×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Ćwiczenia manipulacyjne

dr Andrzej Markowski, Magdalena Markowska

Termin „ćwiczenia manipulacyjne” odnosi się do wieloaspektowych ćwiczeń ręki poprawiających możliwości manualne, poprzez zwiększenie siły mięśniowej oraz zwiększenie lub zachowanie prawidłowego zakresu ruchu stawów.

Stosowane są przede wszystkim po urazach ortopedycznych i zabiegach operacyjnych ręki. Uelastyczniają i wzmacniają ścięgna i mięśnie ręki po zabiegach operacyjnego zespolenia ścięgien, czy transferach mięśni związanych z zanikiem ich funkcji w przebiegu chorób mięśni lub zaburzeń układu nerwowego. Ćwiczenia poprawiają trofikę (odżywianie) uszkodzonych tkanek, przyspieszając ich regenerację i powrót do prawidłowej funkcjonalności. Wraz z technikami drenażowymi pozytywnie wpływają na zmniejszenie obrzęków pourazowych, w przebiegu chorób reumatoidalnych (np. RZS – reumatoidalne zapalenie stawów), czy też limfatycznych (komplikacje związane z usunięciem węzłów limfatycznych pachowych po zabiegach usunięcia piersi spowodowanych rakiem piersi). Ćwiczenia manipulacyjne stymulują impulsację nerwową i poprawiają przewodnictwo włókien nerwowych kończyny górnej. Znajdują dzięki temu zastosowanie w przypadkach takich zaburzeń, jak zespół kanału nadgarstka, udary mózgu, stwardnienie rozsiane, uszkodzenie splotu barkowego i innego rodzaju neuropatie powodujące porażenie nerwów i mięśni. Są stosowane w stanach przeciążenia układu ruchu, w tym mięśni, ścięgien i stawów ręki, spowodowanego cyklicznie powtarzanymi ruchami wynikającymi z wykonywania pracy zawodowej (np. praca przy komputerze, gra na instrumentach).

Głównym celem ćwiczeń manipulacyjnych jest przywrócenie sprawności ręki w zakresie samoobsługi przydatnej do wykonywania czynności dnia codziennego oraz umożliwiającej wykonywanie pracy zawodowej.

Do powszechnie stosowanych form ćwiczeń manipulacyjnych zaliczyć można ćwiczenia o charakterze zadaniowym, które mogą wykonywać dzieci i dorośli. Ćwiczenia manipulacyjne kształcące czynności manualne obejmują: chwytanie, trzymanie i przekładanie przedmiotów, zamykanie i otwieranie pojemników, mieszanie, przesypywanie, przelewanie, nawlekanie. Układanie, budowanie i konstruowanie różnych przedmiotów wpływa na rozwój zdolności psychomotorycznych. W terapii ręki wykorzystuje się elementy origami, czy modelarstwa. Ćwiczenie sprawności palców polega na wykonywaniu drobnych, precyzyjnych ruchów, jak na przykład nawlekanie koralików, układanie patyczków, zapinanie guzików, zakręcanie i odkręcanie nakrętek śrub. W fizjoterapii ręki wykorzystuje się elementy metod specjalnych, m.in. z metody PNF (Prorioceptive Neuromuscular Facilitation – torowanie nerwowo-mięśniowe) wzorce kończyny górnej, czyli specjalne ćwiczenia ramienia, przedramienia, ręki i palców w odpowiedniej sekwencji ruchowej. Wzorce kończyny górnej oddziałują całościowo na mięśnie i stawy kończyny górnej i ręki, poprawiając ich sprawność, a także przewodnictwo nerwowe oraz czucie głębokie.

Do wzmocnienia mięśni ręki i uelastycznienia ścięgien wykorzystuje się ćwiczenia w systemie PEGBOARD (perforowany blat, wyposażony w kołeczki, bloczki, linki, ciężarki i opaski na palce). Zazwyczaj perforowany blat jest zespolony ze stołem do ćwiczeń lub umieszczony na stole. Odpowiednie ustawianie kołeczków i odprowadzanie linek z oporem wymusza prawidłowe ustawienie palców ręki. System kołków i linek umożliwia prowadzenie bardzo precyzyjnych ćwiczeń ukierunkowanych na daną dysfunkcję palców ręki i samej ręki. System PEGBOARD może być wzbogacony o dodatkowe elementy, jak: sprężyny, czy taśmy gumowe, które rozszerzają zakres prowadzonych ćwiczeń manipulacyjnych. Przeciwwskazania do wykonywania poszczególnych ćwiczeń manipulacyjnych zależą specyficznie od rodzaju zaburzenia i aktualnego stanu kończyny górnej i ręki. Ich określenie wymaga specjalistycznej konsultacji medycznej i fizjoterapeutycznej.

07.10.2015
Wybrane treści dla Ciebie
  • Pacjent po amputacji kończyny – postępowanie i powikłania
  • Rehabilitacja głosu
  • Rehabilitacja słuchu
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta