medycyna praktyczna dla pacjentów
medycyna praktyczna dla pacjentów
Mechanizm działania
Lek przeciwnowotworowy – wybiórczy odwracalny inhibitor proteasomu. Bortezomib hamuje czynność 26S proteasomu – dużego kompleksu białkowego degradującego białka z przyłączoną do nich ubikwityną. Hamowanie 26S proteasomu zapobiega proteolizie ubikwityna–proteasom, co wpływa na kaskady przekazywania informacji w obrębie komórki nowotworowej, prowadząc w ostateczności do jej apoptozy. Hamowanie proteasomu wpływa na komórki nowotworowe m.in. przez zmianę białek regulatorowych kontrolujących cykl komórkowy oraz przez aktywację czynnika jądrowego kappa B (NF-κB). NF-κB jest czynnikiem transkrypcyjnym, którego aktywacja jest niezbędna w rozwoju komórki nowotworowej. Wpływa on na wzrost i przeżycie komórki, na angiogenezę, wzajemne oddziaływanie między komórkami i występowanie przerzutów. Hamowanie 26S proteasomu powoduje zatrzymanie cyklu komórkowego i apoptozę komórek. W przypadku szpiczaka mnogiego bortezomib wpływa na zdolność komórek nowotworowych do wzajemnego oddziaływania z mikrośrodowiskiem szpiku kostnego. Bortezomib działa cytotoksycznie na komórki nowotworowe, które wykazują większą wrażliwość na działania prowadzące do apoptozy niż komórki zdrowe. Bortezomib in vivo powoduje spowolnienie wzrostu nowotworu w licznych nieklinicznych modelach nowotworów, w tym w szpiczaku mnogim. Dane z badań in vitro, ex vivo oraz modeli zwierzęcych wskazują, że bortezomib zwiększa różnicowanie i czynność osteoblastów oraz hamuje czynność osteoklastów; efekty te obserwowano u chorych na szpiczaka mnogiego z zaawansowaną chorobą osteolityczną.
Farmakokinetyka
Po podaniu i.v. stężenie leku zmniejsza się dwufazowo. Bortezomib jest eliminowany szybciej po podaniu pierwszej dawki niż po zastosowaniu kolejnych dawek; t1/2 po podaniu dawek wielokrotnych wynosi 40–193 h. In vitro bortezomib w ok. 83% wiąże się z białkami osocza. Głównymi enzymami odpowiedzialnymi in vitro za metabolizm leku są izoenzymy CYP3A4, CYP2C19 i CYP1A2 cytochromu P-450. Metabolity bortezomibu nie są aktywne. Tylko niewielki odsetek związku macierzystego wydalany jest z moczem. W kale nie stwierdzono niezmetabolizowanej postaci bortezomibu.
Progresja szpiczaka plazmocytowego (szpiczaka mnogiego)
Monoterapia lub leczenie skojarzone z pegylowaną liposomalną doksorubicyną albo deksametazonem dorosłych pacjentów z progresją szpiczaka mnogiego, którzy otrzymali wcześniej przynajmniej jeden inny program leczenia oraz u których zastosowano już przeszczepienie hematopoetycznych komórek macierzystych albo u osób, które nie kwalifikują się do niego.
Szpiczak plazmocytowy (szpiczak mnogi) wcześniej nieleczony
Leczenie skojarzone z melfalanem i prednizonem wcześniej nieleczonego szpiczaka plazmocytowego (szpiczaka mnogiego) u dorosłych pacjentów niekwalifikujących się do chemioterapii dużymi dawkami cytostatyków w połączeniu z przeszczepieniem hematopoetycznych komórek macierzystych.
W skojarzeniu z deksametazonem lub deksametazonem i talidomidem w indukcji leczenia dorosłych pacjentów z wcześniej nieleczonym szpiczakiem plazmocytowym (szpiczakiem mnogim), którzy kwalifikują się do chemioterapii dużymi dawkami cytostatyków w połączeniu z przeszczepieniem hematopoetycznych komórek macierzystych.
Chłoniak z komórek płaszcza
Leczenie skojarzone z rytuksymabem, cyklofosfamidem, doksorubicyną i prednizonem wcześniej nieleczonego chłoniaka z komórek płaszcza u dorosłych pacjentów, którzy nie kwalifikują się do przeszczepienia hematopoetycznych komórek macierzystych.
