×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Choroba posurowicza – przyczyny, objawy, leczenie


Aktualizacja: lek. Magdalena Wiercińska

Choroba posurowicza jest ogólnoustrojową reakcją nadwrażliwości spowodowana przez białko obcego gatunku lub lek. Do jej objawów należą przede wszystkim wzrost temperatury ciała, wysypka, ból stawów i biegunka. Leczenie polega głównie na zaprzestaniu podawania leku będącego przyczyną choroby. Choroba zaczyna się po upływie 7–14 dni od podania czynnika wywołującego, a po 1–2 tyg. samoistnie ustępuje.

Co to jest choroba posurowicza i jakie są jaj przyczyny?

Choroba posurowicza to zespół objawów, które mogą wystąpić po wstrzyknięciu białka obcego gatunku. Przyczyną wystąpienia tego zespołu objawów mogą być również leki. Mechanizm tej choroby jest związany z nieprawidłową reakcją układu odpornościowego. Choroba posurowicza występuje rzadko.

Przyczyny choroby posurowiczej:

  1. białko obcogatunkowe – końska antytoksyna błonicza, tężcowa, botulinowa i przeciwko wściekliźnie, surowica końska neutralizująca jad żmii, królicza immunoglobulina przeciwko ludzkim tymocytom, leki – przeciwciała monoklonalne – np. rytuksymab, infliksymab, omalizumab, dupilumab, okrelizumab, iksekizumab,
  2. leki – antybiotyki – cefaklor, penicylina, amoksycylina, cyprofloksacyna, tetracykliny, linkomycyna, streptomycyna, metronidazol, kotrimoksazol, leki przeciwpadaczkowe i przeciwdepresyjne (karbamazepina, fenytoina, barbiturany, fluoksetyna, bupropion) oraz inne – allopurynol, indometacyna, kaptopryl, metamizol, metylodopa, penicylamina, propranolol, propylotiouracyl, związki żelaza, związki jodu, leki korygujące funkcję kanału chlorkowego u chorych na mukowiscydozę (preparat zawierający eleksakaftor, tezakaftor i iwakaftor).

Jak się objawia choroba posurowicza?

Choroba zaczyna się po upływie 7–14 dni od podania czynnika wywołującego. Objawy utrzymują się 1–2 tyg., po czym samoistnie ustępują.

Objawy choroby posurowiczej:

  1. wzrost temperatury ciała (pierwszy objaw)
  2. zmiany skórne – uogólniona wysypka plamisto-rumieniowa (czerwone plamy), grudki, pokrzywka lub podobna jak przy odrze. Często wysypka jest swędząca i występuje symetrycznie po obu stronach ciała, początkowo na rękach, stopach i tułowiu.
  3. inne:

W przypadku wystąpienia wymienionych powyżej objawów należy zgłosić się do lekarza.

Choroba posurowicza - jak lekarz stawia diagnozę?

Lekarz ustala rozpoznanie na podstawie wywiadu dotyczącego choroby głównej, która stanowiła wskazanie do zastosowania obcogatunkowego białka (np. surowicy) albo antybiotyku itp., chorób współistniejących oraz stosowanych leków.

Ponadto może skierować pacjenta na badania dodatkowe – badania laboratoryjne krwi, moczu, a także w wątpliwych przypadkach badanie wycinka skóry.

Choroba posurowicza występuje po 7–14 dniach od podania czynnika, który ją wywołał.

Sposoby leczenia choroby posurowiczej

  1. Zaprzestanie podawania leku będącego przyczyną choroby.
  2. Stosowanie leków przeciwhistaminowych w przypadku pokrzywki.
  3. Stosowanie niesteroidowych leków przeciwbólowych w celu zmniejszenia dolegliwości stawowych.
  4. Czasem lekarz może zalecić doustne glikokortykosteroidy, zwłaszcza u chorych z zapaleniem stawów, wysoką gorączką i uogólnioną wysypką.
  5. W niektórych przypadkach o ciężkim przebiegu lekarz może zalecić plazmaferezę, czyli zabieg oczyszczania krwi z nieprawidłowych składników za pomocą specjalnego urządzenia.

Choć objawy są bardzo uciążliwe dla chorego i utrzymują się do 2 tygodni, to jednak mogą samoistnie ustąpić. Chorobę można trwale wyleczyć.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia choroby posurowiczej?

Jeżeli osoba, która przebyła chorobę posurowiczą, nie może zapamiętać, co tę chorobę wywołało, zaleca się przygotowanie dokumentu, który zawiera opis przyczyny choroby. Należy go zawsze nosić ze sobą. (Przypomina to postępowanie u osób z alergią, które powinny informować lekarza o wszystkich uczuleniach, zanim lekarz zastosuje lek).

Co robić, aby uniknąć zachorowania na chorobę posurowiczą?

Choroba ta występuje u osób nadwrażliwych na działanie czynnika wywołującego. Obecnie rzadko wstrzykuje się obcogatunkowe białka, zatem występuje ona rzadko.

W przypadku konieczności zastosowania leku, który mógł być przyczyną choroby posurowiczej, należy jednocześnie z tym lekiem stosować lek przeciwalergiczny i glikokortykosteroidy.

25.04.2022
Zobacz także
  • Ampicylina
  • Penicylina benzylowa
  • Alergeny lekowe
Wybrane treści dla Ciebie
  • Astma ciężka (oporna na leczenie)
  • Astma aspirynowa
  • Alergia na leki u dzieci
  • Alergia na leki
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta