×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Mapy potrzeb zdrowotnych. Co wiemy?

Małgorzata Solecka
Kurier MP

W ostatni dzień roku Ministerstwo Zdrowia opublikowało mapy potrzeb zdrowotnych - w zakresie chorób onkologicznych i chorób kardiologicznych. Do końca pierwszego kwartału mają być opublikowane wszystkie mapy – to warunek uruchomienia unijnych pieniędzy na programy związane z ochroną zdrowia.

Minister zdrowia Konstanty Radziwiłł. Fot. Adam Stępień / Agencja Gazeta

Według ekspertów prace nad opublikowanymi przez resort mapami były najbardziej skomplikowane. Kardiologia i onkologia to dziedziny, w których jest największa konkurencja między placówkami zdrowotnymi, w te obszary medycyny chcą inwestować zarówno podmioty publiczne jak i prywatne. – Np. w pediatrii pierwsze mapy potrzeb zdrowotnych mogą być co najwyżej fotografią stanu obecnego – uważa dr Maciej Piróg, były wiceminister zdrowia, wieloletni menedżer publicznych i prywatnych placówek medycznych.

Opublikowane mapy potrzeb zdrowotnych powstały w ramach unijnego projektu „Poprawa jakości zarządzania w ochronie zdrowia poprzez wsparcie procesu tworzenia regionalnych map potrzeb zdrowotnych jako narzędzia usprawniającego procesy zarządcze w systemie ochrony zdrowia – szkolenia z zakresu szacowania potrzeb zdrowotnych” – w połowie grudnia odbyła się konferencja podsumowująca. - Opracowanie map potrzeb zdrowotnych nie rozwiąże systemowych problemów ochrony zdrowia, ale ułatwi podejmowanie decyzji dotyczących systemu – mówiła podczas konferencji dyrektor Departamentu Analiz i Strategii Ministerstwa Zdrowia Barbara Więckowska.

Mapy obejmują całą Polskę oraz poszczególne województwa. Zawierają szczegółowe dane demograficzne i epidemiologiczne a także analizy stanu i wykorzystania zasobów materialnych i kadrowych w poszczególnych chorobach, analizy udzielonych świadczeń szpitalnych i ambulatoryjnych. W tym zakresie mapy są „fotografią” stanu obecnego w kardiologii i onkologii. Jednak ich najważniejszą – z punktu widzenia celu, jakim mają służyć – częścią są prognozy potrzeb zdrowotnych. Dlatego zawierają też prognozowaną strukturę ludności i demografii i prognozy zachorowalności.

Na przykład z mapy dotyczącej kardiologii wynika, że w latach 2016-2029 zapotrzebowanie na procedury kardiologiczne będzie stale wzrastać. Np. prognozowana liczba wszczepień oraz wymian stymulatora w roku 2016 wynosi 32,2 tys. (najwięcej w woj. mazowieckim - 5 tys., najmniej w województwie opolskim - 0,6 tys.). W roku 2029 roku będzie to już do 43,7 tys. (najwięcej w województwach mazowieckim i śląskim - odpowiednio 6,8 tys. i 6 tys., najmniej w województwie opolskim - 0,8 tys.). W zakresie bypassów - w 2016 roku prognozowana wielkość zapotrzebowania w skali kraju będzie wynosić 18,7 tys. i wzrośnie ona do roku 2029 do poziomu 22,2 tys.. Województwo o największym prognozowanym zapotrzebowaniu to województwo śląskie - 4,3 tys. w 2016 roku i 4,8 tys. w 2029.

- Mapy mają przedstawiać trendy demograficzne i epidemiologiczne, obrazować istniejącą infrastrukturę w ochronie zdrowia i pokazywać przyszłe potrzeby. Mają umożliwić poprawę planowania na szczeblu centralnym i regionalnym, województw a nawet powiatów – tłumaczyła dyrektor Więckowska. Jej zdaniem opracowane przez ministerstwo mapy potrzeb zdrowotnych są tak wiarygodne, jak tylko było to możliwe – znak zapytania można postawić przy niektórych danych wprowadzanych do systemu. O ile bowiem zasoby materialne (np. liczba i rodzaj aparatury medycznej czy liczba łóżek) oraz kadrowe nie budzą wątpliwości, o tyle dane dotyczące rodzaju i liczby wykonanych świadczeń – już tak. Można się, zdaniem ekspertów zabierających głos podczas konferencji, zastanawiać, czy placówki medyczne raportują to, co zostało rzeczywiście wykonane, czy to, co opłaca się raportować ze względu na rozliczenia z NFZ. Niewiadomą, która może rzutować na rozdźwięk między tym, co zaplanowane, a faktycznymi potrzebami, są też nowe technologie medyczne, które mogą w ciągu krótkiego czasu zrewolucjonizować leczenie określonych schorzeń.

Inne zastrzeżenia co do jakości map potrzeb zdrowotnych mogą wynikać z trybu prac nad nimi. Organizacje skupiające pracodawców ochrony zdrowia zwracały uwagę, że projekty map zostały im przekazane do zaopiniowania z kilkudniowym terminem „wykonalności”. To zaś oznacza, że konsultacje były traktowane jak formalność. Mapy konsultowane były również na poziomie województw, zostały tam ocenione generalnie pozytywnie, choć np. z Opolszczyzny popłynął głos krytyczny. Wicemarszałek Roman Kolek jeszcze przed świętami zwrócił uwagę, że zarówno mapa onkologiczna jak kardiologiczna zawierała sporo poważnych błędów. – Z Warszawy nie wszystko widać dokładnie – mówił na antenie Radia Opole. Jego zdaniem (które podzielają inni samorządowcy), mapy potrzeb zdrowotnych, żeby miały sens, muszą być przygotowywane na poziomie województw.

I tak docelowo ma być. Pierwsze dwie edycje map przygotuje Ministerstwo Zdrowia we współpracy z oddziałami wojewódzkimi NFZ i przy konsultacjach z wojewodami. Mapa na okres od 30 czerwca 2016 do 31 grudnia 2018 r. ma powstać do 1 kwietnia przyszłego roku. Mapa na okres od 1 stycznia 2019 do 31 grudnia 2021 r. miałaby być gotowa do 31 maja 2018 r.

Pierwsze dwie edycje mają dotyczyć jedynie lecznictwa szpitalnego i dać możliwość zaproponowania rozwiązań problemów, które pojawią się na etapie tworzenia.

Po 2021 r. projekty map regionalnych mają być tworzone co pięć lat przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, ale sporządzać będą je wojewodowie w porozumieniu z Wojewódzką Radą do spraw Potrzeb Zdrowotnych. Mapy trafią do NIZP-PZH gdzie będzie powstawać mapa ogólnopolska. Minister zdrowia będzie je zatwierdzał i publikował.

04.01.2016
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta