19 grudnia w Krakowie powołano Polskie Towarzystwo Opieki Duchowej w Medycynie (PTODM), którego celem jest podniesienie jakości opieki duchowej w ramach opieki zdrowotnej w Polsce oraz określenie zasad dobrej praktyki w tym zakresie. Opieka duchowa w szpitalach z powodzeniem funkcjonuje w krajach wysokorozwiniętych jako integralna składowa opieki medycznej. Co istotne, opieka duchowa nie sprowadza się jedynie do aspektu religijnego i jest kierowana do wszystkich chorych i ich bliskich, także tych, którzy nie identyfikują się z żadną religią.
Szpital Specjalistyczny im. J. Dietla, Kraków - kapelan szpitala karmelita o. Stanisław Wysocki podczas spowiedzi. Fot. Paweł Piotrowski / Agencja Gazeta
W zebraniu założycielskim wzięli udział lekarze, pielęgniarki, położne, psycholodzy, pedagodzy i etycy z całego kraju oraz duchowni Kościołów Katolickiego, Prawosławnego i Ewangelickiego, a także przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie.
Opieka duchowa na Zachodzie jest oparta na współpracy odpowiednio wykształconych specjalistów (tzw. specjalistów opieki duchowej w medycynie) – zarówno osób duchownych (np. kapelanów), jak i świeckich – z personelem medycznym i wolontariuszami. Ma na celu dostrzeżenie i zaspokojenie potrzeb duchowych chorego człowieka i jego bliskich (np. rodziców chorego dziecka), w trakcie terapii, a szczególnie w obliczu głębokiego cierpienia lub śmierci. – Takie „sytuacje graniczne” otwierają w człowieku potrzebę rozważań egzystencjalnych, przewartościowania dotychczasowego życia – podkreślał na spotkaniu ks. prof. Andrzej Muszala. Pojawia się wówczas potrzeba zapewnienia fachowej pomocy duchowej i w tym zakresie nowo powstałe Towarzystwo zamierza wspierać dotychczasowe formy tej opieki.
Według przyjętego Statutu, podstawowym celem działalności PTODM jest „integrowanie i reprezentowanie środowiska osób zainteresowanych opieką duchową w medycynie, świadczoną na rzecz osób chorych, niepełnosprawnych i ich rodzin, dążenie do zapewnienia im wysokiej jakości tejże opieki oraz wspieranie rozwoju badań naukowych i promowanie wiedzy w tym zakresie.”
Zadaniem PTODM będzie m.in. wypracowanie modelu kształcenia specjalistów opieki duchowej w medycynie. Ideałem byłaby sytuacja, gdyby w każdym polskim szpitalu – wzorem wielu innych krajów – pracowali tacy kompetentni specjaliści. Zasady udzielania wsparcia duchowego powinny się też znaleźć w programach kształcenia przed i podyplomowego lekarzy, pielęgniarek, położnych i psychologów. Ważnym celem PTODM jest także edukacja społeczna, by każdy pacjent miał świadomość, że w szpitalu może liczyć nie tylko na pomoc stricte medyczną, ale także na profesjonalną opiekę duchową.
PTODM powstało z inicjatywy grupy w składzie: dr hab. n. med. Małgorzata Krajnik (Katedra i Zakład Opieki Paliatywnej Collegium Medicum UMK w Bydgoszczy), dr Marek Krobicki (Bonifraterska Fundacja Dobroczynna), dr n. med. Piotr Gajewski (redaktor naczelny „Medycyny Praktycznej”), dr hab. n. med. Jakub Pawlikowski (Zakład Etyki i Filozofii Człowieka Uniwersytetu Medycznego w Lublinie), ks. dr hab. Andrzej Muszala (Międzywydziałowy Instytut Bioetyki Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie) i dr n. med. Dominik Krzyżanowski (Zakład Medycznych Nauk Społecznych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu). Członkowie tej grupy tworzą Zarządu Towarzystwa, do którego wybrano również prof. dr. hab. n. med. Jacka Imielę, Konsultanta krajowego w dziedzinie chorób wewnętrznych. Prezesem PTODM została dr hab. Małgorzata Krajnik.
