Cukrzyca typu 1 jest najczęściej występującą chorobą przewlekłą u dzieci.
Zapytaliśmy Ministerstwo Edukacji Narodowej czy wydało regulacje, rozporządzenia lub/i przygotowało szkolenia dla nauczycieli dotyczące cukrzycy dzieci w wieku szkolnym.
Fot. Tomasz Stańczak / Agencja Gazeta
Przedstawiamy odpowiedź MEN dla serwisu mp.pl/insulinoterapia:
Kwestie związane z zapewnieniem dzieciom, w tym przewlekle chorym, odpowiednich warunków podczas pobytu w przedszkolu/szkole/placówce, zgodnie z regulacjami art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie oświaty, należą do obowiązków dyrektora. Dyrektor przedszkola/szkoły/placówki m.in. sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki do ich harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne.
W sytuacji, gdy w przedszkolu/szkole/placówce jest uczeń przewlekle chory, dyrektor powinien:
1. Pozyskać od rodziców (opiekunów prawnych) ucznia szczegółowe informacje na temat jego choroby.
W art. 20z ustawy o systemie oświaty wskazano, iż w celu zapewnienia dziecku podczas jego pobytu w placówce odpowiedniej opieki, odżywiania oraz metod opiekuńczo-wychowawczych rodzic dziecka przekazuje dyrektorowi szkoły, uznane przez niego za istotne, dane o stanie zdrowia, stosowanej diecie i rozwoju psychofizycznym dziecka. Powyższe informacje umożliwiają dyrektorowi szkoły zapewnienie dziecku właściwej opieki podczas pobytu w jednostce systemu oświaty.
2. Zobowiązać nauczycieli do pozyskania wiedzy na temat choroby, m.in. poprzez analizę publikacji „Dziecko z cukrzycą w szkole i przedszkolu" z serii „One są wśród nas”, przekazanej do szkół przez kuratoria oświaty w całej Polsce (publikacja jest dostępna na stronie internetowej Ośrodka Rozwoju Edukacji).
3. Zorganizować szkolenie kadry pedagogicznej i pozostałych pracowników przedszkola/szkoły/placówki w zakresie postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę.
4. W porozumieniu z pielęgniarką szkolną lub lekarzem, wspólnie z pracownikami przedszkola/szkoły/placówki opracować procedury postępowania z chorym uczniem, w szczególności w przypadku zaostrzenia objawów choroby. Procedury te mogą uwzględniać np. przypominanie lub pomoc w przyjmowaniu leków, wykonywaniu pomiarów poziomu cukru, regularnym spożywaniu posiłków. Powinny też określać formy stałej współpracy z rodzicami (opiekunami) tego dziecka oraz zobowiązanie wszystkich pracowników przedszkola/szkoły/placówki do ich stosowania. Przekazywanie przez rodziców uprawnień do wykonywania czynności związanych z opieką nad dzieckiem oraz zgoda pracownika szkoły powinno mieć formę umowy między rodzicami dziecka przewlekle chorego a pracownikiem szkoły.
5. Wspólnie z nauczycielami zatrudnionymi w przedszkolu/szkole/placówce dostosować formy pracy dydaktycznej, dobór treści i metod oraz organizację nauczania do możliwości psychofizycznych tego ucznia, a także objąć go różnymi formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (patrz: Dz. U. z 2013 r. Poz. 532).
Zapewnienie podstawowej opieki zdrowotnej jest regulowane przepisami ministra zdrowia (ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków publicznych Dz. U. z 2015 r., poz. 581, z późn. zm. oraz aktami wykonawczymi ministra zdrowia do tej ustawy). Opieka zdrowotna nad dziećmi w środowisku nauczania i wychowania jest elementem podstawowej opieki zdrowotnej.
Zgodnie z ww. przepisami, świadczenia profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą w środowisku nauczania i wychowania udzielane są dzieciom i młodzieży objętymi obowiązkiem szkolnym i obowiązkiem nauki oraz kształcącymi się w szkołach ponadgimnazjalnych do ich ukończenia.
W sytuacji, gdy w szkole/placówce nie ma pielęgniarki lub higienistki szkolnej, profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami musi być zorganizowana w innej formie, poza budynkiem szkoły, np. w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej. Zaangażowanie wszystkich pracowników w pomoc choremu uczniowi oraz współpraca z jego rodzicami (opiekunami prawnymi) w tym zakresie umożliwi mu realizację rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki w integracji z rówieśnikami.
Na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia znajdują się materiały edukacyjne dotyczące dziecka z cukrzycą, w tym. m.in. stanowisko dotyczące ucznia przewlekle chorego w szkole oraz stanowisko w sprawie możliwości podawania dzieciom leków w przedszkolu i szkole.
W latach 2014–2015 Ministerstwo Zdrowia – we współpracy z Wojewodami oraz Kuratorami Oświaty – przeprowadziło ogólnopolskie szkolenie, którego adresatami byli wychowawcy przedszkoli, nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej oraz wychowawcy świetlic szkolnych. W szkoleniu uczestniczyło ogółem 2877 pracowników z 2118 placówek oświatowych (przedszkoli i szkół).
Z informacji uzyskanych w Ministerstwie Zdrowia wynika, że w 2016 r. zaplanowano przeprowadzenie ogólnopolskiego szkolenia pt.: „Dziecko z cukrzycą w szkole” dla nauczycieli szkół podstawowych oraz wychowawców świetlic szkolnych. Szkolenie odbędzie się w terminie od września do listopada we wszystkich województwach. Zakres szkolenia obejmie wiedzę na temat cukrzycy oraz zasad pierwszej pomocy, jakiej należy udzielić dziecku choremu na cukrzycę pozostającemu pod opieką szkoły. Uwzględnione zostaną również aspekty psychologiczne i społeczne radzenia sobie z chorobą przez dziecko i jego rodzinę oraz sposoby wsparcia dziecka w placówce oświatowej.
Justyna Sadlak
Biuro Prasowe
Ministerstwo Edukacji Narodowej
