Pytanie nadesłane do redakcji
Jestem w 25. tygodniu ciąży, mój lekarz ginekolog stwierdził u mnie cukrzycę ciążową. Po badaniu obciążeniem glukozą 75 mg wynik był 156 mg, a na czczo 71 mg. Dodam, że obecnie ważę 65,5 kg i mam 178 cm wzrostu. Dostałam więc skierowanie do diabetologa w celu ustalenia diety i glukometr oraz paski do samokontroli cukru w domu. Diabetolog powiedziała mi, że cukier należy mierzyć 1 godzinę po posiłku, ale nie wytłumaczyła mi dlaczego i jaka jest norma glukozy we krwi 1 godzinę po posiłku, stąd też moje pytanie, jaka jest dopuszczalna norma glukozy we krwi po 1 godzinie po posiłku? Z różnych źródeł wiem, że dwie godziny po posiłku poziom cukru we krwi nie może przekroczyć 120 mg. W tych pomiarach się zawsze mieszczę, gdyż 2 godziny od zjedzenia posiłku mój cukier z reguły nie przekracza 100 mg. Nie wiem tylko czemu diabetolog kazała mi mierzyć cukier godzinę po posiłku, nie podając mi przy tym żadnych norm. Prosiłabym o udzielenie odpowiedzi.
Odpowiedziała
dr n. med. Elżbieta Orłowska-Kunikowska
Klinika Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii
Gdański Uniwersytet Medyczny
Podczas prawidłowej ciąży dochodzi do zmian w metabolizmie węglowodanów matki, spowodowanych m.in. działaniem hormonów łożyska. W efekcie u ciężarnej kobiety obniża się stężenie glukozy we krwi na czczo, natomiast po posiłku obserwuje się wyższą glikemię niż przed ciążą. Dodatkowo dochodzi do zmian stężenia insuliny i nasilenia zjawiska insulinooporności, szczególnie po 20. tygodniu ciąży.
Do przełamania insulinooporności potrzebna jest zwiększona ilość insuliny. Niemożność zwiększenia jej wydzielania prowadzi do rozwoju cukrzycy ciążowej, tak jak w Pani przypadku. Hiperglikemia w ciąży zwiększa ryzyko powikłań u rozwijającego się płodu. Dlatego należy dążyć do wartości glikemii, takich jak u zdrowych ciężarnych, a więc:
- na czczo i przed posiłkami - 60-90 mg/dl (3,3-5,0 mmol/l)
- maksymalna glikemia w 1 godz. po posiłkach - <120 mg/dl (<6,7mmol/l).
Inaczej niż dla pozostałych chorych na cukrzycę, w przypadku stwierdzenia cukrzycy ciążowej zaleca się mierzenie stężenia glukozy godzinę po głównych posiłkach, w tym czasie bowiem osiąga ona najwyższy poziom. Wykazano, że monitorowanie i ścisła kontrola stężenia glukozy 1 godzinę po posiłku zmniejsza ryzyko makrosomii, którą stwierdza się, gdy bezwzględna masa urodzeniowa przekracza 4 kg. Makrosomia jest częsta u noworodków matek z cukrzycą. Odnotowuje sie ją u 10-45% takich dzieci, podczas gdy w ciąży fizjologicznej u 3-8%.