Pytanie nadesłane do redakcji
Propranolol w leczeniu nadciśnienia. Witam. Jestem Darek, lat 50. Mam tendencje do podwyższonego ciśnienia od 140/90 do 180/110, ale mam przy tym wolne tętno miedzy 50 a 60, czy mogę stosować zalecony propranolol, skoro on może jeszcze zwolnić akcję serca???
Odpowiedział
lek. med. Krzysztof Rewiuk
Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum
Dzień Dobry Panie Darku. Dziękuję za nadesłane pytanie. Rozumiem, że nadciśnienie tętnicze zostało już u Pana zdiagnozowane, a lekarz, opierając się na całościowej ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego podjął decyzję o włączeniu leczenia farmakologicznego. Na wstępie chciałbym Pana uspokoić: spoczynkowa częstość akcji serca w zakresie 50-60/min to bardzo dobry wynik, istotnie zmniejszający Pana ryzyko kardiologiczne w porównaniu z osobami z szybszą akcją serca. Faktycznie jednak, biorąc pod uwagę Pana wyjściowe tętno, wybór propranololu jako leku pierwszego rzutu w leczeniu nadciśnienia tętniczego wydaje się kontrowersyjny.
Propranolol to najstarszy, modelowy lek z grupy beta-blokerów - leków o szerokim zastosowaniu w kardiologii, zwalniających akcję serca, ekonomizujących jego pracę, zapobiegających zaburzeniom rytmu i wreszcie obniżających ciśnienie tętnicze. Pomimo pojawiających się ostatnio zastrzeżeń leki te wciąż uważane są w Europie za jedne z leków pierwszego rzutu w monoterapii i składową połączeń kilkulekowych stosowanych w nadciśnieniu tętniczym. Dotyczy to w szczególności osób ze współistniejącą chorobą wieńcową lub zaburzeniami rytmu serca. Sam propranolol nie jest już jednak praktycznie stosowany w tym wskazaniu; nowsze beta-blokery dominują nad nim selektywnością działania, mniejszą częstością działań niepożądanych, dodatkowymi korzyściami stosowania, czy wreszcie łatwością stosowania wynikającą z dłuższego okresu działania. Propranolol pozostaje jednak lekiem używanym w innych wskazaniach, jak: nadczynność tarczycy, nadciśnienie wrotne, drżenia samoistne.
Nie znając dokładnie zarówno całości Pana historii choroby, jak i pobudek, którymi kierował się lekarz, wybierając dla Pana takie, a nie inne leczenie trudno mi ocenić je jednoznacznie. Wydaje się jednak, że przy braku zaburzeń rytmu i prawidłowej częstotliwości akcji serca zastosowanie leku hipotensyjnego z innej grupy byłoby w Pana przypadku właściwsze.