Zdolność do regulacji wielkości ciśnienia tętniczego świadczy o możliwościach adaptacyjnych naszego organizmu. Nawet bardzo wysokie wartości ciśnienia są w określonych warunkach wartościami prawidłowymi.
Wzrost ciśnienia umożliwia nam podejmowanie wysiłków fizycznych, pozwala na mobilizację w warunkach zagrożenia, jest elementem przeżywania emocji.
Wielkość tego wzrostu i jego dynamika są oczywiście odmienne u różnych osób. Przykładowo poprzez trening fizyczny można doprowadzić do zmniejszenia tempa narastania ciśnienia tętniczego w odpowiedzi na wzrastający wysiłek.
Sytuacje takie jak choroba, gorączka, stres mogą przejściowo zwiększać wartości ciśnienia tętniczego, nie traktujemy tego jednak jako choroby, bo po ustąpieniu tych czynników wartości ciśnienia zwykle wracają do normy.
Dopiero długotrwałe utrzymywanie się tych stanów (np. przewlekłe narażenie na stres psychiczny) może prowadzić do utrwalenia się nadciśnienia.
Generalnie wartości ciśnienia badamy w warunkach standardowych i rozpoznanie nadciśnienia tętniczego dokonuje się na podstawie takich pomiarów. Nie istnieją kryteria określające jednoznacznie, jakie wartości ciśnienia np. w czasie wysiłku, czy stresu pozwoliłyby na rozpoznanie nadciśnienia. Niemniej jednak stwierdzenie bardzo wysokich wartości ciśnienia w tych sytuacjach powinno skłonić lekarza do powtórzenia pomiaru już w warunkach standardowych.
Ponadto pomiary w takich nietypowych warunkach mogą przynieść informacje o wydolności układu krążenia. Taka sytuacja może wystąpić w trakcie próby wysiłkowej, podczas której dynamika wzrostu ciśnienia tętniczego jest jednym z analizowanych aspektów reakcji układu krążenia na wysiłek.