Nadwrażliwość na bor lub którykolwiek składnik preparatu, ostra rozlana choroba naciekowa płuc i osierdzia. Nie podawać dooponowo.
Zaparcia
Ze względu na często występujące objawy toksyczności leku ze strony przewodu pokarmowego i przypadki niedrożności jelit należy monitorować chorych z zaparciami w wywiadzie.
Morfologia krwi obwodowej
W trakcie leczenia należy często monitorować morfologię krwi obwodowej. W zalecanych schematach leczenia występuje przemijająca małopłytkowość (nadir 11. dzień), dlatego liczbę płytek krwi należy sprawdzać przed każdym podaniem leku. Podawanie leku należy wstrzymać, jeśli liczba płytek krwi <25 000/µl, a w przypadku leczenia skojarzonego z melfalanem i prednizonem <30 000/µl. Leczenie można wznowić z zastosowaniem mniejszej dawki leku po zwiększeniu liczby płytek krwi; należy starannie oszacować stosunek korzyści do ryzyka, szczególnie u pacjentów z umiarkowaną lub ciężką małopłytkowością i czynnikami ryzyka wystąpienia krwawienia.
Profilaktyka przeciwwirusowa
U chorych przyjmujących bortezomib należy rozważyć profilaktykę przeciwwirusową (w badaniach klinicznych obserwowano przypadki reaktywacji wirusa półpaśca).
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Przed rozpoczęciem leczenia skojarzonego z rytuksymabem należy wykonać badanie obecności HBV u pacjentów zagrożonych zakażeniem. Nosicieli oraz chorych na WZW B obecnie lub w przeszłości należy dokładnie obserwować pod kątem objawów klinicznych i wyników laboratoryjnych wskazujących na czynne zakażenie HBV, zarówno w trakcie leczenia jak i po jego zakończeniu; rozważyć profilaktykę przeciwwirusową.
Postępujaca wieloogniskowa leukoencefalopatia
Lek należy odstawić w przypadku zdiagnozowania postępującej wieloogniskowej leukoencefalopatii.
Czuciowa neuropatia obwodowa
W trakcie leczenia bardzo często występuje czuciowa neuropatia obwodowa, donoszono również o ciężkiej neuropatii ruchowej, dlatego chorych należy uważnie obserwować pod kątem wystąpienia objawów neuropatii (uczucie pieczenia, hiperestezja, hipoestezja, parestezja, uczucie dyskomfortu, ból neuropatyczny lub osłabienie). Wystąpienie nowych objawów lub pogorszenie się objawów istniejącej neuropatii może być wskazaniem do zmiany dawki, schematu leczenia lub drogi podania leku z i.v. na s.c. Rozważyć wczesną i regularną obserwację objawów i ocenę neurologiczną neuropatii polekowej u pacjentów stosujących bortezomib w skojarzeniu z lekami związanymi z wystąpieniem neuropatii (np. talidomidem); należy także rozważyć zmniejszenie dawki lub przerwanie leczenia.
Drgawki
Ostrożnie u chorych z czynnikami ryzyka wystąpienia drgawek.
Niedociśnienie
Ze względu na częste występowanie niedociśnienia ortostatycznego należy zachować ostrożność u chorych z omdleniami w wywiadzie, chorych przyjmujących leki mogące powodować niedociśnienie tętnicze i odwodnionych wskutek nawracających wymiotów lub biegunek.
Tylna odwracalna encefalopatia
W przypadku rozpoznania tylnej odwracalnej encefalopatii zaleca się odstawienie leku. W trakcie leczenia może się rozwinąć lub zaostrzyć zastoinowa niewydolność serca i/lub wystąpić zmniejszenie frakcji wyrzutowej lewej komory serca; zaleca się ścisłe monitorowanie pacjentów z chorobą serca lub z czynnikami ryzyka jej wystąpienia.
Zaburzenia kardiologizne
W badaniach klinicznych stwierdzono pojedyncze przypadki wydłużenia odstępu QT; związek przyczynowo-skutkowy nie został ustalony.
