Wojewoda dolnośląski Paweł Hreniak informuje, że Ministerstwo Zdrowia przekazało do stosowania w całym kraju „Dobre praktyki postępowania w szpitalnych oddziałach ratunkowych i w izbach przyjęć”. Dokument został przygotowany na podstawie opracowania Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu.
SOR w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Częstochowie. Fot. Sebastian Adamus / Agencja Gazeta
- Wprowadzenie procedury postępowania w przypadku zbyt długiego czasu oczekiwania na przekazanie pacjenta przez zespoły ratownictwa medycznego (ZRM) w szpitalnym oddziale ratunkowym lub w izbie przyjęć (SOR/IP)
Opracowanie i wdrożenie przez dysponentów ZRM postępowania w sytuacji zbyt długiego czasu oczekiwania ZRM na przekazanie pacjenta do SOR/IP.
- Wdrożenie ewidencji czasu przyjazdu do SOR/IP
Wprowadzenie w ZRM ewidencji czasu:
• przyjazdu na podjazd SOR/IP
• przekazanie pacjenta do SOR/IP.Ww. ewidencja pozwoli na analizę przypadków wydłużonego czasu oczekiwania na przekazanie pacjenta w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego przez ZRM do SOR/IP.
- Ocena stanu pacjenta i określenia stopnia pilności badania lekarskiego – wprowadzenie procedury segregacji medycznej (TRIAGE)
Po rejestracji pacjenta w SOR/IP pielęgniarka/ratownik medyczny oceniają stan pacjenta i określają stopień pilności badania lekarskiego na podstawie: wywiadu, wstępnej oceny stanu pacjenta, wykonanych pomiarów parametrów życiowych, w zależności od stwierdzonego problemu medycznego. Wstępna ocena stanu pacjenta obejmuje:
• pomiar temperatury ciała, ciśnienia tętniczego, tętna, saturacji, liczby oddechów, glikemii, wagi ciała
• ocenę świadomości wg skali Glasgow lub AVPU
• ocenę stopnia nasilenia bólu
• wykonanie zapisu EKG.Pielęgniarka/ratownik medyczny odpowiedzialni za TRIAGE informują pacjenta i jego rodziców/opiekunów o przydzielonej kategorii (kolor) i maksymalnym czasie oczekiwania na badanie lekarskie. Jednocześnie w przypadku braku stanu nagłego zagrożenia zdrowotnego pielęgniarka/ratownik medyczny odpowiedzialni za TRIAGE informują pacjenta o możliwości uzyskania pomocy medycznej w innym podmiocie leczniczym, w szczególności w podmiocie udzielającym świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, w tym nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.
Pielęgniarka/ratownik medyczny odpowiedzialni za TRIAGE przekazują bezpośrednio lekarzowi SOR/IP informację o pacjencie i ustalonym stopniu pilności badania. W czasie oczekiwania pacjenta na badanie lekarskie, pielęgniarka/ratownik medyczny odpowiedzialni za TRIAGE pełnią nadzór nad staniem zdrowia poszczególnych pacjentów i ewentualnie korygują przydzieloną kategorię (kolor) w systemie TRIAGE.
- Zapewnienie odpowiedniej liczby personelu
Zapewnienie odpowiedniej liczby personelu w SOR/IP:
• minimum 3-4 lekarzy na stałe przebywających w SOR/IP, obejmującym populację 150 000 – 200 000 mieszkańców
• minimum 10 ratowników medycznych lub pielęgniarek systemu na stałe przebywających w SOR/IP, obejmującym populację 150 000 – 200 000 mieszkańców
• personel pomocniczy w SOR
• minimum 2 stanowiska TRIAGE. - Priorytetowa rejestracja pacjentów przekazywanych przez ZRM
Mając na celu skrócenie czasu oczekiwania ZRM na przekazanie pacjenta w SOR/IP, wymagane jest wprowadzenie priorytetu rejestracji pacjentów przewiezionych przez ZRM. Pozwoli to uniknięcie kumulacji ZRM oczekujących na przekazanie pacjenta do SOR/ IP. Personel punktu rejestracji i segregacji medycznej SOR/IP, po zakwalifikowaniu pacjenta do odpowiedniej kategorii w systemie TRIAGE, przejmuje opiekę nad chorym od zespołu ratownictwa medycznego.
