Pytanie nadesłane do redakcji
Mam 58 lat i od 32 lat choruję na cukrzycę. Nie mam groźnych powikłań, bardzo pilnuję, aby poziom cukru był w miarę dobry, staram się zdrowo odżywiać, wykonuję badania, aby mieć wszystko pod kontrolą. Często mam zapalenie pęcherza, czy może na to wpływają leki czy jedzenie? Ostatnio zaniepokoiła mnie woń moczu, oddaję go więcej i czasami wstaję w nocy. Wynik kreatyniny wynosi 58-54 nmol/l, a wynik przesączenia kłębuszkowego GFR >60ml/min/1,73m2.
Odpowiedź
Obecnie cukrzyca stanowi najczęstszą przyczynę przewlekłej choroby nerek. Cukrzycowa choroba nerek występuje u 9-40% chorych na cukrzycę typu 1 i 3-50% osób z cukrzycą typu 2. Pojawienie się niewielkich ilości albuminy w moczu (mikroalbuminuria) jest pierwszym objawem cukrzycowego uszkodzenia nerek. U wielu osób uszkodzenie nerek rozpoznaje się jednak jeszcze później, gdy występuje już duży białkomocz, często z objawami zespołu nerczycowego, a nawet dopiero wtedy, gdy wystąpią objawy niewydolności nerek.
Cukrzycową chorobę nerek u chorego na cukrzycę typu 1 lub 2 rozpoznaje się po stwierdzeniu nieprawidłowej ilości albuminy w moczu lub/i zmniejszonego przesączania kłębuszkowego (GFR) oraz wykluczeniu innych przyczyn przewlekłej choroby nerek.
Aby jak najwcześniej rozpoznać cukrzycową chorobę nerek, należy u wszystkich chorych na cukrzycę wykonywać raz w roku badania na obecność albuminy w moczu. U osób z cukrzycą typu 1 badania te należy rozpocząć po 5 latach od rozpoznania cukrzycy, natomiast w cukrzycy typu 2 należy je wykonać zaraz po jej rozpoznaniu i powtarzać raz w roku.
Albuminę powinno się oznaczać w pierwszej rannej próbce moczu. Jeżeli wynik jest nieprawidłowy, to należy w okresie następnych 3-6 miesięcy wykonać jeszcze dwa badania. Cukrzycową chorobę nerek rozpoznaje się, gdy wyniki co najmniej 2 badań (z 3 wykonanych) są nieprawidłowe.
Na podstawie informacji zawartych w pytaniu nie można rozpoznać lub wykluczyć cukrzycowego uszkodzenia nerek lub innej przewlekłej choroby nerek. Szacowana wielkość przesączania kłębuszkowego jest prawidłowa i wynosi 98 ml/min/1,73 m2 (wg wzoru CKD-EPI). Kluczowe znaczenie ma obecność lub brak nieprawidłowości w ogólnych badaniach moczu.
Częste oddawanie moczu oraz zmieniony jego zapach mogą być objawem zakażenia układu moczowego lub choroby narządów płciowych (np. zapalenie sromu, zapalenie pochwy). Badanie przez lekarza rodzinnego i wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych pozwoli ustalić przyczynę dolegliwości.
