Niektóre choroby lub ich objawy na etapie ustalania rozpoznania oraz leczenia wymagają kontaktu z lekarzem specjalistą. Może to wynikać z potrzeby wykonania badań, na które nie może kierować lekarz rodzinny, lub konieczności wykorzystania wiedzy i doświadczenia specjalisty w danej dziedzinie, bądź też kontynuowania leczenia np. po pobycie w szpitalu.
Wówczas pacjent może otrzymać skierowanie do lekarza specjalisty i powinien udać się do wybranej przez siebie poradni specjalistycznej (p. też poniżej: Planowa wizyta u specjalisty).
Fot. iStockphoto.com
Kto może wystawić skierowanie do lekarza specjalisty?
Pacjent ma dwie drogi uzyskania skierowania do lekarza specjalisty.
Pierwsza możliwość to otrzymanie skierowania od lekarza rodzinnego, czyli tzw. lekarza pierwszego kontaktu. Aby otrzymać skierowanie muszą istnieć wskazania zdrowotne do leczenia specjalistycznego, czyli lekarz musi uznać na podstawie badań i oceny stanu pacjenta, że leczenie powinno być kontynuowane przez specjalistę w wybranej dziedzinie.
Druga możliwość to otrzymanie skierowania po leczeniu na oddziale szpitalnym, jako kontynuacja dotychczasowego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. W tym przypadku dla zachowania ciągłości leczenia należy zgłosić się w ciągu 30 dni od wypisu ze szpitala do poradni specjalistycznej szpitala, w którym pacjent był leczony. Daje to możliwość kontynuowania leczenia w danym ośrodku, przez lekarzy z tego samego zespołu specjalistów (z rzeczonego oddziału) lub ich współpracowników.
Do kogo nie jest wymagane skierowanie?
Aktualnie nie trzeba mieć skierowania, by udać się na wizytę do:
- ginekologa i położnika
- onkologa
- psychiatry
- wenerologa.
Planowa wizyta u specjalisty
Ze skierowaniem do specjalisty można się udać do dowolnie wybranej poradni specjalistycznej, która podpisała umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ). W celu wyszukania właściwej poradni mającej umowę z NFZ-em można skorzystać z wyszukiwarki placówek medycznych Medycyny Praktycznej. Jeżeli nie jest możliwa wizyta u specjalisty w dniu zgłoszenia, pacjent zostaje wpisanym na listę oczekujących i otrzymuje informację o zaplanowanym terminie wizyty. Jeżeli pacjent chce się udać do konkretnego specjalisty w swojej miejscowości lub okolicy, może znaleźć wybranego lekarza po nazwisku, miejscowości oraz specjalizacji, korzystając z wyszukiwarki Medycyny Praktycznej.
Badania i diagnostyka
Specjalista ma prawo skierować pacjenta na badania diagnostyczne potrzebne do rozpoznania i leczenia. Jednocześnie miejsce, gdzie mają zostać wykonane te badania, jest wskazane przez lekarza specjalistę, który wystawia skierowanie na badania. Wyjątkiem jest wykonywanie wybranych badań, które należą do grupy wysokokosztowych, takich jak tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny czy badania medycyny nuklearnej, które pacjent może wykonać w dowolnie wybranym przez siebie ośrodku mającym kontrakt z NFZ-em na te świadczenia.
Kolejki do specjalisty
Każda przychodnia ma obowiązek prowadzenia list kolejkowych. Często się zdarza, że w ośrodkach najbardziej znanych czy rozmieszczonych w dużych miastach tworzą się bardzo długie kolejki oczekujących, natomiast kilka ulic dalej lub w sąsiedniej miejscowości czas oczekiwania jest zdecydowanie krótszy. Ponieważ pacjent samodzielnie wybiera miejsce odbycia wizyty u specjalisty, może wziąć pod uwagę długość oczekiwania na wizytę. Informacje o czasie oczekiwania na wizyty i różnego typu zabiegi oraz badania specjalistyczne są dostępne w internecie w formie Ogólnopolskiego Informatora o Czasie Oczekiwania na Świadczenia Medyczne.
Co w przypadku nagłego pogorszenia stanu zdrowia lub zachorowania?
Możliwa jest wizyta u specjalisty w trybie pilnym, czyli w przypadku wystąpienia nagłego zachorowania lub pogorszenia stanu zdrowia. Oznacza to, że pacjent, który się zgłasza, powinien zostać przyjęty w tym samym dniu. Lekarz podejmuje ostateczną decyzję o przyjęciu w trybie pilnym. Istotne jest również, że w tego typu nagłej sytuacji nie jest wymagane skierowanie.
Co po wizycie u specjalisty?
Aby umówić się na następną wizytę, niepotrzebne jest kolejne skierowanie. Dopóki trwa leczenie, istnieją przyczyny, czyli utrzymują się objawy, lekarz kontroluje ich nasilenie, zmienność, by prowadzić działania diagnostyczne i lecznicze, ważność skierowania nie wygasa.
W razie gdy lekarz specjalista kieruje pacjenta do innego specjalisty lub do szpitala, powinien udostępnić potencjalnemu ośrodkowi wyniki dotychczas wykonanych badań potrzebnych do potwierdzenia rozpoznania.