×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego


specjalista radiodiagnostyki

Rezonans magnetyczny (RM; (ang. MRI – magnetic resonance imaging)) jest nieinwazyjną metodą obrazowania ciała człowieka. Pozwala na uzyskiwanie dowolnych obrazów przekrojów ciała bez udziału promieniowania jonizującego.

Teoria powstawania obrazu RM jest skomplikowana. W dużym uproszczeniu wykorzystuje się zjawisko spinu, czyli ruchu „kołyszącego”, który wykonuje jądro atomu. W przypadku rezonansu magnetycznego dotyczy to wodoru, który jest między innymi składową cząsteczki wszechobecnej w organizmie wody (H2O), stąd w RM można oceniać, np. stopień uwodnienia tkanek. W rzeczywistości obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego jest dużo bardziej skomplikowane, a uzyskiwane dane niosą o wiele więcej informacji.

Bezpieczeństwo i przeciwwskazania do badania

Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego uznawane jest za bezpieczne. Stosowanie pola magnetycznego, zwykle od 0,5 do 3,0 Tesli (nawet 20 000 razy większe od ziemskiego) nie powoduje istotnych interakcji z organizmem. Jak do tej pory, w żadnym z licznych badań naukowych nie wykazano szkodliwego wpływu RM na organizm człowieka. Ciąża nie jest przeciwwskazaniem do badania, jednak nie zaleca się wykonywania RM w I trymestrze. Miesiączka nie jest przeciwwskazaniem do badania.

Bezpieczeństwo chorego może być zagrożone, jeżeli w jego ciele znajdują się metalowe przedmioty, jak ciała obce – odłamki metalu, założone w trakcie wcześniejszych operacji zaciski naczyniowe, a zwłaszcza różnego rodzaju stymulatory, których praca, jeśli są włączone, może być poważnie zaburzona. Przeciwwskazaniem do badania jest zatem obecność w ciele człowieka wyżej wymienionych metalowych elementów.

Silne pole magnetyczne wytwarzane w trakcie badania jest zdolne do przemieszczenia nawet głęboko i mocno osadzonych obiektów, które są wrażliwe na jego działanie.

Większość stosowanych w ciele człowieka implantów nie ma takich właściwości, jednak jeżeli znajdują się w pobliżu badanego obszaru to mogą być przyczyną zniekształcenia pola magnetycznego i zmniejszać wartość diagnostyczną uzyskiwanych obrazów.

Badanie zwykle trwa dość długo (20–60 min), a pacjent znajduje się w ciasnej komorze, gdzie również dobywają się nieprzyjemne trzaski, dlatego przeciwwskazaniem może być, np. klaustrofobia albo brak współpracy badanego (artefakty z powodu poruszania się).

Często istnieje konieczność dożylnego podania środka kontrastującego, dlatego też przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość na gadolinowe środki kontrastujące.

Należy podkreślić, że reakcje związane z nadwrażliwością na środki kontrastowe w RM są łagodniejsze i mniej częste niż na jodowe środki cieniujące stosowane w tomografii komputerowej.

Wskazania do badania

Wskazania do badania są bardzo liczne, obejmują wiele różnych chorób.

Ze względu na naturę rezonansu magnetycznego skupionego zasadniczo na atomie wodoru, istotne ograniczenia w zastosowaniu tej metody obrazowania występują w diagnostyce chorób płuc. Upowietrzniony miąższ płuc zawiera znikome ilości wody, a co za tym idzie wodoru, dlatego badanie jest zarezerwowane jedynie do określonych wskazań, jak np. określenie stopnia naciekania guza na ścianę klatki piersiowej czy struktur śródpiersia celem zaplanowania leczenia operacyjnego. RM jest natomiast z powodzeniem wykorzystywany w diagnostyce chorób śródpiersia, w tym serca.