Choroby płuc
U pacjentów stosujących bortezomib zgłaszano rzadkie przypadki ostrych chorób płuc z tworzeniem się rozlanych nacieków o nieznanej etiologii; przed rozpoczęciem leczenia zaleca się wykonanie RTG klatki piersiowej w celu określenia stanu wyjściowego do oceny potencjalnych zmian w płucach po leczeniu. W przypadku pojawienia się nowych lub nasilenia istniejących objawów ze strony układu oddechowego (np. kaszel, duszność) należy przeprowadzić ocenę diagnostyczną i wdrożyć odpowiednie leczenie; rozważyć stosunek korzyści do ryzyka przed kontynuowaniem leczenia bortezomibem. Ze względu na duże ryzyko zgonu z powodu ARDS nie zaleca się leczenia bortezomibem i daunorubicyną w skojarzeniu z dużą dawką cytarabiny (2 g/m2 pc./d) w ciągłym wlewie trwającym 24 h.
Zaburzenia czynności nerek
Należy zachować szczególną ostrożność u chorych z zaburzeniami czynności nerek, ponieważ powikłania dotyczące nerek są częstsze wśród pacjentów ze szpiczakiem mnogim.
Zaburzenia czynności wątroby
U chorych z umiarkowanymi lub ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby należy stosować mniejsze dawki i obserwować czy nie występują objawy toksyczności. U chorych z dużą masą nowotworu przed leczeniem należy zachować ostrożność ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu rozpadu guza.
Kompleksy immunologiczne
W razie wystąpienia potencjalnych reakcji związanych z kompleksami immunologicznymi (np. choroba posurowicza, zapalenie wielostawowe z osutką) należy odstawić lek.
Dzieci i młodzież
Ze względu na brak odpowiednich badań nie zaleca się stosowania leku u dzieci i młodzieży.
Bortezomib jest słabym inhibitorem izoenzymów CYP1A2, CYP2C9, CYP2C19, CYP2D6 i CYP3A4.
Ketokonazol, rytonawir
Należy ściśle obserwować chorych przyjmujących równolegle leki będące silnymi inhibitorami izoenzymu CYP3A4 (np. ketokonazol, rytonawir).
Omeprazol
Omeprazol będący silnym inhibitorem CYP2C19 nie wpływa znacząco na farmakokinetykę bortezomibu.
Ryfampicyna, karbamazepina, fenytoina, fenobarbital, preparaty ziela dziurawca
Nie zaleca się równoległego stosowania z silnymi induktorami CYP3A4 (np. ryfampicyna, karbamazepina, fenytoina, fenobarbital, preparaty ziela dziurawca).
Deksametazon
Deksametazon (słaby induktor CYP3A4) nie wywiera istotnego wpływu na farmakokinetykę bortezomibu.
Melfalan, prednizolon
Podczas leczenia skojarzonego z melfalanem i prednizonem obserwowano zwiększenie średniego pola powierzchni pod krzywą AUC bortezomibu o 17% – działanie to nie ma istotnego znaczenia klinicznego.
Leki hipoglikemizujące
Należy zachować ostrożność u chorych przyjmujących równolegle leki hipoglikemizujące, kontrolować u nich parametry glikemii oraz w razie potrzeby dostosować odpowiednio dawki leków hipoglikemizujących.
Niezgodności farmaceutyczne
Ze względu na niezgodność fizyczną bortezomibu nie należy mieszać z innymi lekami.
Działania niepożądane u pacjentów ze szpiczakiem plazmocytowym (szpiczakiem mnogim)
Bardzo często: małopłytkowość, niedokrwistość, neutropenia, zmniejszenie łaknienia, neuropatie, obwodowa neuropatia czuciowa, dyzestezje, nerwoból, nudności, wymioty, biegunka, zaparcia, bóle mięśni i kości, zmęczenie, gorączka, astenia.
