Co należy zrobić po kontakcie z chorym na ospę?

Pytanie nadesłane do redakcji

Jestem w 7. miesiącu ciąży, moja 4-letnia córeczka zachorowała na ospę. Czy kontakt z dzieckiem może mi bardzo zaszkodzić, skoro jeszcze nie przechodziłam ospy?

Odpowiedział

dr med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii i Chorób Zakaźnych
Akademia Medyczna we Wrocławiu

Zacznijmy od tego, że po kontakcie z chorym, przez co rozumiem, np. przebywanie w jednym pomieszczeniu (domownicy, dzieci w przedszkolu) zachoruje 80-90% podatnych na zakażenie osób, zatem niektórzy (10-20%) mimo kontaktu nie zarażą się. Jest także możliwe, że przechorowała pani ospę wietrzną w dzieciństwie bardzo łagodnie i tego nie pamięta - wówczas jest Pani odporna i chroniona przed zakażeniem. W opisanej sytuacji proponuję, by szybko wykonała pani test wykrywający swoiste przeciwciała - ich obecność dowodzi przechorowania i odporności. Jeżeli wynik testu będzie ujemny to zachorowanie jest możliwe. Proszę nie martwić się na zapas, ryzyko zakażenia wrodzonego przy zachorowaniu matki na ospę wietrzną w III trymestrze ciąży wynosi <1%, na tym etapie ciąży zakończyła już się organogeneza i dlatego nie dochodzi do powstawania wad wrodzonych.

Co można zrobić?
Do 96 godzin po kontakcie można podać swoistą immunoglobulinę (surowicę). Mamy także dostępny lek przeciwwirusowy, acyklowir skutecznie hamujący mnożenie się wirusów VZV i łagodzącego przebieg choroby. Brakuje, co prawda kontrolowanych badań nad stosowaniem acyklowiru w ciąży, jednakże wieloletnie obserwacje wskazują na bezpieczeństwo takiej terapii. W tym przypadku spodziewane korzyści z leczenia zdecydowanie przeważają nad potencjalnym ryzykiem działań niepożądanych. Leczenie należy rozpocząć jak najszybciej. Decyzję podejmuje lekarz, dlatego niezwłocznie należy zwrócić się po poradę do lekarza chorób zakaźnych. Noworodek powinien otrzymać acyklowir, o ile wystąpią objawy zakażenia VZV.