Minister zdrowia przedstawił we wtorek na posiedzeniu rządu plan reform. Największym zaskoczeniem nie jest jednak lista zmian, a zapowiedź wzrostu nakładów na system ochrony zdrowia. 6 proc. PKB, określane przez PiS jako absolutne minimum, ma zostać osiągnięte w ciągu dekady.
Minister zdrowia Konstanty Radziwiłł i premier Beata Szydło (Fot. P. Tracz / KPRM)
Przypomnijmy – w poniedziałkowym wydaniu sprzyjającego rządowi tygodnika „wSieci” Beata Szydło mówiła o wielkiej reformie systemu i o 6 proc. PKB, jakie będzie przeznaczane na ochronę zdrowia.
Minister Konstanty Radziwiłł wielokrotnie publicznie deklarował – również podczas wystąpienia na Krajowym Zjeździe Lekarzy – że wzrost nakładów nie może nastąpić jednorazowo i będzie wprowadzany w ciągu kilku lat, co oznaczałoby, że na ochronę zdrowia co roku dodatkowo znajdzie się około 5-6 mld zł (przyrost w stosunku do roku poprzedniego). W ostatnich dniach Radziwiłł przyznawał w wywiadach, że w systemie brakuje około 30-35 mld zł. Rozłożenie wzrostu nakładów na dziesięć lat (przyjmując w dobrej wierze, że taki mechanizm w ogóle zostanie wprowadzony), oznacza przyrost o nie więcej niż 3 mld zł rocznie.
W dodatku wzrost nakładów na ochronę zdrowia miałby się zacząć dopiero w 2018 r. – To, co będzie w 2025 r., należy do zdarzeń przyszłych i niepewnych – skomentował dla MP b. minister zdrowia Marek Balicki, jeden z członków zespołu ds. zmian systemowych, który już kilka miesięcy temu rekomendował, by nakłady na ochronę zdrowia rosły stopniowo (uwzględniając realia budżetowe), ale w tempie nie mniejszym niż 0,5 p.p. PKB. rocznie do poziomu 6,5 proc.
Na konferencji prasowej po wtorkowym posiedzeniu rządu obok premier Beaty Szydło mieli stanąć ministrowie zdrowia oraz finansów. Ta zapowiedź była interpretowana jako sygnał, że Konstanty Radziwiłł ma zielone światło i wsparcie w resorcie finansów na projektowanie takich zmian w systemie, na które muszą się znaleźć dodatkowe pieniądze. Ale ministra Pawła Szałamachy nie było.
Co jeszcze – oprócz tego, że nie ma politycznej decyzji dotyczącej zwiększenia finansowania służby zdrowia – zapowiedział Konstanty Radziwiłł?
Nastąpi likwidacja Narodowego Funduszu Zdrowia. Od 2018 r. opiekę zdrowotną będzie zapewniać Narodowa Służba Zdrowia, z której będą mogli korzystać wszyscy mieszkający w Polsce. Wcześniej, od lipca 2017 r., nastąpią zmiany w Podstawowej Opiece Zdrowotnej i lecznictwie szpitalnym.
NFZ ma przestać istnieć w styczniu 2018 r. – Pieniądze na zdrowie w państwowym funduszu celowym, zakładce budżetowej, zastąpią to, co dzisiaj nazywamy powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym – zapowiadał Radziwiłł. Przychodami funduszu będzie określona część wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych. Takie ujęcie tematu to nowość – mogłoby to oznaczać, że minister de facto chce utrzymać odrębny strumień zasilania funduszu celowego (nie nazywając go składką zdrowotną). Na szczegóły przyjdzie pewnie trochę poczekać, można jednak przypuszczać, że taki podatek zdrowotny płaciliby wszyscy, którzy w ogóle płacą podatek (dziś część przychodów nie jest objęta składką zdrowotną). Radziwiłł mówił, że fundusz celowy miałby być też uzupełniany z budżetu państwa tak, by w 2025 r. Polska osiągnęła 6 proc. PKB wydatków publicznych na zdrowie.
Z budżetu celowego finansowane będą: świadczenia opieki zdrowotnej, refundacja leków oraz działalność wszystkich agend i agencji. Minister zdrowia będzie nadzorował działanie całego systemu świadczeń zdrowotnych, refundację leków, kontraktowanie świadczeń wysokospecjalistycznych. Będzie też sprawował nadzór nad wojewódzkim urzędami zdrowia.
Powstanie Urząd Zdrowia Publicznego i Wojewódzkie Urzędy Zdrowia, które częściowo zastąpią oddziały wojewódzkie NFZ w zakresie kontraktowania świadczeń. Urząd Zdrowia Publicznego ma skonsolidować rozproszone obecnie agendy zajmujące się zdrowiem publicznym.
Szpitale stworzą sieć placówek o różnych (trzech) poziomach wykonywanych zakresów świadczeń. Szpital pierwszego stopnia będzie odpowiadał kilkuoddziałowemu szpitalowi powiatowemu, natomiast trzeci stopień będą tworzyły szpitale kliniczne i specjalistyczne. Większość kontraktu dla szpitali sieciowych ma być gwarantowana (szpitale otrzymają budżet, odpowiadający średniej z poprzednich lat).
W POZ powstaną zespoły Podstawowej Opieki Zdrowotnej. W ich skład wejdą lekarze, pielęgniarki, dietetycy, fizjoterapeuci i inni przedstawiciele zawodów medycznych. Stawka kapitacyjna zostanie uzupełniona dodatkowymi mechanizmami – wynagrodzeniem za prowadzenie pacjentów przewlekle chorych czy dodatkiem motywacyjnym za profilaktykę i promocję zdrowia. Ma być też premia za wyniki oraz osobny budżet na finansowanie diagnostyki i konsultacji specjalistycznych.