Często: półpasiec (włącznie z postacią rozsianą i oczną), zakażenie grzybicze, zapalenie płuc, opryszczka zwykła, limfopenia, leukopenia, odwodnienie, hipokaliemia, hiponatremia, nieprawidłowa glikemia, hipokalcemia, nieprawidłowe wartości enzymów, zaburzenia nastroju, zaburzenia lękowe, zaburzenia snu, neuropatia ruchowa, utrata świadomości (w tym omdlenie), zawroty głowy, zaburzenia smaku, letarg, ból głowy, obrzęk oka, zaburzenia widzenia, zapalenie spojówek, niedociśnienie tętnicze, niedociśnienie ortostatyczne, nadciśnienie tętnicze, duszność, krwawienie z nosa, zapalenie górnych lub dolnych dróg oddechowych, kaszel, krwotok żołądkowo-jelitowy (w tym śluzówkowy), niestrawność, zapalenie jamy ustnej, rozdęcie brzucha, ból jamy ustnej i gardła, ból brzucha (w tym ból żołądka i jelit), zaburzenia w obrębie jamy ustnej, wzdęcia, nieprawidłowe wartości enzymów wątrobowych, wysypka, świąd, rumień, suchość skóry, skurcze mięśni, bóle kończyn, osłabienie siły mięśniowej, zaburzenia czynności nerek, obrzęki (w tym obwodowe), dreszcze, złe samopoczucie, zmniejszenie masy ciała.
Niezbyt często: zakażenia bakteryjne i wirusowe, posocznica (w tym wstrząs septyczny), odoskrzelowe zapalenie płuc, zakażenie wirusem opryszczki, opryszczkowe zapalenie opon mózgowych i mózgu, bakteriemia, jęczmień, grypa, zapalenie tkanki łącznej, zakażenie związane z obecnością cewnika, zakażenia skóry, zakażenie ucha, zakażenie gronkowcem, zakażenie zęba, pancytopenia, neutropenia z gorączką, koagulopatia, leukocytoza, limfadenopatia, niedokrwistość hemolityczna, obrzęk naczyniowy, nadwrażliwość, zespół Cushinga, nadczynność tarczycy, nieprawidłowe wydzielanie hormonu antydiuretycznego, zespół rozpadu guza, nieprawidłowy rozwój, hiperkaliemia, hipomagnezemia, hipofosfatemia, hiperkaliemia, hiperkalcemia, hipernatremia, nieprawidłowe stężenie kwasu moczowego, cukrzyca, retencja płynów, zaburzenia psychiczne, zaburzenia psychotyczne, omamy, splątanie, niepokój, drżenie, obwodowa neuropatia czuciowo-ruchowa, dyskineza, zaburzenia koordynacji móżdżkowej i równowagi, zaburzenia pamięci (bez demencji), encefalopatia, zespół tylnej odwracalnej encefalopatii, neurotoksyczność, zaburzenia drgawkowe, nerwoból poopryszczkowy, zaburzenia mowy, zespół niespokojnych nóg, migrena, rwa kulszowa, zaburzenia uwagi, nieprawidłowe odruchy, omamy węchowe, krwawienia w obrębie gałki ocznej, zakażenie powieki, zapalenie gałki ocznej, podwójne widzenie, zespół suchego oka, wydzielina z oczu, podrażnienie oczu, ból oka, nasilone łzawienie, zaburzenia słuchu (w tym szumy), głuchota, tamponada serca, zatrzymanie krążenia i oddychania, migotanie przedsionków, niewydolność serca, arytmia, tachykardia, kołatanie serca, dławica piersiowa, zapalenie osierdzia (w tym wysięk osierdziowy), kardiomiopatia, dysfunkcja komór, bradykardia, incydent naczyniowo-mózgowy, zakrzepica żył głębokich, krwotok, zakrzepowe zapalenie żył (w tym powierzchniowych), zapaść krążeniowa (w tym wstrząs hipowolemiczny), zapalenie naczyń, nagłe zaczerwienienie, krwiak (w tym okołonerkowy), zaburzenia krążenia obwodowego, przekrwienie (w tym gałki ocznej), zatorowość płucna, wysięk opłucnowy, obrzęk płuc, skurcz oskrzeli, krwawienie pęcherzykowe, POChP, niedotlenienie krwi, przekrwienie dróg oddechowych, niedotlenienie narządów i tkanek, zapalenie opłucnej, czkawka, wyciek z nosa, dysfonia, sapanie, zapalenie trzustki, krwawe wymioty, obrzęk warg, niedrożność żołądka i jelit, dyskomfort w jamie brzusznej, owrzodzenie jamy ustnej, zapalenie jelit, zapalenie żołądka, krwawienie z dziąseł, zaburzenia motoryki żołądka i jelit, choroba refluksowa