Po przeprowadzonych badaniach część rodziców poinformowano, że ich dzieci uzyskały wynik badania słuchu „poza normą” i proponuje się – czy wręcz zaleca – przeprowadzenie diagnostyki w ośrodku specjalistycznym. W województwie warmińsko-mazurskim, gdzie badania prowadzono w ostatnim kwartale 20015 r., ok. 20% wyników było nieprawidłowych. Jest to zjawisko niepokojące i wskazujące zarówno na potrzebę wykonywania takich badań, jak i stopień ukrytego problemu. Ukrytego, ponieważ niedosłuch pojawia się podstępnie. Dzieci, u których dostrzeżono nieprawidłowości, trafiały do otolaryngologów lub audiologów, również i do mnie. Rodzice, zwykle mocno zdenerwowani, pytali „co te wyniki oznaczają?”. Czym są badania przesiewowe?
Na wstępie należy wyjaśnić, na czym polegają badania przesiewowe: są to badania możliwie licznej grupy osób – w tym przypadku pierwszoklasistów – prowadzone w celu wykrycia zagrożenia występowaniem choroby lub dolegliwości – w tym przypadku osłabienia słuchu. Podkreślam, chodzi o – zagrożenie niedosłuchem, a nie występowanie niedosłuchu. Należy też pamiętać o pewnych ograniczeniach tych badań, które mogą wpłynąć na ich wynik. Prowadzono je w szkołach, a więc w warunkach technicznych dalekich od idealnych. Badane dzieci czasem były zdenerwowane czy rozproszone. Ponadto mogły mieć nieżyty nosa, woskowinę w uszach i inne błahe, ale rzutujące na wynik badania dolegliwości. Celem badań przesiewowych nie jest rozpoznanie choroby, a jedynie wykrycie jakichkolwiek nieprawidłowości. W konsekwencji dla części dzieci może się to wiązać z zaleceniami wykonania pełnego badania. W badaniu przesiewowym uzyskuje się wyniki w zakresie: „prawidłowy” – „do pogłębionego badania”.
Tak więc informacja zalecająca dalsze badanie Państwa dziecka oznacza, że należy wykonać diagnostykę słuchu, gdyż wynik badania był niepewny. Nie należy wpadać w panikę, obawiać najgorszego, trzeba udać się z dzieckiem do specjalisty.
Co dalej?
Po zbadaniu Państwa dziecka lekarz zapewne zleci powtórne wykonanie badania audiometrycznego, które pozwala na wykrycie ubytku słuchu. W razie potrzeby wykonane zostaną również inne badania diagnostyczne, takie jak badanie audiometrii impedancyjnej czy badanie słuchowych potencjałów wywołanych (ABR) i otoemisji. Dopiero na podstawie ich wyników lekarz ewentualnie potwierdzi niedosłuch i rozpocznie leczenie, jeżeli okaże się ono konieczne. Niekiedy przed powtórzeniem badania niezbędne będzie przygotowanie dziecka, np.: oczyszczenie uszu z woskowiny, wyleczenie kataru, a także samo oswojenie dziecka z badaniem – te błahe czynniki mogą mieć bardzo duży wpływ na wynik badania.
Zapamiętaj!
- Wynik badania przesiewowego nie przesądza o niedosłuchu, jest jedynie sygnałem, że może wystąpić problem, który należy potwierdzić lub wykluczyć.
- Możliwości współczesnej medycyny sprawiają, że dzięki leczeniu farmakologicznemu, operacyjnemu, aparatowaniu, implantowaniu czy rehabilitacji większość młodych pacjentów udaje się przywrócić do świata dźwięków.