Przygotowanie i przebieg badania

W zależności od rodzaju badania i badanej okolicy badanie można wykonać bez przygotowania lub jest wymagane pozostanie na czczo 2 godziny. Czas ten może się wydłużyć, zwłaszcza gdy badanie dotyczy przewodu pokarmowego albo dróg żółciowych.

W przypadku zastosowania znieczulenia ogólnego, należy być 6 godz. na czczo przed badaniem. Jeśli badanie obejmuje miednicę, pęcherz moczowy powinien być średnio wypełniony. W dniu badania należy jak zwykle przyjmować leki, popijając niewielką ilością wody.

Badanie sutka należy wykonywać między 6. a 13. dniem cyklu (nawet gdy stosuje antykoncepcję). W przypadku stosowania hormonalnej terapii zastępczej zaleca się wykonanie badania 4 tygodnie po jej odstawieniu.

Do badania należy przynieść również dokumentację poprzednich badań obrazowych (np. USG, RTG, TK). Porównanie z poprzednimi badaniami często umożliwia ustalenie dokładniejszego rozpoznania.

Okolica badana powinna być czysta, pozbawiona kosmetyków, których skład również może powodować zniekształcenia pola magnetycznego Dotyczy to zwłaszcza makijażu i lakieru do włosów w przypadkach badania głowy.

Do badania należy się zgłosić odpowiednio wcześniej, co najmniej 30 minut, ponieważ wtedy będzie czas, aby zapytać o szczegóły badania, a także na wypełnienie ankiety dotyczącej ogólnego stanu zdrowia, przebytych operacji, ewentualnie obecności metalowych ciał obcych. W szatni należy pozostawić wszelkie metalowe przedmioty, karty magnetyczne, biżuterię, nawet znajdującą się w odległej od okolicy badania części ciała. Jeżeli do badania ma być podany kontrast, pielęgniarka zakłada wenflon pacjentowi.

Następnie pacjenta układa się na wąskim stole do badania. W zależności od typu aparatu może być to aparat systemu otwartego, z dostępem do badanej osoby z trzech stron, albo w przypadku systemów o mocniejszym polu i szerszym zakresie wykonywanych badań do wąskiego tunelu. Podczas badania pojawiają się nieprzyjemne trzaski, dlatego osoby bardziej wrażliwe powinny się wcześniej zaopatrzyć w stopery do uszu. Badana osoba otrzymuje zdalny wyłącznik, którym może na własne żądanie przerwać badanie.

W części przypadków, po pierwszej fazie badania wstrzykuje się dożylnie kontrast i rozpocznie się część pokontrastowa.

W trakcie badania technik może wydawać polecenia, które należy ściśle wykonywać.

Wynik badania rezonansu magnetycznego chorych leczonych szpitalnie jest zwykle dostępny po badaniu. W przypadku badań ambulatoryjnych na wynik zazwyczaj trzeba zaczekać kilka dni.

Po badaniu

Jeżeli badanie było wykonywane z dożylnym podaniem środka kontrastującego, to pacjent jest obserwowany co najmniej przez 30 minut. Dzieje się tak dla bezpieczeństwa pacjenta, ponieważ w tym czasie pojawia się większość ewentualnych niepożądanych reakcji pokontrastowych.

Przy odbiorze wyniku należy sprawdzić czy załączono wszystkie poprzednie badania, które ewentualnie pozostawiliśmy do opisu RM.

Otrzymany wynik należy przedstawić lekarzowi wystawiającemu skierowanie. Wyniki wszystkich badań obrazowych należy przechowywać w suchym, bezpiecznym miejscu.

Dokumentacja dotycząca każdego badania znajduje się również w miejscu wykonywania badania. Dokumentację chorych hospitalizowanych przechowuje się co najmniej 20 lat.

31.10.2017
Zobacz także
  • Ultrasonografia
  • Tomografia komputerowa
  • Diagnostyczne badania radiologiczne (badania RTG)
  • Diagnostyka obrazowa układu mięśniowo-szkieletowego
Wybrane treści dla Ciebie
  • Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny w okulistyce
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta