medycyna praktyczna dla pacjentów
medycyna praktyczna dla pacjentów
Mechanizm działania
Lek z grupy antymetabolitów pirymidyny. Uważa się, że przeciwnowotworowe działanie azacytydyny wynika m.in. z cytotoksyczności wobec nieprawidłowych komórek krwiotwórczych szpiku kostnego oraz z hipometylacji DNA. Działanie cytotoksyczne azacytydyny może być wynikiem różnych mechanizmów, w tym zahamowania syntezy DNA, RNA i białek, włączania jej do RNA i DNA oraz aktywacji szlaków odpowiedzi na uszkodzenie DNA. Komórki nieproliferujące są względnie niewrażliwe na azacytydynę. Włączenie azacytydyny do DNA powoduje dezaktywację metylotransferaz DNA, co prowadzi do hipometylacji DNA. Hipometylacja DNA nieprawidłowo metylowanych genów zaangażowanych w regulację cyklu komórkowego, różnicowanie i szlaki śmierci komórkowej może prowadzić do ponownej ekspresji genów oraz przywrócenia komórkom nowotworowym zdolności do supresji nowotworu.
Farmakokinetyka
Lek szybko się wchłania po podaniu s.c.; tmax wynosi 30 min. Bezwzględna dostępność biologiczna azacytydyny po podaniu s.c. wynosi ok. 89%. Nie wydaje się, by w metabolizmie azacytydyny uczestniczyły izoenzymy cytochromu P450, UDP-glukuronozylotransferazy, sulfotransferazy ani transferazy glutationowe. Azacytydyna ulega spontanicznej hydrolizie oraz deaminacji z udziałem deaminazy cytydynowej. Jest mało prawdopodobne by azacytydyna w warunkach klinicznych hamowała lub indukowała aktywność izoenzymów cytochromu P450. Średni t1/2 w fazie eliminacji wynosi ok. 41 min. Wydalanie następuje głównie z moczem.
Zespoły mielodysplastyczne, ostra białaczka szpikowa
Zespoły mielodysplastyczne u osób z grupy pośredniego-2 i dużego ryzyka wg IPSS; przewlekła białaczka mielomonocytowa z 10–29% blastów w szpiku kostnym, bez choroby mieloproliferacyjnej; ostra białaczka szpikowa z 20–30% blastów i wieloliniową dysplazją, zgodnie z klasyfikacją WHO; ostra białaczka szpikowa z >30% blastów w szpiku kostnym, zgodnie z klasyfikacją WHO; lek jest wskazany u osób niekwalifikujących się do przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych.
Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, zaawansowane nowotwory złośliwe wątroby, okres karmienia piersią.
Przygotowanie do podawania preparatu, monitorowanie przebiegu leczenia
Przed rozpoczęciem leczenia i przed każdym jego cyklem należy wykonać próby czynnościowe wątroby, oznaczyć stężenie kreatyniny oraz wodorowęglanów w surowicy. Przed rozpoczęciem leczenia oraz tak często, jak to konieczne, ale nie rzadziej niż przed każdym cyklem leczenia, wykonywać pełną morfologię krwi, w celu zaobserwowania odpowiedzi i objawów toksyczności. Po podaniu zalecanej dawki dla 1. cyklu, należy zmniejszyć dawkę dla następnych cykli lub opóźnić jej podanie w oparciu o wartości nadiru i odpowiedź hematologiczną; szczegółowe informacje – patrz: zarejestrowane materiały producenta.
Gorączka
Należy poinstruować pacjenta, by niezwłocznie zgłaszał epizody gorączkowe.
Krwawienie
Należy także zwracać uwagę na objawy krwawienia.
Zaburzenia czynności wątroby i/lub nerek
Brak odpowiednich badań u pacjentów z niewydolnością wątroby lub nerek. Pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby lub nerek należy uważnie obserwować pod kątem wystąpienia działań niepożądanych. W przypadku wystąpienia niewyjaśnionego zmniejszenia stężenia wodorowęglanów w surowicy (<20 mmol/l) lub zwiększenia stężenia kreatyniny w surowicy albo azotu mocznikowego we krwi, należy zmniejszyć dawkę lub opóźnić podanie leku. Pacjenci powinni natychmiast zgłaszać wystąpienie skąpomoczu lub bezmoczu.
Niewydolność serca, choroba serca, choroba płuc
Nie ustalono bezpieczeństwa i skuteczności stosowania u osób z ciężką zastoinową niewydolnością serca, klinicznie niestabilną chorobą serca lub chorobą płuc w wywiadzie. U pacjentów z chorobami serca i płuc w wywiadzie wykazano istotne zwiększenie częstości zdarzeń dotyczących serca, związanych ze stosowaniem azacytydyny; z tego względu zaleca się zachowanie ostrożności przy przepisywaniu azacytydyny tym pacjentom; przed oraz w trakcie leczenia należy rozważyć przeprowadzenie oceny wydolności krążeniowo-oddechowej.
Brak badań dotyczących interakcji azacytydyny z innymi lekami.
Nie wydaje się, by w metabolizmie azacytydyny uczestniczyły izoenzymy cytochromu P450, UDP-glukuronozylotransferazy, sulfotransferazy ani transferazy glutationowe; z tego powodu uznaje się, że interakcje związane z tymi enzymami są mało prawdopodobne.
Jest mało prawdopodobne by azacytydyna w warunkach klinicznych hamowała lub indukowała aktywność izoenzymów cytochromu P450.
