Insulina glargine (opis profesjonalny)

Działanie - Insulina glargine

Mechanizm działania
Insulina glargine jest analogiem insuliny ludzkiej o przedłużonym czasie działania, wytwarzanym metodą rekombinacji DNA z zastosowaniem szczepów K12 E. coli lub komórek Pichia pastoris. Dzięki zamianie kwasu asparaginowego na glicynę w pozycji 21 łańcucha A i dodaniu dwóch cząsteczek argininy w pozycjach B31 i B32 uzyskano całkowitą rozpuszczalność w kwaśnym pH roztworu do wstrzykiwań (pH 4), a słabą w obojętnym pH. Po wstrzyknięciu do tkanki podskórnej kwaśny roztwór jest neutralizowany, co prowadzi do powstania mikroprecypitatu, z którego uwalniane są w sposób ciągły małe ilości insuliny glargine, zapewniając przedłużone działanie leku i utrzymanie jej stężenia w surowicy krwi na stałym, przewidywalnym poziomie, bez istotnych wahań. Ze względu na bardziej stabilny profil insulinemii podczas jej stosowania, można się spodziewać, że hipoglikemia będzie występować rzadziej w godzinach nocnych, jednak niekiedy częściej we wczesnych godzinach porannych. Podstawowe działanie insuliny, także insuliny glargine, polega na regulowaniu metabolizmu glukozy. Insulina i jej analogi zmniejszają stężenie glukozy we krwi poprzez pobudzenie obwodowego zużycia glukozy, szczególnie przez mięśnie szkieletowe i tkankę tłuszczową oraz poprzez hamowanie wytwarzania glukozy w wątrobie. Insulina hamuje lipolizę w komórkach tłuszczowych, hamuje proteolizę i nasila syntezę białek.

Farmakokinetyka
Początek działania insuliny glargine po podaniu s.c. występuje później niż w przypadku ludzkiej insuliny izofanowej (NPH) – po 1,5–2 h, przebieg krzywej stężenia insuliny glargine we krwi jest równomierny, bez szczytów stężenia. Działanie utrzymuje się ok. 24 h. Przy wstrzykiwaniu s.c. insuliny glargine 1 ×/d stan równowagi stężeń uzyskuje się 2–4 dni po podaniu pierwszej dawki. U osób w podeszłym wieku lub z zaburzoną czynnością nerek zapotrzebowanie na insulinę może być zmniejszone wskutek wolniejszego metabolizmu insuliny. U osób z zaburzoną czynnością wątroby zapotrzebowanie na insulinę może być zmniejszone z powodu zmniejszonego procesu glukoneogenezy oraz z powodu zaburzeń metabolizmu insuliny.

Wskazania do stosowania - Insulina glargine

Cukrzyca
Cukrzyca wymagająca leczenia insuliną u dorosłych, młodzieży i dzieci po 2. rż. U chorych na cukrzycę typu 2 lek można stosować w skojarzeniu z doustnymi lekami hipoglikemizującymi.

Przeciwwskazania stosowania - Insulina glargine

Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu.

Kwasica ketonowa
Insulina glargine nie jest lekiem z wyboru do leczenia kwasicy ketonowej; w takich przypadkach należy podawać dożylnie insulinę neutralną ludzką.

Modyfikacja dawkowaniaW przypadku niezadowalającej kontroli glikemii lub jeżeli u pacjenta występuje skłonność do hiper- lub hipoglikemii, zanim rozważy się modyfikację dawki insuliny, należy najpierw sprawdzić przestrzeganie zaleconego schematu leczenia, miejsca i sposobu wstrzykiwania leku oraz uwzględnić inne, istotne dla skuteczności leczenia czynniki. Zmiana mocy, marki (wytwórca), typu (zwykła, NPH, lente, długo działająca itp.), pochodzenia (ludzka, zwierzęca, analog insuliny ludzkiej) i/lub metody wytwarzania insuliny mogą powodować konieczność zmiany dawkowania.

Monitorowanie hipoglikemii
Czas występowania hipoglikemii zależy od profilu działania stosowanych insulin i może ulec zmianie po weryfikacji schematu leczenia; ze względu na bardziej stabilny profil insulinemii podczas stosowania insuliny glargine, można się spodziewać ograniczenia występowania hipoglikemii w godzinach nocnych, ale częstszego występowania hipoglikemii we wczesnych godzinach rannych. Szczególną uwagę oraz monitorowanie glikemii zaleca się u chorych, u których wystąpienie hipoglikemii może mieć szczególne znaczenie kliniczne, np. chorzy z istotnym zwężeniem tętnic wieńcowych i chorobą naczyniową mózgu (zagrożenie komplikacjami kardiologicznymi lub mózgowymi spowodowanymi hipoglikemią), jak również u pacjentów z retinopatią proliferacyjną, szczególnie jeśli nie stosowano u nich fotokoagulacji (ryzyko przejściowej utraty wzroku związanej z hipoglikemią). Należy poinformować chorych, że objawy zapowiadające wystąpienie hipoglikemii mogą być słabiej zaznaczone, zmienione lub niekiedy nie wystąpić w ogóle, co może skutkować wystąpieniem ciężkiej hipoglikemii (czasami z utratą przytomności), zanim pacjent uświadomi sobie jej wystąpienie. Szczególnie dotyczy to osób, u których uzyskano lepszą kontrolę glikemii, u których hipoglikemia rozwija się stopniowo, w podeszłym wieku, osób, u których nastąpiła zamiana insuliny zwierzęcej na insulinę ludzką, osób, u których występuje neuropatia układu autonomicznego, z wieloletnią cukrzycą, z zaburzeniami psychicznymi lub stosujących jednocześnie inne leki o podobnym działaniu. Wydłużone działanie insuliny glargine może opóźniać ustąpienie hipoglikemii. Przestrzeganie przez chorego zaleceń dotyczących dawkowania leku oraz odpowiedniej diety, właściwe podawanie insuliny oraz obserwacja objawów początkowych hipoglikemii mają podstawowe znaczenie dla zmniejszenia ryzyka jej wystąpienia. Czynniki zwiększające zagrożenie wystąpienia hipoglikemii (m.in.: zmiana miejsca wstrzykiwania leku; poprawa wrażliwości na insulinę, np. usunięcie czynników wywołujących stres; inny niż zwykle, intensywniejszy lub dłuższy wysiłek fizyczny; współistniejące inne choroby lub objawy chorobowe np. wymioty, biegunka; nieprzestrzeganie zasad dotyczących przyjmowania posiłków; opuszczenie posiłku; spożycie alkoholu; niektóre niewyrównane zaburzenia endokrynologiczne np. niedoczynność tarczycy, niedoczynność przedniego płata przysadki mózgowej, niewydolność kory nadnerczy; jednoczesne stosowanie niektórych innych leków) wymagają szczególnie ścisłej kontroli metabolicznej cukrzycy i mogą powodować konieczność dostosowania dawki insuliny.

Choroby współistniejące
W przypadku wystąpienia współistniejącej choroby, należy prowadzić intensywną kontrolę metaboliczną; może być wskazane badanie ciał ketonowych w moczu lub zwiększenie dawki insuliny.

Trudności z przyjmowaniem pokarmu
Chorzy na cukrzycę typu 1., nawet w przypadku trudności z przyjmowaniem pokarmów (np. występowanie wymiotów) powinni przyjmować regularnie choćby małe ilości węglowodanów, ponieważ nie wolno zaprzestać podawania insuliny.

Przeciwciała
Stosowanie insuliny może być przyczyną powstawania przeciwciał przeciwko insulinie, niekiedy wymagających zmiany dawkowania insuliny.

Pioglitazon
Chorych stosujących równolegle insulinę i pioglitazon należy monitorować pod kątem objawów niewydolności serca, a w razie ich wystąpienia – zaprzestać podawania pioglitazonu.

Interakcje - Insulina glargine

Pioglitazon
Zgłaszano przypadki wystąpienia niewydolności serca w czasie równoległego stosowania pioglitazonu z insuliną, szczególnie u pacjentów z czynnikami ryzyka rozwoju niewydolności serca. W przypadku jednoczesnego stosowania insuliny glargine z pioglitazonem, należy monitorować chorych w celu wykrycia objawów niewydolności serca, przyrostu masy ciała i obrzęków, a w przypadku wystąpienia objawów ze strony układu sercowo-naczyniowego, należy przerwać podawanie pioglitazonu.