- Wdrożenie systemu monitorującego czas obsługi pacjenta w SOR/IP
Wdrożenie systemu monitorowania czasu oczekiwania pacjenta:
• od momentu rejestracji pacjenta do momentu przeprowadzenia TRIAGE
• od przeprowadzenia TRIAGE do przyjęcia pacjenta przez lekarza SOR/IP
• od przyjęcia pacjenta przez lekarza SOR/IP do zlecenia badań obrazowych i laboratoryjnych
• od zlecenia do wykonania badań
• od wykonania badań do otrzymania wyników badań przez lekarza SOR/IP
• od przyjęcia pacjenta przez lekarza SOR/IP do wypisu z SOR/IP lub przekazania pacjenta na inny oddział.Monitoring ww. czasu pozwoli na wprowadzenie zmian organizacyjnych mających na celu skrócenie czasu oczekiwania na udzielnie pomocy medycznej pacjentom oczekującym w SOR/IP.
- Priorytet wykonywania badań zleconych przez SOR/IP
Przestrzeganie zasady priorytetowego wykonywania badań (laboratoryjnych i obrazowych) oraz przeprowadzenia konsultacji zleconych przez lekarza SOR/IP. Pozwoli to na skrócenie czasu oczekiwania na udzielnie pomocy medycznej oraz zmniejszy liczbę pacjentów przebywających jednocześnie w SOR/IP.
- Odrębna rejestracja pacjentów przyjmowanych na planowe hospitalizacje
Odrębna rejestracja pacjentów przyjmowanych na planowe hospitalizacje pozwoli na skrócenie czasu oczekiwania pacjenta w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego na przeprowadzenie TRIAGE i określenie stopnia pilności badania lekarskiego.
- Transport międzyszpitalny
Konieczne jest uzgodnienie transportu międzyszpitalnego przez lekarza SOR/IP z lekarzem dyżurnym podmiotu leczniczego, do którego pacjent ma być przekazany. W celu ustalenia możliwości wykonania transportu, należy utworzyć lub wydzielić całodobowy numer telefoniczny dedykowany wyłącznie transportom sanitarnym. Uzgadnianie transportów pozwoli na zapobieżenie sytuacjom jednoczasowego przyjazdu kilku pacjentów z innych podmiotów, skróci czas oczekiwania na rejestrację pacjenta i przyspieszy dotarcie na oddział docelowy.
- Konsultacje specjalistyczne/ przekazanie pacjenta przez inny podmiot leczniczy
Zaleca się wykonywanie konsultacji specjalistycznych lub przyjmowanie pacjenta z innego podmiotu leczniczego poza SOR/IP. Pozwoli to na skrócenie czasu oczekiwania na wykonywanie konsultacji specjalistycznych/przyjęcie do szpitala, jednocześnie zmniejszy ilość pacjentów przebywających w SOR/IP oraz skróci czas ich oczekiwania na udzielenie świadczenia.
- Informowanie pacjentów
Umieszczenie w podmiotach leczniczych udzielających świadczeń w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej oraz ambulatoryjnej opieki specjalistycznej informacji o tym, że szpitalne oddziały ratunkowe/izby przyjęć są jednostkami udzielającymi świadczeń opieki zdrowotnej polegających na wstępnej diagnostyce oraz podjęciu leczenia w zakresie niezbędnym dla stabilizacji funkcji życiowych osób, które znajdują się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.
Oznacza to, iż w SOR/IP pacjent:
• nie uzyska recepty („bo lek mi się kończy, a nie miałem czasu iść do lekarza”)
• zwolnienia lekarskiego („bo w mojej przychodni są kolejki”)
• porady lekarskiej w przypadku stanów niezagrażających życiu.Jednocześnie konieczne jest umieszczenie w widocznym miejscu w podmiotach leczniczych informacji o najbliższym miejscu udzielania świadczeń w zakresie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.
- Skierowania do szpitala
W przypadku konieczności hospitalizacji pacjenta, lekarz wystawia skierowanie do właściwego oddziału szpitalnego. Wystawianie skierowań do SOR/IP pacjentom wymagającym leczenia szpitalnego, powoduje wydłużenie czasu oczekiwania na przyjęcie oraz zwiększenie liczby pacjentów w SOR/IP.
