×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Wysoka różnica ciśnienia skurczowego i rozkurczowego

Pytanie nadesłane do redakcji

Jestem 53-letnią kobietą, od lat leczę się na nadciśnienie. Od niedawna martwi mnie powiększająca się różnica między ciśnieniem skurczowym a rozkurczowym, np. 176/60 dziś, a wczoraj 165/52, tętno w granicach 50-60. Używam aparatu naramiennego sprawdzonego przez lekarza.

Odpowiedział

lek. med. Krzysztof Rewiuk
Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

Różnica pomiędzy wartościami ciśnienia skurczowego i rozkurczowego to tzw. ciśnienie tętna. Wysokie wartości ciśnienia tętna (przekraczające 55 mm Hg) u osób po 65. roku życia są uznawane za niezależny (odrębny od samych bezwzględnych wartości ciśnienia) czynnik ryzyka niekorzystnych zdarzeń sercowo-naczyniowych (zawału serca, udaru mózgu, niewydolności nerek itd.). Kwestia znaczenia ciśnienia tętna u osób młodszych pozostaje dyskusyjna.

W warunkach prawidłowych do wzrostu ciśnienia tętna dochodzi w trakcie wysiłku fizycznego. Zwiększonej pracy serca towarzyszy wzrost ciśnienia skurczowego przy zachowaniu wartości ciśnienia rozkurczowego. U osób wytrenowanych obserwuje się nawet obniżenie tych drugich wartości, co odzwierciedla spadek oporu naczyniowego w mięśniach. Po ustaniu wysiłku ciśnienie tętna wraca do normy po około 10 minutach.

W spoczynku ciśnienie tętna może wzrastać przy przyspieszeniu częstotliwości rytmu serca. Obserwujemy to w trakcie gorączki, u osób z niedokrwistością, czy w przypadku nadczynności tarczycy. Duże ciśnienie tętna jest klasycznie opisywane również jako objaw niedomykalności zastawki aortalnej.

Najczęściej obserwowaną przyczyną wzrostu ciśnienia tętna w spoczynku pozostaje jednak postępujące z wiekiem sztywnienie naczyń tętniczych. Zwiększenie różnicy między ciśnieniem skurczowym i rozkurczowym jest wtedy zarówno wyrazem utraty prawidłowej funkcji naczyń, jak i przyczynia się do uszkodzenia narządów docelowych, dlatego w wieku podeszłym wysokie ciśnienie tętna koreluje z ryzykiem powikłań sercowo-naczyniowych. W przypadku izolowanego nadciśnienia skurczowego zaleca się zatem stosowanie leków, które nie obniżają nadmiernie ciśnienia rozkurczowego, tak aby nie zwiększać ciśnienia tętna.

Ponieważ w Pani wieku zmiany elastyczności tętnic nie powinny jeszcze powodować spadku ciśnienia rozkurczowego zalecałbym przede wszystkim weryfikację pomiaru RR przez lekarza z użyciem manometru ręcznego. Pomimo tego, że używa Pani sprawdzonego aparatu, należy pamiętać że pomiar automatyczny może być obarczony błędem, zwłaszcza w odniesieniu do ciśnienia rozkurczowego (np. przy występujących zaburzeniach rytmu). W przypadku potwierdzenia dużej amplitudy ciśnienia wskazane byłoby wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych i badania echokardiograficznego. Jeżeli faktycznie będą utrzymywały się u Pani przedstawione w pytaniu wartości ciśnienia tętniczego a lekarz nie stwierdzi żadnej odwracalnej przyczyny tego stanu należałoby zmodyfikować program leczenia nadciśnienia z zastosowaniem leków zalecanych przy izolowanym nadciśnieniu skurczowym (diuretyki tiazydowe i tiazydopodobne, antagoniści wapnia z grupy pochodnych dihydropirydynowych, w drugim rzucie antagoniści receptora angiotensynowego).

Rycina 1. Wpływ wieku na wartość ciśnienia tętniczego skurczowego, rozkurczowego i ciśnienia tętna. (wg Shirwany'ego z modyfikacjami)

Piśmiennictwo:

Shirwany N.A., Zou M.: Arterial stiffness: a brief review. Acta Pharmacologica Sinica 2010; 31: 1267?1276.

14.03.2013
Wybrane treści dla Ciebie
  • Hiperaldosteronizm pierwotny
  • Jak mierzyć ciśnienie tętnicze?
  • Nadciśnienie tętnicze
  • Dieta w nadciśnieniu tętniczym
  • Badania biochemiczne wykonywane u chorych na nadciśnienie tętnicze
  • Dieta DASH
  • Ciśnienie prawidłowe wysokie
  • Domowe pomiary ciśnienia tętniczego
  • Nadciśnienie „białego fartucha”
  • Jak oszacować u siebie poziom ryzyka sercowo-naczyniowego?
Inne pytania
  • Wysokie ciśnienie skurczowe u młodego mężczyzny
  • Hipotensja
  • Prawidłowe wartości ciśnienia tętniczego
  • Bradykardia zatokowa
  • Podwyższone ciśnienie rozkurczowe
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta