Nie będziemy realizowali przepisów nakazujących nam wskazanie lekarza, który wystawi akt zgonu – ustalili śląscy starości, powołując się m.in. na ekspertyzy prawne Związku Powiatów Polskich, według których nie jest to zadanie powiatów. Postanowili wystąpić do Ministerstwa Zdrowia o pilną zmianę przestarzałych przepisów.
Wypadek drogowy w Warszawie 14 lipca 2015; kierowca poniósł śmierć na miejscu. Fot. Dariusz Borowicz / Agencja Gazeta
7 października w Wodzisławiu odbył się Konwent Starostów Województwa Śląskiego. Konwent odniósł się m.in. do problemów z wystawianiem kart zgonów przez część lekarzy zrzeszonych w Porozumieniu Zielonogórskim.
PZ, powołując się na niedotrzymanie przez Ministerstwo Zdrowia warunków porozumienia, poinformowało, że jego członkowie nie będą wystawiać kart zgonów w sytuacjach, w których przepisy nie będą ich do tego wyraźnie zobowiązywać. Tymczasem w myśl regulacji jeszcze z lat 50. i 60. ubiegłego wieku to na starostach spoczywa obowiązek w takiej sytuacji wskazania lekarza, który wystawi kartę zgonu.
Problem jednak w tym - wskazują samorządowcy - że starosta określony w rozporządzeniu z 1961 r. to inny organ niż ten, który w polskim porządku prawnym funkcjonuje obecnie. Powiaty nie otrzymały też na ten cel jakichkolwiek pieniędzy, a w grę wchodzą setki tysięcy złotych. Przedstawiciele powiatu bielskiego oszacowali na przykład potencjalny skutek finansowy realizacji takiego zadania na około ćwierć miliona złotych.
W efekcie dyskusji starostowie uczestniczący w konwencie ustalili, powołując się m.in. na ekspertyzy prawne Związku Powiatów Polskich, że nie jest to zadanie powiatów i w związku z tym nie będą go realizować. Postanowili też wystąpić do Ministerstwa Zdrowia z wnioskiem o pilną zmianę przestarzałych przepisów.
Tymczasem po odmowie stwierdzenia zgonu i wystawienia karty zgonu wobec zmarłego, który nie był leczony przez lekarza rodzinnego przeszło miesiąc przed śmiercią, urzędnicy Wojewody Podkarpackiego przeprowadzili kontrolę w przychodni w Niechorzu. W jej wyniku ustalono, że lekarze, nie wystawiając karty zgonu w tej konkretnej sytuacji, działali zgodnie z prawem.
W protokole pokontrolnym podkreślono, że ze względu na brak lekarza leczącego chorego w ostatniej chorobie w ciągu 30 dni przed dniem zgonu, zgon i jego przyczyna w tym przypadku powinny być ustalone przez lekarza lub inną osobę powołaną przez właściwego starostę. Powołano się przy tym na art. 11 ust. 1 i 2 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych.
- Kontrola przeprowadzona przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie w pełni potwierdziła nasze stanowisko w kwestii stwierdzania zgonów i wydawania karty zgonów – powiedział Mariusz Małecki z Porozumienia Podkarpackiego Związku Pracodawców Ochrony Zdrowia. - Od dawna podkreślamy, że w wielu sytuacjach lekarz POZ wręcz nie może stwierdzić zgonu ani wystawić karty, bo jest to wbrew przepisom. Jednoznaczne stanowisko wojewody będzie dla nas dodatkowym argumentem w rozmowach ze starostami, którzy nie widzą potrzeby powoływania instytucji koronera, do czego zobowiązuje ich ustawa.
Małecki podkreśla jednak, że choć stanowisko wojewody cieszy lekarzy rodzinnych z Podkarpacia, to jednak nie rozwiązuje problemu w sposób systemowy. Kolejny minister zdrowia nie poradził sobie z nowelizacją przepisów sprzed ponad pół wieku, o którą zabiegają nie tylko środowiska medyczne, ale także samorządowe. Konieczność zmiany regulacji w tej sprawie wielokrotnie wskazywali także przedstawiciele resortu zdrowia, jednak nie zdołali jej przeprowadzić. Być może ucywilizowanie zasad stwierdzania zgonów wydaje się politykom nieistotne – zmarli przecież już na nich nie zagłosują.