Substancje wpływające na metabolizm glukozy
Substancje wpływające na metabolizm glukozy mogą powodować konieczność zmiany dawkowania insuliny.

Leki mogące nasilać działanie insuliny
Leki mogące nasilać działanie insuliny i zwiększać ryzyko wystąpienia hipoglikemii: doustne leki przeciwcukrzycowe, inhibitory ACE, dizopiramid, fibraty, fluoksetyna, inhibitory MAO, pentoksyfilina, propoksyfen, salicylany, pochodne sulfonamidu, analogi somatostatyny.

Leki mogące osłabiać działanie insuliny
Leki mogące osłabiać działanie insuliny: kortykosteroidy, danazol, diazoksyd, leki moczopędne, glukagon, izoniazyd, estrogeny i progestageny, pochodne fenotiazyny, somatropina, leki sympatykomimetyczne (np. epinefryna, salbutamol, terbutalina), hormony tarczycy, atypowe leki przeciwpsychotyczne (np. klozapina, olanzapina), inhibitory proteazy.

Leki beta-adrenolityczne, klonidyna, sole litu lub alkohol mogą zarówno nasilać, jak i osłabiać działanie hipoglikemizujące insuliny.

Pentamidyna
Pentamidyna może spowodować hipoglikemię, po której niekiedy może nastąpić hiperglikemia.

Leki sympatykolityczne
Pod wpływem leków sympatykolitycznych, takich jak leki beta-adrenolityczne, klonidyna, guanetydyna i rezerpina wyrównawcze reakcje adrenergiczne mogą być zmniejszone lub mogą wcale nie wystąpić.

Działania niepożądane - Insulina glargine

Bardzo często: hipoglikemia.

Często: lipohypertrofia, odczyny w miejscu wstrzyknięcia (np.: zaczerwienienie, ból, świąd, pokrzywka, obrzęk, stan zapalny).

Niezbyt często: lipoatrofia. Rzadko: reakcje alergiczne (m.in.: uogólnione reakcje skórne, obrzęk naczynioruchowy, skurcz oskrzeli, hipotonia, wstrząs), zaburzenia widzenia, retinopatia, obrzęki.

Bardzo rzadko: zaburzenia smaku, bóle mięśniowe.

Przedawkowanie
Przedawkowanie insuliny może prowadzić do ciężkiej hipoglikemii, niekiedy długotrwałej i zagrażającej życiu. Łagodne objawy hipoglikemii można leczyć podając doustnie węglowodany; konieczna może być zmiana dawki, schematu przyjmowania posiłków lub aktywności fizycznej. W przypadku ciężkiej hipoglikemii ze śpiączką, drgawkami lub zaburzeniami neurologicznymi należy podać i.m. lub s.c. glukagon lub i.v. stężony roztwór glukozy; pacjenta należy monitorować, a gdy to będzie możliwe, powinien on otrzymać posiłek zawierający węglowodany, ze względu na ryzyko nawrotu hipoglikemii.

Ciąża i laktacja - Insulina glargine

Nie przeprowadzono odpowiednich badań dotyczących stosowania leku u kobiet w ciąży i w okresie karmienia piersią. W razie potrzeby można rozważyć stosowanie insuliny glargine u kobiet w ciąży.

U kobiet karmiących dawkowanie insuliny i dieta mogą wymagać zmian.

Dawkowanie - Insulina glargine

S.c., w powłoki brzuszne, okolice mięśnia naramiennego lub udo, 1 ×/d o dowolnej, ale zawsze tej samej porze. W przypadku stosowania preparatu Toujeo, w razie potrzeby istnieje możliwość zmiany czasu podawania, do 3 h przed ustaloną porą podawania leku lub do 3 h po niej. Nie podawać i.v., nie mieszać z innymi preparatami insuliny w jednej strzykawce ani nie rozcieńczać. Moc poszczególnych preparatów jest wyrażona w jednostkach; jednostki te odnoszą się do danych preparatów i nie odpowiadają jednostkom międzynarodowym lub jednostkom wyrażającym moc innych analogów insuliny.

Przy zmianie schematu dawkowania z zastosowaniem insuliny o średnio długim lub długim okresie działania na schemat z użyciem insuliny glargine konieczna może być zmiana dawki dotychczas stosowanej insuliny oraz towarzyszącego leczenia przeciwcukrzycowego.

Zastępując insulinę izofanową (NPH) stosowaną 2 ×/d insuliną glargine (prepraty Lantus, Abasaglar i Semglee) podawaną 1 ×/d, należy zmniejszyć dotychczasową dawkę dobową insuliny NPH o ok. 20–30% w ciągu pierwszych tygodni leczenia i zwiększyć w razie potrzeby dawkę insuliny krótko działającej podawanej bezpośrednio przed posiłkami, co pozwoli przynajmniej częściowo wyrównać zmniejszenie dawki dobowej insuliny; po tym czasie należy indywidualnie ustalić schemat leczenia, optymalizując dawkę insuliny glargine na podstawie glikemii na czczo.

Zamianę z insuliny bazalnej podawanej 1 ×/d na preparat Toujeo można przeprowadzić jednostka za jednostkę insuliny, na podstawie dawki poprzednio stosowanej insuliny bazalnej. Zamieniając sposób leczenia z insuliny bazalnej podawanej 2 ×/d na preparat Toujeo, zalecana dawka początkowa preparatu Toujeo wynosi 80% całkowitej dawki dobowej insuliny bazalnej, której stosowanie jest przerywane. Preparaty Lantus oraz Toujeo nie są równoważne biologicznie i nie są bezpośrednio wymienne.

Zamiana z insuliny glargine 100 j./ml na preparat Toujeo może być przeprowadzona jednostka za jednostkę insuliny, ale w celu osiągnięcia zamierzonego stężenia glukozy w osoczu, może być konieczne podanie większej (o ok. 10–18%) dawki preparatu Toujeo; następnie dostosować dawkę indywidualnie.

W przypadku zamiany z preparatu Toujeo na inną insulinę glargine, dawka powinna być zmniejszona o ok. 20%, w celu zmniejszenia ryzyka hipoglikemii; następnie dostosować dawkę indywidualnie.

Kontrola przebiegu leczenia
Podobnie jak w przypadku innych analogów insuliny, u osób, które otrzymywały duże dawki insuliny, ze względu na występowanie przeciwciał przeciw insulinie ludzkiej, po zastosowaniu analogu insuliny może nastąpić poprawa reakcji na insulinę. Zaleca się ścisłe kontrolowanie parametrów metabolicznych w okresie zmiany leku oraz przez pierwsze tygodnie stosowania nowego schematu leczenia. W miarę poprawy parametrów metabolicznych i zwiększonej wrażliwości na insulinę może być konieczne dalsze dostosowanie dawkowania, podobnie jak w przypadku zmiany masy ciała chorego, jego trybu życia, zmiany pory stosowania insuliny lub wystąpienia innych okoliczności, które mogą mieć wpływ na częstość występowania hipoglikemii lub hiperglikemii.

Uwagi dla Insulina glargine

Zdolność do koncentracji i szybkość reakcji osób z cukrzycą może ulec pogorszeniu w następstwie hipoglikemii lub hiperglikemii oraz z powodu pogorszenia widzenia. Chorego należy poinformować o konieczności podejmowania działań zapobiegających wystąpieniu hipoglikemii w trakcie prowadzenia pojazdów, zaś w przypadku pacjentów, u których objawy początkowe hipoglikemii nie występują lub występują w nieznacznym nasileniu oraz pacjentów, u których często występuje hipoglikemia należy rozważyć czy prowadzenie pojazdów lub obsługiwanie maszyn jest wskazane.

Przeczytaj też artykuły

Preparaty na rynku polskim zawierające insulina glargine

Abasaglar (roztwór do wstrzykiwań) Lantus (roztwór do wstrzykiwań) Lantus SoloStar (roztwór do wstrzykiwań) Toujeo (roztwór do wstrzykiwań)

Zobacz substancje złożone zawierające insulina glargine

Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta