×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Czas krzepnięcia

lek. med. Klaudia Knap

Co to jest badanie czasu krzepnięcia i na czym polega?

Czas krzepnięcia krwi to czas upływający od momentu wynaczynienia krwi, do chwili jej skrzepnięcia w szklanej probówce, co odzwierciedla czas aktywacji układu krzepnięcia w warunkach sztucznych. Jest on w głównej mierze zależny od funkcji osoczowych czynników krzepnięcia (I, II, V, VIII, IX, X, XI i XII).

Krzepliwość krwi zależy głównie od liczby płytek krwi, ilości fibrynogenu (rozpuszczalnego we krwi białka, które w odpowiednich warunkach zamienia się w nierozpuszczalne, silne włókna wzmacniające powstały zakrzep), obecności innych białek, które po uaktywnieniu biorą udział w tworzeniu skrzepu, obecności substancji przeciwkrzepliwych i rozpuszczających skrzep – zarówno wytwarzanych przez organizm, jak i wprowadzonych do niego w formie leków. Prawidłowy czas krzepnięcia wynosi 7–9 minut.

Do wydłużenia czasu krzepnięcia dochodzi w sytuacjach znacznych niedoborów osoczowych czynników krzepnięcia (skazy krwotoczne pochodzenia osoczowego, najbardziej typowo w hemofilii), leczenia przeciwkrzepliwego heparynami, obecności w organizmie krążących antykoagulantów.

Jakie są wskazania do badania czasu krzepnięcia?

Wskazaniem do badania czasu krzepnięcia jest podejrzenie zaburzeń w układzie krzepnięcia, co może się objawiać zwiększoną skłonnością do krwawień w obrębie tkanek (np. skóry i błon śluzowych), narządów (np. nosa, stawów) oraz układów (np. pokarmowego, moczowo-płciowego, ośrodkowego układu nerwowego). Do objawów, na które pacjent powinien zwrócić szczególną uwagę, należy skłonność do obfitego i przedłużającego się krwawienia (np. po niewielkim skaleczeniu, usunięciu zęba, pobraniu krwi oraz po zabiegach chirurgicznych). Także częste powstawanie rozległych krwiaków, siniaków lub wybroczyn w efekcie niewielkich stłuczeń i urazów powinno być niepokojące dla pacjenta.

Nawet drobne, codzienne objawy większej niż u innych skłonności do krwawień zasługują na konsultację z lekarzem. Bardzo ważne jest ustalenie przyczyny choroby, wdrożenie odpowiedniego leczenia oraz przede wszystkim nabycie wiedzy, jak poradzić sobie w sytuacji, gdy krwawienie – łatwe do zatamowania u zdrowych osób – przeciąga się nadmiernie, a w sytuacjach ekstremalnych może zagrażać życiu.

Jak przebiega badanie czasu krzepnięcia?

W celu oznaczenia czasu krzepnięcia niezbędne jest uzyskanie od pacjenta próbki krwi żylnej pobieranej najczęściej z żyły łokciowej przez wykwalifikowaną osobę. Następnie próbkę krwi przesyła się do laboratorium. Wskazane jest wcześniejsze omówienie z lekarzem szczegółów dotyczących przyjmowanych leków oraz suplementów diety, gdyż mogą one mieć wpływ na wynik badania.

Przy porównywaniu wyników należy pamiętać, że laboratoria wykonujące badania stosują różne odczynniki oraz jednostki, dlatego podane normy mogą się różnić między sobą (wartość podana na wydruku badania to norma obowiązująca w danym laboratorium).

Jak przygotować się do badania czasu krzepnięcia?

Na badanie czasu krzepnięcia pacjent powinien się zgłosić na czczo (od ostatniego posiłku musi upłynąć co najmniej 8 godzin). W praktyce badanie najlepiej wykonać w godzinach porannych. Do badania nie powinien przystępować pacjent po nieprzespanej nocy i forsownym wysiłku fizycznym. Zażywanie leków w danym dniu musi być ustalone z lekarzem i ściśle związane z celem danego badania.

Jakie są przeciwwskazania do badania czasu krzepnięcia?

Do oznaczenia czasu krzepnięcia wystarcza pobranie niewielkiej ilości krwi żylnej, dlatego nie ma przeciwwskazań do wykonania tego badania.

Jakie powikłania mogą wystąpić po wykonaniu badania czasu krzepnięcia? Jak postępować po tym badaniu?

Niektóre osoby reagują na ukłucie podczas pobierania krwi stanem przedomdleniowym lub omdleniem. Część pacjentów odczuwa w miejscu wkłucia niewielki ból, swędzenie lub pieczenie. Zabieg musi być przeprowadzony z zachowaniem ścisłej aseptyki, czyli ochrony pacjenta i personelu przed zakażeniem – ryzyko zakażenia jest niewielkie, jak przy każdym przerwaniu ciągłości skóry, pod warunkiem użycia sprzętu jednorazowego użytku i dezynfekcji miejsca wkłucia. Innym, rzadkim powikłaniem po pobraniu krwi, jest przedłużone krwawienie, najczęściej związane z niewłaściwym uciskaniem miejsca wkłucia lub z zaburzeniami krzepnięcia krwi. Nawet przy prawidłowej technice pobrania krwi w miejscu wkłucia igły może się pojawić siniak.

27.01.2017
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta