Pytanie nadesłane do redakcji:
Mama ma 79 lat; zdiagnozowany złośliwy nowotwór żołądka; co dalej? Czy decydować się na operację?
Odpowiedział:
dr n. med. Wojciech Wysocki
Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie
Leczenie raka żołądka - jeśli zaawansowanie choroby na to pozwala - musi obejmować operację, aby stworzyć nadzieję na całkowite wyleczenie. Współcześnie standardowe leczenie operacyjne chorych na raka żołądka polega na wycięciu całego (w szczególnym przypadkach - prawie całego) żołądka wraz ze ściśle określonymi węzłami chłonnymi znajdującymi się w okolicy. Taką operację lekarze określają mianem „gastrektomii z limfadenektomią D2”. Jest to rozległy zabieg operacyjny, który jednak w ośrodkach posiadających doświadczenie w przeprowadzeniu takich operacji nie wiąże się z bardzo dużym ryzykiem poważnych powikłań (ryzyko zgonu we wczesnym okresie pooperacyjnym zwykle nie przekracza 5%).
Trzeba tu wspomnieć o tak zwanym wczesnym raku żołądka. W Polsce wciąż stanowi on mniejszość rozpoznawanych przypadków tej choroby, ale na przykład w Japonii stanowi większość zachorowań. Odróżnienie tych dwóch odmian choroby jest ważne, w przypadku bowiem raka wczesnego leczenie może być wyłącznie endoskopowe lub - jeśli konieczna jest operacja - jej zakres może być bardziej ograniczony (np. w odpowiednich przypadkach można pozostawić część żołądka, co może choremu przynieść korzyść wyrażoną lepszą jakością życia) niż w przypadku raka zaawansowanego. Dlatego warto zwracać uwagę na wczesne objawy dotyczące żołądka (ból w nadbrzuszu, odbijanie, utratę apetytu itp.) i niezwłocznie po ich spostrzeżeniu udawać się do lekarza, który zapewne skieruje m.in. na gastroskopię (badania polegającego na oglądaniu żołądka od środka).
Omawiając możliwości operacyjnego leczenia raka żołądka, należy pamiętać o zabiegach chirurgicznych wymagających otwarcia jamy brzusznej nie w celu wycięcia żołądka, ale w celu przywrócenia możliwości normalnego, dojelitowego odżywania się chorych. Takie operacje noszą nazwę „zabiegów paliatywnych” i bezsprzecznie przynoszą ulgę chorym, u których radykalna (tj. doszczętna) operacja nie jest możliwa.
Dlatego - odpowiadając na pytanie - jeśli stan ogólny chorej pozwala na podjęcie rozległej operacji, jaką jest wycięcie żołądka, należy zdecydować się na ten sposób leczenia, to bowiem jedyny sposób stwarzający możliwość trwałego wyleczenia. Trzeba także podkreślić, że wiek sam w sobie nie jest czynnikiem, który powinien spowodować odstąpienie od operacji, a decydujące znaczenie podczas kwalifikacji ma zaawansowanie choroby i stan ogólny chorej.
