przynajmniej 1–2 tyg.; w razie wystąpienia niemożliwych do zniesienia objawów, na skutek zmniejszenia dawki lub przerwania leczenia, można rozważyć wznowienie leczenia wcześniej stosowaną dawką, a następnie ponownie rozpocząć stopniowe, wolniejsze zmniejszanie dawki.
Duloksetyna może powodować sedację i zawroty głowy, dlatego w razie ich wystąpienia należy unikać prowadzenia pojazdów lub obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.
w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł
Pulmonolog – czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
Gastrolog (gastroenterolog) - czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
