Pytanie nadesłane do redakcji
Czy można badać ciśnienie krwi dwoma aparatami jednocześnie na dwie ręce lub dwie nogi?
Odpowiedziała
dr hab. med. Teresa Nieszporek
Katedra i Klinika Nefrologii, Endokrynologii i Chorób Przemiany Materii
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Ciśnienie tętnicze charakteryzuje się dużą samoistną zmiennością zarówno w ciągu doby, jak i pomiędzy poszczególnymi dniami i miesiącami. Dlatego też, rozpoznanie nadciśnienia tętniczego powinno się opierać na wielokrotnych pomiarach ciśnienia tętniczego dokonywanych w pewnym czasie. Mierząc ciśnienie tętnicze krwi, należy pamiętać, aby pomiaru dokonano po kilkuminutowym odpoczynku, za pomocą sprawnego aparatu z mankietem dostosowanym do obwodu ramienia.
Podczas pierwszej wizyty w gabinecie lekarskim należy zmierzyć ciśnienie tętnicze na obu ramionach, aby wykryć ewentualne różnice spowodowane chorobami tętnic. W takich przypadkach należy przyjąć wyższą wartość ciśnienia jako punkt odniesienia w kolejnych pomiarach.
Choroby tętnic należy podejrzewać, gdy podczas kolejnych pomiarów ciśnienia różnica wartości ciśnienia skurczowego pomiędzy obu ramionami jest większa od 20 mm Hg, a ciśnienia rozkurczowego większa od 10 mm Hg. U takich chorych zalecasię dalszą diagnostykę i uzasadniony jest jednoczesny pomiar ciśnienia na obu kończynach.
Pomiar ciśnienia tętniczego na kończynach górnych i dolnych jest przydatny do rozpoznania koarktacji aorty (zwężenie w górnym odcinku aorty zstępującej). U takich osób skurczowe ciśnienie tętnicze mierzone na kończynach górnych jest znacznie wyższe (o ponad 20 mm Hg) w porównaniu z ciśnieniem skurczowym mierzonym na kończynach dolnych.
U niektórych chorych ciśnienie na kończynach dolnych jest nawet nieoznaczalne, a tętno słabo wyczuwalne. W diagnostyce tej choroby nie jest konieczny jednoczasowy pomiar ciśnienia tętniczego na kończynie górnej i dolnej ani też jednoczesny pomiar ciśnienia na obu kończynach dolnych. Duża różnica ciśnienia tętniczego mierzonego na kończynach górnych i dolnych może być też jednym z objawów ostrego rozwarstwienia aorty.
Piśmiennictwo:
Prejbisz A., Kabat M., Janaszek-Sitkowska H.: Pomiary i klasyfikacja ciśnienia tętniczego. W: Hipertensjologia. Patogeneza, diagnostyka i leczenia nadciśnienia tętniczego pod red. Więcek A., Januszewicz A., Szczepańska-Sadowska E. i Prejbisz A., Medycyna Praktyczna, Kraków, 2011: 180–192.Różański J., Cybulska I., Kuśmierczyk M.: Koarktacja aorty u dorosłych. W: Hipertensjologia. Patogeneza, diagnostyka i leczenia nadciśnienia tętniczego pod red. Więcek A., Januszewicz A., Szczepańska-Sadowska E. i Prejbisz A., Medycyna Praktyczna, Kraków, 2011: 447–449.
