W niedzielę wybory. Od ich wyników zależy również przyszłość systemu ochrony zdrowia, choć obywatele nie powinni się spodziewać, że partie, które ostatecznie sformułują rząd, będą mieć możliwość zrealizowania wszystkich swoich obietnic. Z pewnością jednak zapisy w partyjnych programach determinują kierunek ewentualnych reform – dlatego warto je jeszcze raz przypomnieć.
Fot. Adam Stępień / Agencja Gazeta
Co poszczególne partie obiecują w ochronie zdrowia?
Prawo i Sprawiedliwość
- Polacy mają prawo do nowoczesnej, sprawnej i niezawodnej opieki zdrowotnej na najwyższym poziomie europejskim, a pracownicy: lekarze, pielęgniarki, położne zasługują na godziwe wynagrodzenia – czytamy w programie PiS. Partia Jarosława Kaczyńskiego zapowiada zmiany ewolucyjne, których głównym punktem jest likwidacja Narodowego Funduszu Zdrowia i powrót do systemu budżetowego. Składka na ubezpieczenie zdrowotne przestanie być wydzielana z podatku, a wydatki na służbę zdrowia mają być planowane w budżecie państwa.
Ministerstwo Zdrowia będzie przygotowywać plan finansowania świadczeń łącznie z planem podziału środków na poszczególne województwa. - Po dokonaniu reorganizacji systemu opieki zdrowotnej i zmianie finansowania na budżetowy zwiększymy stopniowo nakłady na służbę zdrowia, tak, aby osiągnęły one poziom średniej europejskiej – zapowiada PiS.
Oprócz nakładów na świadczenia, w budżecie państwa mają zostać wydzielone środki na inwestycje i modernizację zakładów opieki zdrowotnej. - Utworzony zostanie Fundusz Budowy, Modernizacji i Utrzymania Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej. Będzie on wspomagał samorządy oraz państwowe podmioty w budowie nowych obiektów oraz utrzymaniu, przekształcaniu i modernizacji istniejących.
PiS chce wrócić do pomysłu powołania sieci szpitali publicznych, które mają być rozmieszczone „odpowiednio do potrzeb ludności”. - Żaden szpital nie zostanie przy tym zamknięty, nie dopuścimy też do dalszej komercjalizacji i prywatyzacji szpitali – obiecuje. Co więcej, w programie PiS zapisano też możliwość powrotu szpitali przekształconych w spółki prawa handlowego do formuły „non-profit”. Informacja ważna dla wszystkich prywatnych świadczeniodawców-szpitali, którzy mają kontrakty z NFZ: tylko szpitale działające nie dla zysku mają mieć zapewnione finansowanie z budżetu. - Z budżetu będą finansowane też sprywatyzowane w ogromnej większości ZOZ-y, ale z uwzględnieniem godziwej stopy zysku – to z kolei informacja dla placówek lecznictwa ambulatoryjnego.
PiS chce jeszcze rozszerzyć kompetencje lekarzy rodzinnych, umożliwiając im świadczenie usług, które dziś przypisane są specjalistom. Zapowiada też zmniejszenie biurokracji w gabinecie lekarskim: dokumentacja medyczna zostanie uproszczona i ujednolicona. PiS chce przyspieszyć informatyzację systemu opieki zdrowotnej przez wprowadzenie Karty Zdrowia, którą każdy obywatel posiadałby w portfelu. Ma to być też element, skracający czas oczekiwania na świadczenia.
Inne postulaty PiS to:
- niższe ceny leków refundowanych, tak by ich zryczałtowana cena w aptekach była jednakowa i nie wyższa niż 9 zł;
- w programie PiS zapisano górny roczny limit wydatków ponoszonych na leki przez pacjentów o niskich dochodach. W trakcie kampanii wyborczej PiS obiecało jednak darmowe leki dla seniorów niezależnie od dochodów;
- przywrócenie „zaufania i godności” pracownikom ochrony zdrowia, które – według PiS – zostały zniszczone przez „kryzys w ochronie zdrowia i nieprzemyślane reformy prywatyzacyjne”;
- zwiększenie liczby studentów medycyny oraz kierunków pokrewnych i miejsc specjalizacyjnych, przywrócenie lekarskiego stażu podyplomowego;
- wprowadzenie ustawowego zakazu zatrudniania pracowników medycznych na umowach „śmieciowych” (być może również chodzi o kontrakty i samozatrudnienie, z programu PiS wynika, że pożądaną formą zatrudnienia w ochronie zdrowia jest umowa o pracę);
- nowoczesny system medycyny szkolnej, powrót gabinetów stomatologicznych i opieki pielęgniarsko-lekarskiej do szkół;
- państwowe ratownictwo medyczne bez możliwości komercjalizacji tych usług medycznych.
