×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Epidemiologia - mali astmatycy w Polsce i na świecie

Astma jest chorobą, która często występuje u dzieci. Przyczyny i mechanizmy rozwoju astmy u dzieci są podobne, jak u dorosłych, istnieją jednak różnice, na które warto zwrócić uwagę.

Polska

Astma jest jedną z najczęstszych chorób układu oddechowego. W Polsce na astmę choruje około 5—10% dzieci. Oznacza to, że jedno na 10—20 dzieci choruje na astmę!

Częstość występowania choroby zależy od miejsca zamieszkania. Nieco częściej chorują dzieci mieszkające w mieście niż na wsi. Według najnowszych danych, pochodzących z bardzo dużego, ogólnopolskiego badania ECAP, częstość występowania astmy (rozpoznanej wcześniej przez lekarza) w grupie mieszkających w miastach dzieci w wieku 6—7 lat wynosiła 4,4%, a wśród dzieci mieszkających na wsi – 3,9%. Natomiast w  grupie dzieci w wieku 13—14 lat różnica była jeszcze większa (6,5% dzieci mieszkających w mieście i 3,7% – na wsi).

W badaniu tym stwierdzono również regionalne różnice w częstości występowania astmy. Najczęściej choroba występowała wśród badanych dzieci we Wrocławiu (7% dzieci w wieku 6—7 lat i aż 10% tych w wieku 13—14 lat), najrzadziej zaś w Białymstoku (odpowiednio 2 i 4%).

Należy jednak podkreślić, że prezentowane wyżej dane są oparte na kwestionariuszach. Rodzice dzieci odpowiadali m.in. na pytanie, czy u ich dziecka rozpoznano astmę. Autorzy badania ECAP podkreślają, że wiele przypadków astmy u dzieci pozostaje nierozpoznanych! Częstość astmy ocenianej na podstawie badania lekarskiego u dzieci uczestniczących w programie ECAP wyniosła aż 11%.

Europa

Częstość występowania astmy jest znaczna również poza granicami naszego kraju. Jak pokazują wyniki bardzo dużego międzynarodowego badania ISAAC, które objęło ponad 1 mln dzieci na świecie, objawy astmy są bardzo rozpowszechnione. W badaniu uczestniczyło kilkadziesiąt krajów na wszystkich (z wyjątkiem Antarktydy) kontynentach. W Europie objawy astmy występują częściej w północno-zachodniej części kontynentu (najczęstsze są w Wielkiej Brytanii), a nieco rzadziej w południowo-wschodniej części kontynentu (najrzadziej występują w Albanii).

Świat

Na świecie astma jest bardzo rozpowszechniona m.in. na terenie obu Ameryk (szczególnie Ameryki Południowej oraz Ameryki Łacińskiej), Australii i Nowej Zelandii, rzadziej natomiast występuje w Indiach i Tybecie. Z astmą u dzieci często współistnieją inne choroby o etiologii alergicznej. Do najczęstszych zalicza się alergiczny nieżyt nosa („katar sienny”), atopowe zapalenie spojówekatopowe zapalenie skóry.

Choroby te występują nawet częściej niż astma. W badaniu ECAP częstość występowania dodatnich testów skórnych wynosiła 39% u dzieci w wieku 6—7 lat i 49% w populacji dzieci w wieku 13—14 lat. Oznacza to, że prawie połowa dzieci jest uczulona na często występujące w środowisku alergeny. Alergiczny nieżyt nosa jest najczęstszą chorobą alergiczną. Atopowe zapalenie skóry stwierdzono u około 10% badanych dzieci, nieco częstsze było uczulenie na pokarmy (11—13%).

Opisane powyżej wyniki zostały oparte na badaniu lekarskim. Dane uzyskane za pomocą kwestionariuszy są nieco niższe, co oznacza, że u części chorych wcześniej nie ustalono prawidłowego rozpoznania. Warto zauważyć, że choroby o podłożu alergicznym należą do głównych przyczyn pogorszenia jakości życia dzieci i mogą stanowić częstą przyczynę nieobecności w szkole lub problemów z nauką.

Trochę o metodologii badań, czyli jak stwierdzić, ile dzieci choruje naprawdę

Aby wiarygodnie ocenić częstość danej choroby w populacji, trzeba wybrać losowo grupę badanych, która możliwie mało różni się od całej populacji. Co oczywiste, im więcej dzieci obejmie badanie, tym dokładniejszy będzie wynik.

Jednak wiarygodność wyniku zależy również od tego, czy prawidłowo wylosowano osoby do badania oraz czy uda się przebadać możliwie dużą grupę osób z tych, które zostały wybrane.

Drugi problem to sposób oceny częstości choroby. Optymalną metodą jest badanie lekarskie wraz z koniecznymi do rozpoznania badaniami dodatkowymi. Jest to jednak metoda najbardziej kosztowna i pracochłonna. Dlatego w większości badań epidemiologicznych dotyczących astmy częstość choroby ocenia się na podstawie kwestionariuszy. Uczestnicy badania odpowiadają na liczne pytania, pozwalające na ocenę częstości występowania objawów astmy oraz odsetka badanych, u których już wcześniej lekarz rozpoznał astmę.

01.08.2017
Zobacz także
  • Czy moje dziecko ma astmę?
  • Astma u dzieci - mechanizmy i przyczyny
  • Tylko dla dzieci, czyli kilka rad i komiks dla małego astmatyka
Wybrane treści dla Ciebie
  • Opryszczka u dzieci
  • Astma oskrzelowa u dzieci
  • Densytometria u chorych na astmę
  • Kaszel astmatyczny – jak poznać, że przyczyną kaszlu jest astma?
  • Autyzm
  • PEF - szczytowy przepływ wydechowy
  • Łojotokowe zapalenie skóry u dzieci (wyprysk łojotokowy)
  • Dopełniacz
  • Moczenie u dzieci
  • Odwarstwienie siatkówki u dzieci
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta