Pytanie nadesłane do redakcji
Ostatnio miałam wykonywaną gastroskopię i kolonoskopię z powodu podejrzenia podkrwawiania lub celiakii ze względu na nawracającą anemię. Na skierowaniu na badanie miałam wyraźnie napisane, by lekarz pobrał materiał z dwunastnicy – niestety tego nie zrobił. Czy jest to błąd w sztuce lekarskiej, czy na pierwszy rzut oka widać, że kosmki są i nie można rozpoznać celiakii? Przygotowywanie się do tych badań było koszmarem, to była moja druga gastroskopia – tym razem pod narkozą. To, że nie pobrano mi tych wycinków, źle wpływa na moją psychikę. Obawiam się, że będę musiała przejść badanie ponownie. Proszę o szybką i profesjonalną odpowiedź.
Odpowiedziała
dr n. med. Anna Mokrowiecka
specjalista chorób wewnętrznych
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej
Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi
Rozpoznanie celiakii u dorosłych ustala się na podstawie wyników badania gastroskopowego z biopsją, wyników badania stężenia odpowiednich przeciwciał w surowicy krwi, a także po stwierdzeniu ustąpienia objawów kilka tygodni po rozpoczęciu diety bezglutenowej.
Pierwszy etap stanowi ocena serologiczna – głównie badane są stężenia przeciwciał przeciw transglutaminazie tkankowej i przeciwciał przeciw endomysium mięśni gładkich oraz stężenie IgA.
Podczas gastroskopii oceniany jest obraz błony śluzowej opuszki dwunastnicy i dostępnej badaniu części zstępującej dwunastnicy. Można dostrzec spłaszczenie lub zanik fałdów dwunastnicy, bruzdowanie fałdów, brukowanie błony śluzowej, prześwitywanie naczyń krwionośnych. Jednak nie ustala się rozpoznania, ani go nie wyklucza, tylko na podstawie obrazu endoskopowego. Ocena histopatologiczna wycinków z opuszki i części zstępującej dwunastnicy określa naciek limfocytów w nabłonku, wysokość kosmków i głębokość krypt. Na podstawie tych elementów ocenia się stadium choroby według klasyfikacji Marsha.
Podsumowując: proponuję wykonanie badań przeciwciał we krwi i dopiero w przypadku nieprawidłowych wyników wykonanie gastroskopii z biopsją.
Ważne, aby ww. badania były wykonane jeszcze przed rozpoczęciem diety bezglutenowej, ponieważ później choroba może być trudna do zdiagnozowania.