Platforma Obywatelska
Program PO to wizja kontynuacji obecnej polityki z niewielkimi modyfikacjami. Platforma zapowiada stałe zwiększanie nakładów na ochronę zdrowia dzięki większym środkom ze składek (wzrost gospodarczy, niższe bezrobocie, objęcie składkami na ubezpieczenie zdrowotne większej liczby pracowników na skutek ograniczania umów śmieciowych). Poza tym – po raz kolejny zapowiada wprowadzenie dodatkowych ubezpieczeń w formie dobrowolnej.
Inne zapowiedzi Platformy to:
- wzmocnienie gwarancji respektowania praw pacjentów;
- zwiększenie liczby lekarzy, pielęgniarek i pracowników medycznych poprzez inwestycje w edukację personelu medycznego;
- wprowadzenie zawodu asystenta lekarza;
- podniesienie wynagrodzeń dla pracowników ochrony zdrowia, co ma zapobiec migracji lekarzy, pielęgniarek i personelu medycznego;
- zwiększenie dostępu pacjentów do nowych, niestandardowych terapii, zgodnie z rozwiązaniami sprawdzonymi w najbardziej rozwiniętych krajach Unii Europejskiej;
- zwiększenie dostępności leczenia bez względu na miejsce zamieszkania dzięki telekonsultacjom;
- położenie większego nacisku na profilaktykę zdrowotną.
Polskie Stronnictwo Ludowe
W deklaracji programowej na wybory 2015 ochronie zdrowia PSL poświęciło jeden akapit, zatytułowany „Zdrowie jest najważniejsze”. Poza stwierdzeniem, że w tym obszarze rządy PO-PSL zapewniły dużo sukcesów, PSL wylicza sprawy, które pozostały „do załatwienia”. Stronnictwo chce:
- wzrostu składki na ubezpieczenie zdrowotne z jednoczesnym wprowadzaniem instrumentów poprawiających jakość usług i obniżających koszty niektórych z nich;- ograniczenia prywatyzacji najbardziej intratnych obszarów sektora zdrowotnego;
- poprawy zarządzania w systemie i zwiększenia efektywności wykorzystania środków;
- wprowadzenia „od najmłodszych lat powszechnej profilaktyki zdrowia oraz zabezpieczenie opieki zdrowotnej dla starzejącego się społeczeństwa”.
.Nowoczesna
Ugrupowanie Ryszarda Petru ma, oprócz partii KORWiN, najbardziej liberalne i rynkowe spojrzenie na ochronę zdrowia. Postulaty .Nowoczesnej to:
- podział Narodowego Funduszu Zdrowia na kilka konkurujących z sobą funduszy/kas chorych;- lepsze zarządzanie pieniędzmi w systemie poprzez lepszą kontrolę kosztów i zapewnienie nowych źródeł finansowania (dodatkowe ubezpieczenia, współpłacenie przez pacjentów za część procedur medycznych, które nie znajdą się w zrewidowanym koszyku świadczeń gwarantowanych);
- doprecyzowanie koszyka świadczeń gwarantowanych;
- Powszechny Program Profilaktyki oraz objęcie szczególną opieką młodzieży i seniorów; - wzmocnienie roli samorządów terytorialnych w kwestiach związanych z ochroną zdrowia;
- szerokie konsultacje społecznego nowego, docelowego modelu systemu, który uwzględniałby wyzwania, z jakim ochrona zdrowia będzie się mierzyć za kilkanaście, dwadzieścia lat (starzenie się społeczeństwa, dłuższa przewidywalna długość życia).
Zjednoczona Lewica
Zjednoczona lewica postuluje przede wszystkim objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym (lub raczej – prawem do świadczeń medycznych) wszystkich obywateli RP, bez względu na status zawodowy. Zapowiada również wzrost publicznych nakładów na zdrowie do 7 proc. PKB – przeciętnego poziomu w UE.
Kolejny postulat ZL to zniesienie limitów w służbie zdrowia. - Polska jest jedynym krajem Unii Europejskiej, w którym możliwość uzyskania pomocy medycznej uzależniona jest od limitu ustalonego przez publicznego płatnika – twierdzą politycy ZL. Lewica nie zgadza się również na współpłacenie za leczenie (w każdej postaci). Nie chce też komercjalizacji i prywatyzacji szpitali.
Inne postulaty ZL:
- podmioty lecznicze finansowane ze środków publicznych nie powinny działać w celu osiągnięcia zysku;
- lekarze powinni leczyć zgodnie z aktualnym stanem wiedzy medycznej. ZL opowiada się za ograniczeniem klauzuli sumienia lekarzy i całkowitą likwidacją możliwości zasłaniania się klauzulą sumienia przez aptekarzy;
- zwiększenie nakładów na refundację leków i wprowadzenie darmowych leków dla najuboższych seniorów;
- refundacja leczenia niepłodności metodą in vitro;
- legalizacja medycznej marihuany i oleju konopnego;
- bezpłatny dostęp do zdalnej opieki dla osób starszych;
- zwiększenie liczby miejsc na studiach medycznych (kierunki lekarskie) o 50 proc.
Partia Razem
Ugrupowanie, które konkuruje o głosy elektoratu lewicowego nie posiadając struktur ogólnopolskich, opowiada się za finansowaniem służby zdrowia z budżetu państwa. PR jest również przeciwna prywatyzacji opieki zdrowotnej. Młodzi działacze chcą końca systemu kontraktowania usług medycznych i powiadają się za budżetowym finansowaniem placówek, które mają otrzymywać pieniądze na „personel i bieżące utrzymanie”. - Będziemy przeciwdziałać zagrożeniu braku opieki pielęgniarskiej. Podniesiemy pensje pielęgniarek. Wprowadzimy powszechne normy zatrudnienia, gwarantując zwiększenie liczby personelu medycznego przypadającego na pacjenta – obiecuje Partia Razem.
Inne postulaty Partii Razem to:
- zwiększenie dostępności zawodu lekarza przez zwiększenie liczby miejsc specjalizacyjnych;
- powrót do szkół opieki pielęgniarskiej i stomatologicznej;
- powszechnego obowiązku szczepień ochronnych, który byłby realizowany w szkołach;
- większej kontroli nad reklamami leków OTC i suplementów diety;
- powszechny dostęp do antykoncepcji i refundacja środków antykoncepcyjnych;
- pełna refundacja zabiegów in vitro;
- zniesienie zakazu aborcji;
KORWiN
Na swoim blogu Janusz Korwin-Mikke zamieścił Program Wyborczy zaczynający się od słów: „Długo broniłem się przed publikacją programu, gdyż uważam, że najlepszy jest program typu („Bić qr*y i zlodziei!” - jak Piłsudski...); każdy konkretny punkt programu partii powoduje utratę zwolenników – bo każdy komuś się nie spodoba. Jednak naciski z wewnątrz i zewnątrz spowodowały, że się poddałem...”.
We wpisie programowym znalazł się punkt dotyczący ochrony zdrowia, zatytułowany: „Likwidacja państwowego lecznictwa”. Skutki: ogromne oszczędności. Kto chce, będzie mógł się prywatnie ubezpieczyć – „firmy oferują znacznie lepsza opiekę o sto złotych taniej, niż wynosi obecna składka na służbę zdrowia”.
Kukiz’15
Kultowa już zagadka kończącej się kampanii wyborczej? „Czym się różni pralka od Kukiza? Pralka ma program”. W obszarze ochrony zdrowia jest to nie żart, a bolesna prawda. Ze strzępków informacji i wypowiedzi w mediach można stwierdzić, że Ruch Kukiz’15 opowiada się za:
- likwidacją NFZ;- legalizacją leczniczej marihuany;
- likwidacją kolejek do lekarzy;
- legalnością in vitro, ale finansowaniem tej procedury ze środków prywatnych.
