Pytanie nadesłane do redakcji
Mam problem z ciśnieniem – wartości utrzymują się w granicach 125/60 mm Hg (tętno 68). Z czego wynika tak duża różnica między ciśnieniem skurczowym a rozkurczowym? Dodam, że podczas wysiłku ciśnienie rozkurczowe jeszcze się obniża (125/52 mm Hg). Mam 29 lat, nie mam nadwagi. Mam natomiast stwierdzone niewielką niedomykalność (I stopnia) zastawki mitralnej oraz fizjologiczną niedomykalność zastawki trójdzielnej I stopnia.
Odpowiedź
Stało się już pewną regułą, że na forach dotyczących nadciśnienia tętniczego regularnie pojawiają się pytania, które dotyczą niskiego ciśnienia. Jest to o tyle zrozumiałe, że temat hipotensji – w przeciwieństwie do nadciśnienia tętniczego – jest traktowany w medycynie nieco po macoszemu. Z tego względu pytania takie są dla ekspertów trochę kłopotliwe. U niektórych osób małe wartości ciśnienia rozkurczowego są po prostu rejestrowane w trakcie rutynowych pomiarów – nie mają żadnej uchwytnej przyczyny ani nie wymagają leczenia.
Generalnie: o ile u osób w starszym wieku niskie ciśnienie rozkurczowe (a co za tym idzie wysokie ciśnienie tętna) jest czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego, o tyle u osób młodych bezobjawowa hipotensja rozkurczowa nie ma potwierdzonego znaczenia rokowniczego ani nie stanowi wskazania do stosowania żadnych leków. Stwierdzenie dużej amplitudy ciśnienia tętniczego zawsze jest podstawą do diagnostyki w kierunku niedomykalności zastawki aortalnej (ale, jak Pani wspomina, nie stwierdzono u Pani istotnej wady zastawkowej serca). Spadek ciśnienia tętniczego w trakcie wysiłku mógłby świadczyć o strukturalnej chorobie serca (np. kardiomiopatii), jednak tego typu patologia byłaby również widoczna w badaniu echokardiograficznym. Ponadto opisywany spadek dotyczy tylko ciśnienia rozkurczowego. Z samej techniki pomiaru ciśnienia tętniczego wynika, że określenie wartości ciśnienia rozkurczowego obarczone jest szczególnym błędem, a pomiary wykonywane po wysiłku, przy szybszej pracy serca, mogą wykazywać mniejsze wartości.
Podsumowując: jeżeli nie obserwuje Pani u siebie niepokojących objawów (jak: zasłabnięcia, omdlenia, bóle w klatce piersiowej, zła tolerancja wysiłku), a wyniki badania echokardiograficznego nie wskazują na istotną patologię, podane przez Panią wyniki pomiarów ciśnienia tętniczego nie stanowią podstawy do dalszej diagnostyki ani leczenia.
Redakcja wyjaśnia: co to jest ciśnienie rozkurczowe (dolne)
Podczas pomiaru ciśnienia tętniczego podawane są dwie wartości. Pierwsza to ciśnienie skurczowe, a druga rozkurczowe. Wartość ciśnienia skurczowego określa ciśnienie, które krew wywiera na ściany tętnic w momencie skurczu serca. Wartość ciśnienia rozkurczowego określa ciśnienie wywierane przez krew na tętnice w czasie rozkurczu serca, czyli między skurczami.