Pytanie nadesłane do redakcji
Skąd się biorą skurcze w żołądku?
Odpowiedziała
lek. med. Magdalena Przybylska-Feluś
Oddział Kliniczny Kliniki Gastroenterologii i Hepatologii
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Skurcze rozumiane jako perystaltyka przewodu pokarmowego są efektem tzw. aktywności mioelektrycznej przewodu pokarmowego.
Skoordynowane ruchy perystaltyczne są kluczowym elementem w procesie trawienia i przyswajania pokarmów, a jego zaburzenia prowadzą do trudności w opróżnianiu żołądka (przechodzeniu treści pokarmowej do jelit), co wiąże się z objawami, jak nudności, wymioty, bóle brzucha lub dyskomfort.
Dla aktywności mioelektrycznej przewodu pokarmowego ważne jest współdziałanie komórek mięśniowych przewodu pokarmowego oraz układu nerwowego, którego liczne zakończenia znajdują się w przewodzie pokarmowym.
Warstwa mięśniowa przewodu pokarmowego składa się z mięśni gładkich, które kurczą się rytmicznie, a częstotliwość tych ruchów jest zróżnicowana w zależności od odcinka przewodu pokarmowego.
Aktywność mioelektryczną można podzielić na dwa etapy:
- podstawowy rytm rozrusznikowy, który nie wywołuje skurczu, ale nadaje pewien rytm depolaryzacji komórek; rytm „wysyłany” jest z komórek rozrusznikowych Cajala znajdujących się w krzywiźnie większej żołądka
- międzytrawienny wędrujący kompleks motoryczny, który wyzwala skurcze żołądka i jest inicjowany przez pokarm.
Normalnie nie czujemy skurczy żołądka, w przypadku stanu zapalnego, zmian anatomicznych stają się one bolesne, co związane jest najczęściej z podrażnieniem przez stan zapalny zakończeń czuciowych układu nerwowego.
Piśmiennictwo:
Suzuki H., Kito Y., Hashitani H., Nakamura E.: Factors modifying the frequency of spontaneous activity in gastric muscle. J. Physiol. 2006 November 1; 576(Pt 3): 667–674.Zhang-yong L., Chao-shi R., Shu Z.,i wsp.: Gastric motility functional study based on electrical bioimpedance measurements and simultaneous electrogastrography . J. Zhejiang Univ. Sci. B. 2011 Dec; 12(12): 983–989.