Pytanie nadesłane do redakcji
Wpływ leków na jakość nasienia. Czy są leki, które mogą wpływać szkodliwie na nasienie i przyczyniać się do ewentualnych wad płodu?
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Wiele związków chemicznych, w tym leki, alkohol, narkotyki oraz związki znajdujące się w dymie tytoniowym może wywierać niekorzystny wpływ na jakość nasienia.
Najczęściej stosowane grupy leków o potencjalnie ujemnym wpływie na płodność mężczyzny to:
- stosowane w zakażeniach (np. erytromycyna, gentamycyna, nitrofurantoina, ketokonazol, kotrymoksazol)
- w chorobach przewodu pokarmowego (np. cymetydyna, sulfasalazyna)
- w chorobach reumatologicznych (np. kolchicyna, metotreksat)
- leki przeciwnowotworowe
- w nadciśnieniu tętniczym i chorobach serca (np. spironolakton)
- leki hormonalne (np. kortykosteroidy, steroidy anaboliczne, androgeny, estrogeny, medroksyprogesteron, analogi gonadotropin)
- aspiryna (przyjmowana przewlekle)
- leki przeciwdepresyjne (inhibitory monoaminooksydazy).
Problem teratogennego (czyli wywoływanie wad w okresie rozwoju płodowego) działania związków chemicznych, w tym leków, u kobiet jest dobrze znany i o wielu takich substancjach wiadomo, że są przyczyną wad wrodzonych. W przypadku mężczyzn nie zostało jak dotąd jednoznacznie wykazane, że narażenie na konkretne substancje prowadzi do rozwoju wad u płodu. Jednak coraz więcej danych wskazuje na taką możliwość. Stwierdzano nieprawidłowości chromosomów w plemnikach mężczyzn poddawanych radioterapii i chemioterapii z powodu choroby nowotworowej. Dlatego niektórzy eksperci zalecają, aby w takich przypadkach nasienie pobrać (i przechowywać w banku nasienia) przed rozpoczęciem takiego leczenia lub próby zapłodnienia podjąć dopiero po 6 miesięcach od zakończenia leczenia.