Bardzo często: zapalenie płuc, zapalenie nosogardzieli, gorączka neutropeniczna, neutropenia, leukopenia, małopłytkowość, niedokrwistość, anoreksja, zawroty i ból głowy, duszność, biegunka, wymioty, zaparcia, nudności, ból brzucha, wybroczyny punktowe, świąd, wysypka, podskórne wylewy krwawe, bóle stawów, zmęczenie gorączka, bóle klatki piersiowej, rumień w miejscu podania, ból w miejscu podania, odczyn w miejscu podania.
Często: posocznica neutropeniczna, zakażenie górnych dróg oddechowych, zakażenie dróg moczowych, zapalenie tkanki łącznej, zapalenie zatok, zapalenie gardła, zapalenie błony śluzowej nosa, opryszczka pospolita, niewydolność szpiku kostnego, pancytopenia, hipokaliemia, stan splątania, lęk, bezsenność, krwotoki (śródczaszkowy, oczny, spojówkowy, żołądkowo-jelitowy, z hemoroidów), letarg, nadciśnienie tętnicze, niedociśnienie tętnicze, krwiaki, duszność wysiłkowa, ból gardła i krtani, zapalenie jamy ustnej, krwawienie dziąseł, niestrawność, plamica, łysienie, rumień, wybroczyny plamkowe, bóle mięśniowe, bóle mięśniowo-szkieletowe, niewydolność nerek, krwiomocz, zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy, stany w miejscu wstrzyknięcia (siniaki, krwiaki, stwardnienie, wysypka, świąd, stan zapalny, odbarwienie, guzki i krwotok), złe samopoczucie, zmniejszenie masy ciała.
Niezbyt często: reakcje nadwrażliwości, niewydolność wątroby, postępująca śpiączka wątrobowa, ostra gorączkowa dermatoza neutrofilowa, nerkowa kwasica kanalikowa.
Rzadko: zespół rozpadu guza, choroba śródmiąższowa płuc, martwica w miejscu wstrzyknięcia.
Przedawkowanie
Brak swoistej odtrutki. W przypadku przedawkowania pacjenta należy obserwować wykonując odpowiednie badania krwi oraz w razie potrzeby zastosować leczenie wspomagające.
Brak wystarczających danych dotyczących stosowania azacytydyny u kobiet w ciąży. Nie zaleca się stosowania leku u kobiet w ciąży, szczególnie w I. trymestrze, chyba że jest to wyraźnie konieczne. W każdym indywidualnym przypadku należy rozważyć stosunek korzyści z leczenia do możliwego zagrożenia dla płodu.
Nie wiadomo czy lek i jego metabolity przenikają do pokarmu kobiecego. Ze względu na potencjalne ciężkie działania niepożądane u karmionego dziecka, karmienie piersią jest przeciwwskazane podczas leczenia azacytydyną.
W przypadku mężczyzn należy rozważyć zdeponowanie nasienia przed rozpoczęciem leczenia, ponieważ może ono wpływać na męską płodność. W trakcie leczenia oraz przez 3 mies. po jego zakończeniu zarówno mężczyźni, jak i kobiety powinni stosować skuteczne metody antykoncepcji.
Dorośli. S.c. we wstrzyknięciu w ramię, udo lub brzuch; należy zmieniać miejsca wstrzyknięć. 75 mg/m2 pc./d przez 7 dni co 3 tyg. Zaleca się, aby leczenie trwało co najmniej 6 cykli. Podawanie leku należy kontynuować do zaniku korzyści z leczenia lub do progresji choroby.
W razie wystąpienia toksyczności hematologicznej konieczne może być opóźnienie rozpoczęcia kolejnego cyklu lub zmniejszenie dawki; szczegółowe informacje – patrz: zarejestrowane materiały producenta.
Zaburzenia czynności nerek i/lub wątroby
U osób z niewydolnością nerek lub wątroby nie zaleca się szczególnej modyfikacji dawki początkowej przed rozpoczęciem leczenia; późniejsze modyfikacje dawek powinny się opierać na wynikach testów laboratoryjnych (m.in. wyniki pełnej morfologii krwi). W przypadku wystąpienia niewyjaśnionego zmniejszenia się stężenia wodorowęglanów w surowicy do <20 mmol/l, należy zmniejszyć dawkę o 50% w następnym cyklu. W przypadku wystąpienia niewyjaśnionego, ≥2-krotnego przekroczenia wartości początkowych oraz przekroczenia górnej granicy normy stężenia kreatyniny w surowicy lub azotu mocznikowego we krwi należy opóźnić następny cykl do czasu, gdy wartości ponownie osiągną poziom prawidłowy lub początkowy oraz zmniejszyć dawkę o 50% w następnym cyklu leczenia.
Osoby w podeszłym wieku
Nie zaleca się szczególnego dostosowania dawki u pacjentów w podeszłym wieku; w tej grupie wiekowej użyteczne może być kontrolowanie czynności nerek.
Leczenie powinno być rozpoczęte, a następnie kontrolowane przez lekarza z odpowiednim doświadczeniem w stosowaniu leków przeciwnowotworowych.
Premedykacja
Przed podaniem leku zastosować premedykację lekami przeciwwymiotnymi.
Ze względu na możliwość wystąpienia zmęczenia w trakcie leczenia, zaleca się ostrożność podczas prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn.
w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł
Pulmonolog – czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
Gastrolog (gastroenterolog) - czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