żołądkowo-przełykowa, dysfagia, zapalenie jelita grubego (w tym spowodowane Clostridium difficile), niedokrwienne zapalenie jelita grubego, zespół jelita drażliwego, obłożony język, zaburzenia gruczołów ślinowych, hepatotoksyczność, zapalenie wątroby, cholestaza, rumień wielopostaciowy, pokrzywka, ostre neutrofilowe zapalenie skóry z gorączką, toksyczne wykwity skórne, martwica toksyczna rozpływna naskórka, zespół Stevensa i Johnsona, zapalenie skóry, wybroczyny, siniaki, uszkodzenie skóry, plamica, łuszczyca, zaburzenia struktury włosów, zwiększona potliwość, nocne poty, odleżyny, guzki na skórze, trądzik, pęcherze, zaburzenia pigmentacji, uczucie ciężaru, obrzęk stawów, sztywność stawów, zapalenie stawów, drżenia mięśniowe, miopatie, niewydolność nerek (ostra i przewlekła), zakażenie dróg moczowych, krwiomocz, białkomocz, zatrzymanie moczu, zaburzenia oddawania moczu, skąpomocz, częstomocz, azotemia, krwotok z pochwy, ból narządów płciowych, zaburzenia erekcji, ogólne pogorszenie stanu zdrowia fizycznego, obrzęk twarzy, reakcja w miejscu wstrzyknięcia, ból w klatce piersiowej, zaburzenia chodu, uczucie zimna, wynaczynienie, powikłania związane z zastosowaniem cewnika naczyniowego, zmniejszenie lub zwiększenie uczucia pragnienia, dyskomfort w klatce piersiowej, ból w miejscu wstrzyknięcia, hiperbilirubinemia, nieprawidłowy proteinogram, zwiększenie stężenia białka C-reaktywnego, zwiększenie masy ciała, nieprawidłowa morfologia krwi.
Rzadko: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zakażenie wirusem Epsteina i Barr, opryszczka narządów płciowych, zapalenie migdałków, zapalenie wyrostka sutkowatego, powirusowy zespół zmęczenia, nowotwór złośliwy, białaczka plazmocytowa, rak nerkowokomórkowy, guz, ziarniniak grzybiasty, nowotwór łagodny, rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe, trombocytoza, zespół nadlepkości, plamica małopłytkowa, zaburzenia płytek krwi, skaza krwotoczna, naciek limfocytarny, wstrząs anafilaktyczny, amyloidoza, nadwrażliwość związana z kompleksami immunologicznmi, niedoczynność tarczycy, hipermagnezemia, kwasica metaboliczna, zaburzenia równowagi elektrolitowej, hipochloremia, hipowolemia, hiperchloremia, hiperfosfatemia, choroba metaboliczna, niedobór witamin z grupy B, skaza moczanowa, zwiększenie łaknienia, nietolerancja alkoholu, myśli samobójcze, zaburzenia adaptacyjne, delirium, zmniejszenie libido, krwotok wewnątrzczaszkowy (w tym podpajęczynówkowy), obrzęk mózgu, przemijający napad niedokrwienny, śpiączka, zaburzenia równowagi układu autonomicznego, porażenie nerwów czaszkowych, niedowład, zamroczenie, zespół pnia mózgu, zaburzenia mózgowo-naczyniowe, zapalenie lub uszkodzenie korzeni nerwowych, zwiększona aktywność psychomotoryczna, ucisk rdzenia kręgowego, nieokreślone zaburzenia poznawcze, zaburzenia ruchowe, ślinotok, uszkodzenie rogówki, wytrzeszcz, zapalenie siatkówki, ubytek pola widzenia, nabyte zapalenie gruczołu łzowego, światłowstręt, fotopsja, neuropatia wzrokowa, zaburzenia widzenia różnego stopnia, krwotok z uszu, zapalenie nerwu przedsionkowego, trzepotanie przedsionków, zawał serca, blok przedsionkowo-komorowy, wstrząs kardiogenny, torsade de pointes, niestabilna dławica piersiowa, zaburzenia zastawek serca, niewydolność tętnic wieńcowych, zatorowość obwodowa, obrzęk limfatyczny, bladość, czerwienica bolesna kończyn, rozszerzenie naczyń, odbarwienie żył, niewydolność żylna, niewydolność oddechowa, ARDS, bezdech, odma opłucnowa, niedodma, nadciśnienie płucne, krwioplucie, hiperwentylacja, duszność typu orthopnoe, zasadowica oddechowa, przyspieszony oddech, zwłóknienie płuc, zaburzenia oskrzeli, hipokapnia, śródmiąższowa choroba płuc, nacieki w płucach, ucisk w gardle, suchość w gardle, zwiększenie wydzieliny w górnych drogach oddechowych, podrażnienie gardła, kaszel, ostre zapalenie trzustki, zapalenie otrzewnej, obrzęk języka, przerost dziąseł, wodobrzusze, zapalenie przełyku, zapalenie warg, nietrzymanie stolca, atonia zwieracza odbytu, kamienie kałowe, owrzodzenia i perforacja żołądka i jelit, okrężnica olbrzymia, wydzielina z odbytu, pęcherze w jamie ustnej i gardle, ból warg, zapalenie ozębnej, szczelina odbytu, zaburzenia czynności jelit, ból odbytnicy, nieprawidłowe stolce, niewydolność wątroby, hepatomegalia, zespół Budda i Chiariego, zapalenie wątroby wywołane przez CMV, krwotok wątrobowy, kamica żółciowa, reakcja skórna, nacieki limfocytarne Jessnera, erytrodyzestezja dłoniowo-podeszwowa, krwotok podskórny, sinica marmurkowata, stwardnienie skóry, grudki, reakcje nadwrażliwości na światło, łojotok, zimne poty, przebarwienia i owrzodzenia skóry, zaburzenia paznokci, rabdomioliza, zespół bólowo-dysfunkcyjny stawu skroniowo-żuchwowego, przetoka, wysięk stawowy, ból szczęki, choroba kości, zakażenia i zapalenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej, torbiel maziówkowa, podrażnienie pęcherza moczowego, zaburzenia jąder, zapalenie gruczołu krokowego, zaburzenia piersi u kobiet, tkliwość najądrza, zapalenie najądrza, ból w miednicy, owrzodzenie pochwy, aplazja, zgon, niewydolność wielonarządowa, krwotok w miejscu wstrzyknięcia, przepuklina, upośledzone gojenie, zapalenie żyły w miejscu wstrzyknięcia, tkliwość, drażliwość, ból w klatce piersiowej niepochodzący od serca, nieprawidłowa gazometria, nieprawidłowy zapis EKG (w tym wydłużenie odstępu QT), nieprawidłowy INR, zmniejszenie pH soku żołądkowego, zwiększenie agregacji płytek krwi, zwiększenie stężenia troponiny I, nieprawidłowe wyniki badania moczu.
Działania niepożądane u pacjentów z chłoniakiem z komórek płaszcza
Bardzo często: zapalenie płuc, małopłytkowość, neutropenia z gorączką, neutropenia, leukopenia, niedokrwistość, limfopenia, zmniejszenie łaknienia, obwodowa neuropatia czuciowa, dyzestezja, nerwoból, nudności, wymioty, biegunka, zapalenie jamy ustnej, zaparcia, zaburzenia włosów, gorączka, zmęczenie, astenia.
Często: posocznica (w tym wstrząs septyczny), półpasiec (włącznie z postacią rozsianą i oczną), zakażenie wirusem opryszczki, zakażenia bakteryjne, zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych, zakażenie grzybicze, opryszczka zwykła, nadwrażliwość, hipokaliemia, nieprawidłowa glikemia, hiponatremia, cukrzyca, retencja płynów, zaburzenia snu, neuropatie, neuropatia ruchowa, utrata świadomości (w tym omdlenie), encefalopatia, obwodowa neuropatia czuciowo-ruchowa, zawroty głowy, zaburzenia smaku, neuropatia autonomiczna, nieprawidłowe widzenie, zaburzenia słuchu (w tym szumy), migotanie przedsionków, arytmia, niewydolność serca, niedokrwienie mięśnia sercowego, dysfunkcja komór, nadciśnienie, niedociśnienie, niedociśnienie ortostatyczne, duszność, kaszel, czkawka, krwawienie z żołądka i jelit ( w tym z błony śluzowej), wzdęcia, niestrawność, ból jamy ustnej i gardła, zapalenie żołądka i jelit, owrzodzenie jamy ustnej, dyskomfort w jamie brzusznej, dysfagia, ból brzucha (w tym ból żołądka, jelit i śledziony), zaburzenia w jamie ustnej, hepatotoksyczność, świąd, zapalenie skóry, wysypka, kurcze mięśni, ból mięśniowo-kostny, ból kończyn, zakażenie dróg moczowych, obrzęki (w tym obwodowe), dreszcze, reakcja w miejscu wstrzyknięcia, złe samopoczucie, hiperbilirubinemia, nieprawidłowy proteinogram, zmniejszenie lub zwiększenie masy ciała.
