Pytanie nadesłane do redakcji
Witam, jestem 22-letnią kobietą. Od kilku ładnych lat zmagam się z dosyć krępującym problemem nadmiernego pocenia twarzy. Jestem szczupła. Problem występuje bardzo często, zarówno w stresujących sytuacjach, jak i w najzwyklejszych, np. wejście do sklepu, autobusu, do znajomych, do lekarza, rozmowy z kimś itp. O każdej porze roku. Problem pojawia się jak jestem sama, a także jak jestem w towarzystwie. Lekarz rodzinny zlecił badania tarczycy, jednak wyniki są prawidłowe, powiedział więc, że taka moja uroda i mam się z tym pogodzić. Jednak nie ukrywając, dla kobiety, zwłaszcza młodej, jest to ogromny problem.
Pocenie nie występuje jedynie na twarzy, ale również na całym ciele, jednak najwięcej na twarzy (no i najbardziej widoczne). Wypróbowałam różne sposoby - Perspiblock, Odoban, przemywanie twarzy. Nic nie pomogło. Chciałabym się dowiedzieć czy jest jeszcze coś, co może mnie poratować? Z góry dziękuje za odpowiedź. Pozdrawiam.
Odpowiedział
dr n. med. Ernest Kuchar
specjalista medycyny sportowej
Poradnia Medycyny Sportowej we Wrocławiu
Nadmierne pocenie się (hiperhydroza), czyli wytwarzanie większej ilości potu niż jest potrzebne do prawidłowej termoregulacji, jest problemem, który zwykle zaczyna się w dzieciństwie lub w okresie dojrzewania. Właściwie każda okolica ciała może wykazywać nadmierną potliwość, jednak zazwyczaj są to dłonie, podeszwy lub pachy. Nadmierne pocenie może być samoistne lub wtórne w przebiegu innych chorób, zaburzeń metabolicznych, chorób gorączkowych lub jest wywołane działaniem niepożądanym leków. Nadmierne pocenie się występuje w trzech postaciach: nadmiernego pocenia się wywołanego przez emocje (obejmuje dłonie, podeszwy i pachy), zlokalizowanej nadmiernej potliwości oraz uogólnionego nadmiernego pocenia się. Niezależnie od postaci, nadmierne pocenie się często wywołuje negatywne emocje, a nawet uniemożliwia pracę zawodową pacjenta.
Nadmierne pocenie się może być samoistne lub wtórne. W diagnostyce różnicowej należy wykluczyć choroby, takie jak: choroby endokrynologiczne (cukrzyca, nadczynność tarczycy lub przysadki, przekwitanie - to nie w Pani przypadku). Około 1/3 przypadków nadmiernej potliwości jest związana z zaburzeniami neurologicznymi (zaburzenia układu współczulnego, uszkodzenia nerwów, choroba Parkinsona, odruchowa dystrofia współczulna, uraz rdzenia kręgowego i anomalia Arnolda i Chiariego). Należy także wykluczyć guz chromochłonny, choroby układu oddechowego i zaburzenia psychiczne. Warto wykonać badania, takie jak: ocena funkcji tarczycy, glukoza na czczo, katecholaminy w moczu i poziom kwasu moczowego.
Co można zrobić, by ulżyć tym dolegliwościom?
Można stosować miejscowe środki, takie jak: leki antycholinergiczne, kwas borowy, 2-5% roztwory taniny, roztwory rezorcynolu, nadmanganianu potasu lub formaldehydu. Stosuje się także Drysol (20% roztwór heksawodzianu chlorku glinu w bezwodnym alkoholu etylowym). Drysol powinno się stosować na noc na suchą skórę. Wszystkie wymienione środki mogą uczulać lub podrażniać skórę.
Do leków ogólnie stosowanych należą między innymi leki antycholinergiczne, takie jak: bromek propanteliny, glikopirolan, oksybutynina, i benzatropina. Leki te blokują działanie acetylocholiny, neuroprzekaźnika wydzielania potu (aczkolwiek to układ współczulny unerwia gruczoły potowe). Można spróbować też klonidyny (0,6-1,2 mg dziennie w 2-3 dawkach podzielonych) i oksybutyniny (Dithropan). Jeżeli nadmiernemu poceniu towarzyszy zaczerwienienie twarzy, próbuje się stosować propranolol. Skuteczne są też wstrzyknięcia toksyny botulinowej. Korzystnie działają akupunktura i jontoforeza zmiennymi prądami.
