Pytanie nadesłane do redakcji
Dzień dobry! W styczniu przyszłego roku skończę 39 lat, w okolicy macicy stwierdzono u mnie widocznego mięśniaka podsurowicówkowego o wymiarach 7x8 cm. Przez ostatnie 4 lata przyjmowałam tabletki antykoncepcyjne (Harmonet, Femoden), które obecnie odstawiłam (od 4 mies. ich nie stosuję). Po ostatnich badaniach USG dopochwowych (już po tych 4 mies. nieprzyjmowania tabletek) stwierdzono, że mięśniak nie urósł, lecz jest jakby trochę bardziej ukrwiony (w stosunku do badania sprzed roku). Sugerowano mi, abym rozważyła zabieg laparoskopii, lecz wiem, że oprócz czekania na taki zabieg (około 2–3 mies.) należy kilka miesięcy (podobno do roku) czekać aż się wszystko zagoi, by móc zacząć starać się o dziecko.
Który wariant niesie większe ze sobą ryzyko? Czy staranie się w tej chwili metodami naturalnymi o dziecko (z tym mięśniakiem), czy zdecydowanie się od razu na zabieg operacyjny usunięcia mięśniaka i od razu umawianie się na zapłodnienie in vitro? Jakie istnieje ryzyko ze strony mięśniaka wobec ciąży (jej przebieg i donoszenie)? Dodam, że jeszcze nie rodziłam, a bardzo chciałabym mieć swoje dziecko.
Z wyrazami szacunku, Iwona
P.S. Pytanie dodatkowe zupełnie na marginesie: jakie jest Pani zdanie co do ziół księdza Klimuszki? Czy w niewielkim procencie można mieć nadzieję, że jeśli nie pomogą to, w jakiś pozytywny sposób mogą wpłynąć na całą sytuację, np. że mięśniak wolniej może rosnąć?
Odpowiedziała
prof. dr n. med. Violetta Skrzypulec-Plinta
ginekolog położnik, endokrynolog, seksuolog
Kierownik Katedry Zdrowia Kobiety
Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
W ciąży mięśniaki macicy potrafią sprawić kłopot. Mięśniaki powiększają się, zaburzając prawidłowy rozwój płodu, mogą też doprowadzić do poronienia lub przedwczesnego porodu. Dlatego jeśli stwierdzono mięśniaki macicy, należy pozostawać pod czujnym okiem ginekologa.
Mięśniaki powstają z tkanki mięśniowej macicy, stąd ich nazwa. Mogą występować pojedynczo albo po kilka, kilkanaście w grupie. Najczęściej mają wielkość grochu, ale czasem osiągają rozmiar pomarańczy. Rozwijają się w trzonie macicy, który równomiernie się powiększa. Gdy w macicy jest dużo mięśniaków, traci ona swój fizjologiczny kształt.
W zależności od usytuowania, wyróżnia się mięśniaki:
- podsurowicówkowe – znajdują się na zewnątrz trzonu macicy i rozrastają się w kierunku błony surowiczej, która pokrywa macicę od strony jamy brzusznej;
- śródścienne – rozwijają się w ścianie macicy
- podśluzówkowe – powstają wewnątrz macicy i rosną w kierunku błony śluzowej, która wyścieła jamę macicy
- uszypułowane – połączone z trzonem macicy za pomocą pasma tkanki łącznej (wyglądają jak balonik na sznurku), mogą rozwijać się na zewnątrz i w kierunku jamy macicy.
Mięśniaki macicy mają, niestety, tendencję do powiększania się podczas ciąży. Ale to, że rosną, nie musi jeszcze oznaczać komplikacji. Często przybierają na wielkości razem z dzieckiem i nie przeszkadzają w prawidłowym rozwoju płodu ani w porodzie. Trzeba jednak je obserwować, bo bywają niebezpieczne dla mamy i dla dziecka. Mogą przeszkodzić we właściwym rozwoju maleństwa, wywołać przedwczesne skurcze macicy oraz uniemożliwić poród siłami natury.
Najwięcej kłopotów sprawiają mięśniaki podśluzówkowe. Powiększając się w kierunku jamy macicy, zniekształcają ją i zajmują miejsce przeznaczone dla dziecka. Płodowi jest za ciasno, dlatego może się wolniej rozwijać i w efekcie urodzić się mniejszy i słabszy. Tak usytuowane mięśniaki czasem powodują przedwczesną kurczliwość macicy, co grozi poronieniem lub wcześniejszym porodem.
Mniejszym zagrożeniem dla dziecka są mięśniaki podsurowicówkowe, które rozrastają się w kierunku jamy brzusznej, a także śródścienne. Nie zajmują miejsca dziecku, dlatego płód może się prawidłowo rozwijać. Zdarza się jednak, że mięśniaki usadowione pod surowicówką albo w ścianie macicy w trakcie ciąży zmieniają swoją lokalizację i uwypuklają się do środka jamy macicy. Wtedy mogą zaburzyć prawidłowy rozwój płodu. Czasem duży mięśniak podsurowicówkowy lub śródścienny zlokalizowany na tylnej ścianie macicy uciska na odbytnicę, powodując ból. Gdy wklinuje się w jelito, utrudnia wypróżnianie. Prowadzi to do przewlekłych zaparć, a w skrajnych przypadkach do niedrożności jelit. Wówczas jedynym wyjściem jest dieta płynna. Trzeba też jak najwięcej pić, żeby pokarm mógł bez zakłóceń wędrować przez cały przewód pokarmowy.
Mięśniaki uszypułowane nie zaburzają rozwoju płodu, ale czasem stanowią przeszkodę dla porodu naturalnego.
Jeżeli mięśniaki są małe, nie dają dolegliwości, ich położenie nie zagraża ciąży, można rozważyć z lekarzem, czy zajść w ciążę, nie zważając na mięśniaki. Najczęściej jednak najpierw trzeba się ich pozbyć. Jeżeli chce Pani mieć dzieci (niezależnie od tego, czy Pani rodziła, czy nie), wykonuje się operację oszczędzającą, czyli wyłuszcza się mięśniaki, zachowując całą macicę. Po tym zabiegu zaleca się jak najszybsze zajście w ciążę, by uniknąć nawrotu schorzenia. Jeśli dojdzie do otwarcia jamy macicy, trzeba założyć wkładkę wewnątrzmaciczną, która działa antykoncepcyjnie, przyspiesza gojenie się operowanego miejsca i zabezpiecza przed zrostami. Po trzech miesiącach wkładkę się wyjmuje i można zajść w ciążę. Wtedy poród następuje zawsze poprzez cesarskie cięcie.
Trudno mi jest ocenić, efektywność działania ziół księdza Klimuszki, na pewno jest jednym z nielicznych, który opanował doskonale farmakodynamikę ziół, diagnostykę i fitoterapię. Wypracował swój własny model leczenia polegający na stosowaniu ziół zespołowo w zestawach wieloskładnikowych. Dobierał je według zasad bardzo ważnej, harmonijnej współzależności, ułożonej przez niego po wielu latach doświadczeń. A jest to najważniejsze, ponieważ – jak mówił – nie docenia się wartości ziół leczniczych, ale jeszcze gorzej, źle się je stosuje. Recepty Klimuszki odbiegają od modelu, rutynowych recept lekarskich. Nie uznaje on używania pojedynczych ziół, stosuje zestawy złożone z 5, 7, 9 lub 11 elementów. Ta zasada jest obecnie aprobowana przez współczesną fitofarmakologię, która przyznaje, że najlepsze efekty uzyskuje się właśnie przez całe zespoły ziół o dokładnie dobranym składzie.
W przypadku występowania mięśniaków zalecane jest stosowanie tego typu mieszanki:
- Tormentillae rhiz. – pięciornik kurze ziele
- Visci hb. – jemioła ziele
- Equiseti Hb. – skrzyp ziele
- Bursae pastori hb. – tasznik ziele
- Polygoni hydropip. hb. – rdest ostrogorzki ziele
- Viburni cort. – kalina koralowa kora
- Hippocastani flor. – kasztanowiec kwiat
- Myrtilli fol. – borówka czernica liść
- Betulae fol. – brzoza liść
Sposób użycia:
Wszystkie składniki (waga po 50 g) zmieszać razem i kopiastą łyżkę stołową tej mieszanki, zalać szklanką wrzątku i postawić pod przykryciem do zaparzenia. Potem przecedzić, lekko podgrzać i wypić przed posiłkiem. Pić trzy razy dziennie po szklance naparu przed posiłkiem.