Niezbyt często: zakażenie WZW typu B, odoskrzelowe zapalenie płuc, pancytopenia, reakcja anafilaktyczna, zespół rozpadu guza, zaburzenia równowagi układu autonomicznego, zawroty głowy, zaburzenia słuchu, zaburzenia sercowo-naczyniowe (w tym wstrząs kardiogenny), ARDS, zatorowość płucna, zapalenie płuc, nadciśnienie płucne, obrzęk płuc, zapalenie jelita grubego (w tym spowodowane przez Clostridium difficile), niewydolność wątroby. Szczegółowe informacje na temat działań niepożądanych – patrz: zarejestrowane materiały producenta.
Przedawkowanie
Przedawkowanie z zastosowaniem dawki ponad 2-krotnie większej niż zalecana wiąże się z nagłym wystąpieniem objawowego niedociśnienia i małopłytkowości oraz zgonem. Brak swoistego antidotum. Leczenie objawowe i podtrzymujące.
Kategoria D. Leku nie należy stosować w czasie ciąży, chyba że jest to bezwzględnie konieczne (nie wolno stosować leczenia skojarzonego z talidomidem). Kobiety i mężczyźni w wieku rozrodczym w trakcie leczenia i 3 mies. po jego zakończeniu muszą stosować skuteczne metody antykoncepcji.
W trakcie leczenia nie należy karmić piersią.
I.v. w trwającym 3–5 s wstrzyknięciu do cewnika umieszczonego w żyle obwodowej lub centralnej; po wstrzyknięciu cewnik należy przepłukać 0,9% roztw. NaCl.
S.c. (dotyczy wyłącznie preparatu w dawce 3,5 mg) – w udo lub brzuch; należy zmieniać miejsca kolejnych wstrzyknięć. Między kolejnymi dawkami należy zachować odstęp co najmniej 72 h.
Monoterapia lub leczenie skojarzone z pegylowaną liposomalną doksorubicyną albo deksametazonem. S.c. lub i.v. 1,3 mg/m2 pc. 2 ×/tydz. przez 2 tyg. w 1., 4., 8. i 11. dniu każdego 3-tyg. cyklu leczenia. Zaleca się, by chorzy, u których wystąpi remisja całkowita, otrzymali jeszcze 2 dodatkowe cykle leczenia; u chorych, którzy reagują na leczenie, ale nie uzyskali remisji całkowitej, zaleca się podanie 8 cykli.
W przypadku stosowania w skojarzeniu z pegylowaną liposomalną doksorubicyną podaje się ją w 4. dniu cyklu w dawce 30 mg/m2 pc. we wlewie i.v. trwającym 1 h, po podaniu bortezomibu; można podać do 8 cykli terapii skojarzonej, jeśli pacjent nie ma progresji choroby i toleruje leczenie; pacjenci uzyskujący pełną odpowiedź mogą kontynuować leczenie przez co najmniej 2 cykle, nawet gdyby wymagało to leczenia dłuższego niż 8 cykli; pacjenci u których po 8 cyklach stężenia paraproteiny nadal się zmniejszają mogą kontynuować leczenie tak długo jak długo występuje odpowiedź i leczenie jest tolerowane.
W przypadku stosowania z deksametazonem należy go podawać p.o. w dawce 20 mg w 1., 2., 4., 5., 8., 9., 11. i 12. dniu cyklu; podaje się 4 cykle leczenia; u osób, u których wystąpiła odpowiedź na leczenie lub stabilizacja choroby można podać dodatkowe 4 cykle.
Leczenie skojarzone z melfalanem i prednizonem. S.c. lub i.v. 1,3 mg/m2 pc. Jeden cykl leczenia trwa 6 tyg., stosuje się 9 cykli. W pierwszych 4 cyklach lek podaje się 2 ×/tydz. (w dniach 1., 4., 8., 11., 22., 25., 29. i 32.), w cyklach 5.–9. lek podaje się 1 ×/tydz. (w dniach 1., 8., 22. i 29.). Melfalan i prednizon powinny być podane p.o. w 1. tyg. każdego cyklu, w dniach 1., 2., 3. i 4.
Indukcja leczenia w skojarzeniu z deksametazonem. S.c. lub i.v. 1,3 mg/m2 pc. 2 ×/tydz. przez 2 tyg. w 1., 4., 8. i 11. dniu każdego 3-tyg. cyklu leczenia. Deksametazon należy podawać p.o. w dawce 40 mg w 1., 2., 3., 4., 8., 9., 10. i 11. dniu cyklu. Podaje się 4 cykle leczenia.
Indukcja leczenia w skojarzeniu z deksametazonem i talidomidem. S.c. lub i.v. 1,3 mg/m2 pc. 2 ×/tydz. przez 2 tyg. w 1., 4., 8. i 11. dniu każdego 4-tyg. cyklu leczenia. Deksametazon w dawce 40 mg podaje się p.o. w dniach 1., 2., 3., 4., 8., 9., 10. i 11., natomiast w 1.–14. dniu leczenia – p.o. 50 mg talidomidu, w przypadku dobrej tolerancji tej dawki należy ją zwiększyć do 100 mg/d w dniach 15.–28., a następnie od 2. cyklu do 200 mg/d. Podaje się 4 cykle leczenia. Zaleca się by chorzy z co najmniej częściową odpowiedzią otrzymali jeszcze 2 dodatkowe cykle.
Leczenie skojarzone z rytuksymabem, cyklofosfamidem, doksorubicyną i prednizonem. I.v. 1,3 mg/m2 pc. 2 ×/tydz. przez 2 tyg. w 1., 4., 8. i 11. dniu każdego 3-tyg. cyklu leczenia. W 1. dniu każdego cyklu podaje się i.v. rytuksymab w dawce 375 mg/m2 pc., cyklofosfamid w dawce 750 mg/m2 pc. i doksorubicynę w dawce 50 mg/m2 pc. Prednizon podaje się p.o. w dawce 100 mg/m2 pc. w 1., 2., 3., 4. i 5. dniu każdego cyklu. Zaleca się podanie 6 cykli leczenia; pacjentom z potwierdzoną odpowiedzią w 6. cyklu można podać dodatkowo 2 cykle.
Szczegółowe zalecenia dotyczące dawkowania i dostosowywania dawek podczas leczenia oraz ponownego jego rozpoczęcia – patrz: zarejestrowane materiały producenta.
Zaburzenia czynności wątroby i/lub nerek
U chorych z łagodnymi zaburzeniami czynności wątroby nie jest wymagane dostosowanie dawki; w przypadku zaburzeń umiarkowanych lub ciężkich początkowo 0,7 mg/m2 pc. w 1. cyklu terapii, następnie w zależności od tolerancji należy rozważyć zwiększenie dawki do 1 mg/m2 pc. lub jej zmniejszenie do 0,5 mg/m2 pc. Nie ma potrzeby dostosowania dawki u pacjentów z łagodnym lub umiarkowanym zaburzeniem czynności nerek.
Rozcieńczenia i podanie roztworu
Rozcieńczony roztwór powinien być podany natychmiast po przygotowaniu; całkowity czas przechowywania roztworu przed podaniem nie może przekraczać 8 h. Lek należy stosować pod nadzorem onkologa klinicznego z odpowiednim doświadczeniem w stosowaniu leków przeciwnowotworowych.
Wymioty
Stosowanie bortezomibu wiąże się z małym ryzykiem wystąpienia wymiotów; zaleca się zapobiegawcze podanie deksametazonu.
Bortezomib może wywierać umiarkowany wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.
w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł
Pulmonolog – czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
Gastrolog (gastroenterolog) - czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
