Brazylijscy naukowcy opracowali metodę wytwarzania miniaturowych, działających wątrób, z wykorzystaniem tylko krwi i tzw. biodruku. Zdaniem badaczy dzieki podobnej metodzie można będzie produkować narządy do przeszczepienia, których nie odrzuci organizm.
Fot. istockphoto.com
Wystarczyło 90 dni, aby z pobranych z krwi komórek powstała zmniejszona wersja wątroby człowieka - donoszą specjaliści z Uniwersytetu w Sao Paulo. Organoidy (pomniejszone wersje organu) z powodzeniem odtwarzały typowe dla naturalnego narządu reakcje - produkowały ważne białka, prowadziły gospodarkę witaminami czy wytwarzały żółć.
"Trzeba jeszcze przebyć dalsze etapy, aby uzyskać kompletny narząd, ale jesteśmy na dobrej drodze i efekty są obiecujące. Już w bardzo niedalekiej przyszłości, zamiast czekania na organ do transplantacji, osiągalne może się stać pobieranie komórek od pacjenta i przeprogramowywanie ich tak, aby wyhodować w laboratorium nową wątrobę. Dodatkową zaletą tych narządów byłoby zerowe ryzyko odrzucenia przeszczepu, ponieważ komórki pochodziłyby od samego pacjenta" - wyjaśnia kierująca pracami Mayana Zatz.
Naukowcy najpierw uzyskali pluripotencjalne komórki macierzyste z komórek krwi pobranej od ochotników. Następnie łączyli komórki w grupy - tzw. sferoidy. Sferoidy komórek macierzystych były następnie pobudzane do przemiany w komórki wątroby, po czym mieszano je z biotuszem i nadrukowywano w trójwymiarowej drukarce.
Zdaniem ekspertów jest to ważna innowacja. "Zamiast drukować za pomocą pojedynczych komórek, opracowaliśmy metodę wcześniejszego łączenia ich w grupy. Te 'zbitki' komórek - zwane sferoidami - to formacje, z których składa się tkanka, i które pozwalają na jej dłuższe funkcjonowanie" - wyjaśnia Ernesto Goulart, współautor pracy, która ukazała się w piśmie "Biofabrication".
W ten sposób badaczom udało się uniknąć typowego problemu związanego z biodrukiem - utraty wzajemnego kontaktu miedzy komórkami, który prowadzi do zaniku funkcjonalności tkanki.
Tak stworzona struktura dojrzewała w ciągu zaledwie 18 dni. Naukowcy donoszą również, że cały proces - od pobrania komórek z krwi, do uzyskania miniaturowej wątroby - zajmuje 90 dni.
Badacze liczą na to, że w przyszłości uda się tworzyć pełnowymiarowe narządy. "Dokonaliśmy tego w małej skali, ale przy odpowiednich inwestycjach i zainteresowaniu, skalę możemy z łatwością zwiększyć" - informuje dr Goulart.
Więcej informacji na stronach:
http://agencia.fapesp.br/researchers-create-functional-mini-liver-by-3d-bioprinting/32217/
https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1758-5090/ab4a30
