MST Continus - tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu

Morfina to silnie działająca narkotyczna substancja przeciwbólowa z grupy opioidów, pobudzająca głównie receptory opioidowe nazywane receptorami µ (słabiej pobudza receptory kappa i delta).
Działanie na ośrodkowy układ nerwowy polega głównie na silnym efekcie przeciwbólowym i uspokajającym. Morfina hamuje również czynność ośrodków oddechowego i kaszlowego w rdzeniu przedłużonym (do osiągnięcia efektu przeciwkaszlowego potrzebna jest mniejsza dawka leku niż ta zwykle stosowana do uśmierzania bólu). Powoduje także zwężenie źrenic, nawet w zupełnej ciemności (tak zwane szpilkowate źrenice są objawem przedawkowania morfiny).
Morfina zwiększa napięcie mięśnie gładkich (za wyjątkiem mięśni gładkich naczyń krwionośnych i macicy). Prowadzi to między innymi do: opóźnionego opróżniania żołądka z powodu skurczu odźwiernika, zaparć spastycznych w wyniku zwiększenia napięcia mięśni okrężnych jelit, wzrostu ciśnienia w drogach żółciowych z powodu skurczu zwieracza Oddiego. Preparat powoduje również skurcz pęcherza i mięśni gładkich dróg moczowych.
Morfina może powodować uwalnianie histaminy, niekiedy temu zjawisku towarzyszy rozszerzenie naczyń obwodowych. W następstwie tego działania mogą wystąpić: świąd, zaczerwienienie skóry i oczu, pocenie się, niedociśnienie ortostatyczne.
Morfina, jak i inne leki z tej grupy mogą wpływać na układ hormonalny (wzrost stężenia prolaktyny, obniżenie poziomu testosteronu i kortyzolu we krwi). Zmiany stężenia poszczególnych hormonów mogą pociągać za sobą szereg charakterystycznych dla nich objawów.

Preparat jest wskazany w zwalczaniu średnio natężonych i silnych bólów nie ustępujących po lekach przeciwbólowych o słabszym działaniu. Może być stosowany do zwalczania silnych bólów pooperacyjnych od drugiego dnia po operacji. Tabletki o zmodyfikowanym uwalnianiu są szczególnie zalecane w sytuacji, kiedy leczenie jest planowane na dłużej niż kilka dni.

Niestety, nawet jeżeli istnieją wskazania do stosowania preparatu, nie zawsze można go stosować. Nie możesz stosować preparatu jeżeli jesteś uczulony (wykazujesz nadwrażliwość) na którykolwiek składnik preparatu.

Przeciwwskazaniami do stosowania preparatu są również:
· niewyrównana niewydolność oddechowa
· zespół ostrego brzucha
· podejrzenie niedrożności jelit
· ostre choroby wątroby
· niekontrolowane drgawki
· równoległe stosowanie leków agonistów i antagonistów morfiny (np. pentazocyna, nalbufina, butorfanol, buprenorfina, nalokson) lub inhibitorów MAO (morfiny nie należy stosować podczas i 14 dni po zakończeniu leczenia inhibitorami MAO)
· okres karmienia piersią.

Niektóre choroby i inne okoliczności mogą stanowić przeciwwskazanie do stosowania lub wskazanie do zmiany dawkowania preparatu. W pewnych sytuacjach może okazać się konieczne przeprowadzanie określonych badań kontrolnych.

Preparat należy stosować ostrożnie u następujących grup chorych (lekarz oceni stosunek korzyści do zagrożenia w ich przypadku):
· w podeszłym wieku oraz dzieci, ponieważ te osoby wykazują zwiększoną wrażliwość na działanie morfiny
· uzależnionych od opioidów
· z podwyższonym ciśnieniem śródczaszkowym
· z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby i nerek (preparat może wywoływać kolkę nerkową)
· z zaburzeniami czynności płuc
· z przerostem prawej komory serca
· z astmą oskrzelową
· z ośrodkowymi zaburzeniami oddychania
· z zaburzoną czynnością dróg żółciowych lub po zabiegach w obrębie dróg żółciowych (preparat może wywoływać kolkę żółciową)
· ze stanami zapalnymi jelit, szczególnie w przypadku podejrzenia niedrożności porażennej jelit (jeśli niedrożność porażenna zostanie zdiagnozowana, lekarz zaleci odstawienie preparatu i poinformuje o dalszym postępowaniu)
· z zapaleniem trzustki
· z niedociśnieniem tętniczym
· z hipowolemią (niedostateczne wypełnienie łożyska naczyniowego)
· z niewydolnością kory nadnerczy
· z guzem chromochłonnym
· z niedoczynnością tarczycy i obrzękiem śluzowatym
· w śpiączce lub z zahamowaną aktywnością ośrodkowego układu nerwowego
· z zatruciem alkoholowym
· z ostrą psychozą
· z ciężkim alkoholizmem, w stanie delirium tremens
· z przerostem gruczołu krokowego i/lub zwężeniem cewki moczowej
· z urazami głowy
· z padaczką (morfina może obniżać próg drgawkowy).

Stosowanie morfiny przez zbyt długi okres czasu lub w niewłaściwy sposób prowadzi do uzależnienia (silna potrzeba ciągłego dostarczania substancji do organizmu). Należy zachować ostrożność i w razie jakichkolwiek wątpliwości związanych ze stosowaniem preparatu należy skonsultować się z lekarzem.

Nagłe przerwanie stosowania preparatu może wywołać objawy zespołu odstawiennego: biegunkę, bóle kostne i stawowe, zaburzenia układu krążenia. Dlatego kiedy chory już nie potrzebuje stosowania morfiny lekarz zaleci stopniowe zmniejszanie dawki, aby tego uniknąć.

Osoby uzależnione od alkoholu lub innych leków w czasie stosowania preparatu powinny pozostawać pod szczególną kontrolą lekarza.

Nie należy stosować preparatu przed zabiegiem operacyjnym (szczególnie w przypadku zabiegu chordotomii lub innego zabiegu zniesienia czucia bólu) ani przez 24 godziny po jego zakończeniu.

Leczenie morfiną rozpoczyna się od małych dawek, lekarz zaleci stopniowe ich zwiększanie indywidualnie, zależnie od stanu i reakcji pacjenta.

Ze względu na zapierające działanie morfiny, stosowaniu preparatu powinna zawsze towarzyszyć profilaktyka zaparć.

Informacje dodatkowe o pozostałych składnikach preparatu:
Preparat w dawce 10 mg, 30 mg i 60 mg zawiera laktozę; nie powinien być stosowany przez osoby z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, pierwotnym niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
Czy ten preparat ma wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów?
Opioidowe leki przeciwbólowe upośledzają sprawność psychiczną i/lub fizyczną wymaganą do wykonywania zadań potencjalnie niebezpiecznych (np. prowadzenie pojazdów czy obsługiwanie maszyn). Nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn podczas stosowania preparatu. U niektórych osób z ustabilizowanym bólem lekarz może podjąć decyzję o zezwoleniu na kierowanie pojazdami.

Preparat ma postać tabletek o zmodyfikowanym uwalnianiu, przeznaczony jest do stosowania doustnego. Nie przekraczaj zaleconych dawek ponieważ nie zwiększy to skuteczności działania leku a może zaszkodzić Twojemu zdrowiu i życiu. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stosowania preparatu skonsultuj się z lekarzem.

Leczenie rozpoczyna się od małych dawek, ich zwiększanie następuje po konsultacji z lekarzem w zależności od reakcji pacjenta na lek.

Bóle o umiarkowanym i dużym nasileniu:
Dorośli.
Dawkowanie indywidualne. Początkowo zwykle 30 mg co 12 godzin, u chorych wyniszczonych, z małą masą ciała, 10 mg co 12 godzin. Następnie lekarz zaleci zwiększenie dawki indywidualnie dla każdego pacjenta aż do osiągnięcia minimalnej dawki skutecznej.
Silne bóle pooperacyjne od 2. doby po operacji:
Dorośli.
Chorzy o masie ciała poniżej 70 kg: 10 mg co 12 godzin
Chorzy o masie ciała powyżej 70 kg: 30 mg co 12 godzin.
Dzieci i młodzież po 12. roku życia:
Początkowo 0,2-0,8 mg/kilogram masy ciała co 12 godzin.
Preparat należy stosować doustnie, w stałych odstępach czasu (co 12 godzin).
Lekarz dostosuje dawkę do natężenia bólu, wieku chorego i reakcji na poprzednio stosowane leki przeciwbólowe. Wystąpienie bólu w okresie między dawkami jest wskazaniem do zwiększenia dawki, a nie skrócenia odstępu między dawkami. Tabletki przyjmować w całości, nie łamać, nie żuć, nie kruszyć. Każde uszkodzenie tabletki może spowodować natychmiastowe uwolnienie się całej dawki i potencjalny efekt toksyczny.

Nie należy stosować preparatu u dzieci i młodzieży do 12. roku życia.

W okresie ciąży nie stosuj żadnego leku bez konsultacji z lekarzem!
Bardzo ważne jest, aby przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku w okresie ciąży lub karmienia piersią skonsultować się z lekarzem i wyjaśnić ponad wszelką wątpliwość potencjalne zagrożenia i korzyści związane ze stosowaniem danego leku. Jeżeli jesteś w ciąży lub planujesz ciążę skonsultuj się z lekarzem przed zastosowaniem preparatu.

Preparatu nie należy stosować w czasie ciąży, chyba, że lekarz uzna to za bezwzględnie konieczne.

Nie należy karmić piersią podczas stosowania preparatu.

Poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych ostatnio lekach, również o tych, które są wydawane bez recepty.

Morfina potęguje działanie leków działających na ośrodkowy układ nerwowy, należących do następujących grup:
leki · uspokajające
leki · nasenne i znieczulenia ogólnego
leki · porażające ruchowe zakończenia nerwowo-mięśniowe
leki · hipotensyjne porażające zwoje
leki · hamujące perystaltykę jelit
· a także alkoholu,
dlatego równoległe ich stosowanie wymaga szczególnej ostrożności. W wyniku interakcji mogą wystąpić; zaburzenia oddychania, niedociśnienie, głębokie uspokojenie lub śpiączka.

Preparatu nie należy stosować równolegle z inhibitorami MAO (ponieważ może nastąpić pobudzenie lub zahamowanie czynności ośrodkowego układu nerwowego wraz z nadciśnieniem lub niedociśnieniem). Inhibitory MAO (MAO jest skrótem od monoaminooksydaza – jeden z enzymów tkankowych) to leki stosowane między innymi w leczeniu depresji z lękiem i depresji atypowej, a także niedociśnienia tętniczego. Do tej grupy należą między innymi moklobemid i selegilina.
Leczenie morfiną można rozpocząć 14 dni po zaprzestaniu przyjmowania inhibitora MAO.

Cymetydyna i inne leki działające przeciwstawnie na przebieg przemian metabolicznych w wątrobie mogą powodować zwiększenie stężenia morfiny we krwi, co jest skutkiem zahamowania metabolizmu. Równoległe stosowanie rifampicyny może osłabiać działanie morfiny.

Leki neuroleptyczne zmniejszają lub usuwają nudności i wymioty wywołane stosowaniem morfiny.

Równoległe stosowanie leków takich jak pentazocyna, nalbufina, butorfanol, buprenorfina, które również pobudzają/hamują te same co morfina receptory może wywoływać reakcje z odstawienia.

Nalokson znosi działanie morfiny i stosowany jest jako odtrutka przy przedawkowaniu.

Jak każdy lek, również MST Continus może powodować działania niepożądane, chociaż nie wystąpią one u wszystkich chorych stosujących ten preparat. Pamiętaj, że oczekiwane korzyści ze stosowania leku są z reguły większe, niż szkody wynikające z pojawienia się działań niepożądanych.

Morfina wywołuje depresję oddechową zależną od dawki oraz uspokojenie w zmiennym stopniu (od niewielkiego zmęczenia do senności), ponadto zależne od dawki nudności i suchość w ustach, zwężenie źrenic oraz zaparcia podczas długotrwałego leczenia.
Może rozwinąć się tolerancja na lek (potrzeba stosowania coraz większych dawek do osiągnięcia tego samego efektu terapeutycznego).
Bardzo często mogą wystąpić: zmienność nastroju, głównie euforia, ale może też wystąpić obniżenie nastroju.
Często mogą wystąpić: reakcje nadwrażliwości (np. pokrzywka, świąd), bóle lub zawroty głowy, zmiany aktywności (zazwyczaj obniżenie, ale może wystąpić również podwyższenie aktywności i stany pobudzenia), bezsenność, zmiany czynności poznawczych i sensorycznych (np. zaburzenia myślenia, percepcji, halucynacje, stan splątania), wymioty (szczególnie na początku leczenia), utrata apetytu, niestrawność, zaburzenia smaku, zaburzenia w oddawaniu moczu, osłabienie odruchu kaszlu, nadmierne pocenie się.
Niezbyt często mogą wystąpić: tachykardia (zwiększenie częstotliwości rytmu serca), podwyższenie lub obniżenie ciśnienia tętniczego.
Rzadko mogą wystąpić: zwiększenie stężenia enzymów trzustkowych, zapalenie trzustki, kolka żółciowa lub nerkowa, skurcz oskrzeli, zespół odstawienia. Bardzo rzadko: drżenie, niekontrolowane skurcze mięśni, napady drgawkowe, przeczulica bólowa lub allodynia nieodpowiadająca na kolejną zwiększoną dawkę morfiny (konieczne może być zmniejszenie dawki lub zmiana leku opioidowego), uzależnienie od leku, spadek libido, niewyraźne lub podwójne widzenie, oczopląs, niedrożność jelit, bóle brzucha, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, skurcze i sztywność mięśni, duszność, obrzęk płuc pochodzenia innego niż sercowe, osutka, obrzęk obwodowy, zespół nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego, zaburzenia erekcji, brak miesiączki, ogólne osłabienie, złe samopoczucie, dreszcze, zmiany w uzębieniu (dokładny związek z leczeniem morfiną nie został potwierdzony).
Ponadto z nieznana częstością mogą wystąpić: omdlenie, kołatanie serca, zmniejszenie częstotliwości rytmu serca, niewydolność serca, zaczerwienienie twarzy.