Częste oddawanie moczu w małych ilościach

Pytanie nadesłane do redakcji

Mój 8-letni syn bardzo często oddaje mocz lub tylko wydaje mu się, że musi to zrobić, jednak bez efektu, albo siusia tylko po parę kropli, lecz bardzo często, parokrotnie w ciągu godziny, zarówno w domu, jak i w szkole. Badanie ogólne moczu nic nie wykazało, jest prawidłowe oprócz pH 6,0. Syn nie skarży się na żadne dolegliwości towarzyszące, nie czuje bólu przy oddawaniu moczu, pieczenia, tylko silne parcie na pęcherz. W szkole nie ma sytuacji stresowych, uczy sie dobrze, wychowawczyni nie ma mu nic do zarzucenia. Dodam, że mój drugi – młodszy syn ma wrodzone wodonercze, a ja w dzieciństwie i w okresie dojrzewania miałam kłopoty z moczeniem nocnym. Co może być przyczyną tak częstego oddawania moczu u syna, do tego stopnia, że zaczyna mu to utrudniać życie? Czy to możliwe, że syn ma jakąś wadę nerek, która nigdy wcześniej nie dala o sobie znać? Proszę o możliwie szybką odpowiedź. Z góry dziękuję.

Odpowiedziała

dr med. Iwona Ogarek
specjalista nefrolog, specjalista pediatra
Oddział Nefrologii, Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie

Najważniejsze parametry prawidłowego badania ogólnego moczu obejmują: prawidłowy ciężar właściwy moczu, prawidłową jego kwaśność (pH 6 jest wartością prawidłową), brak białkomoczu i cukromoczu oraz prawidłowy osad (ilość leukocytów poniżej 5 w polu widzenia dla chłopców, ilość erytrocytów poniżej 4 w polu widzenia).

W przypadku Pani syna najprawdopodobniej mamy do czynienia z tzw. nadmierną częstością mikcji w ciągu dnia. Zaburzenie charakteryzuje się częstym oddawaniem moczu w małych ilościach tylko w ciągu dnia bez incydentów nietrzymania moczu i moczenia nocnego. Częstość mikcji w skrajnych przypadkach wynosi kilka na godzinę i średnia jej objętość jest mniejsza niż 50% objętości pęcherza. Objętość pęcherza moczowego dla dzieci do 12. roku życia oblicza się ze wzoru: oczekiwana objętość pęcherza (EBC) w ml = [30 + (wiek w latach x 30)], czyli w naszym przypadku: [30 + (8 x 30)] = 270 ml. 50% tej objętości = 135 ml.

Objawy kończą się, kiedy dziecko zasypia. Przyczyna występowania zaburzeń nie jest znana. Objawy mogą ustąpić samoistnie po kilku miesiącach.

Pomocne może być prowadzenie tzw. karty obserwacji z zapisywaniem ilości wypijanych w ciągu dnia płynów oraz częstości i objętości porcji oddawanego moczu. Należy wyeliminować z diety napoje słodkie i gazowane oraz zastąpić je niegazowaną, niskozmineralizowaną wodą mineralną.

Ze względu na występowanie wady nerek w rodzinie wskazane jest wykonanie USG jamy brzusznej przy dobrze wypełnionym pęcherzu moczowym z oceną jego objętości oraz opróżniania po mikcji. Wyniki wykonanych badań oraz dziennik obserwacji należy skonsultować z pediatrą. W zależności od wyników przeprowadzonych badań do rozważenia ewentualna dalsza diagnostyka.