×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Nawracające zapalenie błony śluzowej żołądka

Pytanie nadesłane do redakcji

Pięć lat temu pierwszy raz zachorowałem na zapalenie żołądka. Po przeprowadzonej gastroskopii okazało się że jestem zakażony 'Helicobacter pylori'. W związku z tym dostałem 1 antybiotyk (jestem uczulony na penicylinę i pochodne), po którym bez przerwy miałem mdłości. Po pół roku robiłem test z kału, po dwóch latach z krwi i wynik był negatywny za każdym razem. Przeprowadzone w szpitalu badania wykazały dyspepsję czynnościową żołądka i przewlekły nieżyt żołądka. Czy jest możliwe, że przy braku tej bakterii co roku wracał stan zapalny żołądka (od 5 lat ciągle zażywam leki zobojętniające kwas solny w żołądku), a po wyleczeniu przechodzi w dyspepsję czynnościową (mdłości). Pomocy! Od tych mdłości jestem załamany. Czy jest możliwe usunięcie bakterii?

Odpowiedziała

lek. med. Magdalena Przybylska-Feluś
Klinika Gastroenterologii i Hepatologii UJ CM, Kraków

Zapalenie żołądka (gastritis) odnosi się do zmian w obrębie błony śluzowej żołądka. Typowe objawy to dyskomfort, ból w nadbrzuszu, nudności i czasami wymioty.

Podział zapaleń żołądka opiera się m.in. na czasie trwania (ostry lub przewlekły). Inny podział dzieli zapalenia żołądka na ostre, przewlekłe lub szczególne postacie.

Najczęstsze przyczyny prowadzące do zapalenia błony śluzowej żołądka to między innymi:

  • infekcja Helicobacter pylori
  • infekcje spowodowane patogenami innymi niż Helicobacter pylori
  • działanie niektórych substancji chemicznych (leki, w tym niesteroidowe leki przeciwzapalne, alkohol)
  • żółć (dostająca się podczas zarzucania treści dwunastnicy do żołądka)
  • toksyny mocznicowe (podczas niewydolności nerek)
  • czynniki autoimmunologiczne (np. autoimmunologiczne zapalenie żołądka)
  • czynniki stresowe (np. urazy, oparzenia, sepsa, hospitalizacja na oddziale intensywnej terapii).

Rzadkie postacie związane są np. z nagromadzeniem w obrębie błony śluzowej różnych typów komórek (np. zapalenie limfocytarne, eozynofilowe, ziarniniakowe nieinfekcyjne).

Helicobacter pylori to spiralna bakteria, z którą zetknęła się większość polskiej populacji, ale nie u każdego rozwija się zapalenie żołądka.

W diagnostyce zakażenia Helicobacter pylori wykorzystuje się metody inwazyjne i nieinwazyjne.

Metody inwazyjne to test ureazowy lub hodowla bakteryjna – próbki pobierane są podczas gastroskopii. Badanie histopatologiczne wycinków żołądka i dwunastnicy też może uwidocznić te bakterie. Testy nieinwazyjne to test oddechowy, badanie antygenu ze stolca lub badanie serologiczne (badanie przeciwciał w klasie IgG). To ostatnie badanie nie nadaje się do oceny skuteczności eradykacji (przeciwciała w tej klasie pozostają po przebytej infekcji).

Przewlekłe stosowanie leków z grupy inhibitorów pompy protonowej (popularnych leków zmniejszających wydzielanie żołądkowe) może powodować fałszywie ujemne wyniki oznaczeń w kierunku H. pylori. Z tego powodu przed testami inwazyjnymi, testem ureazowym oraz testem ze stolca przez 7 dni nie powinno się przyjmować inhibitorów pompy protonowej.

Leczenie infekcji H. pylori obejmuje stosowanie dwóch antybiotyków oraz inhibitora pompy protonowej. Typowo stosowane antybiotyki to metronidazol, amoksycylina, klarytromycyna. W przypadku nietolerancji lub przeciwwskazań do stosowania pełnego klasycznego schematu, stosuje się inne kombinacje lekowe. Terapia powinna trwać 10–14 dni. Eradykacja powinna być oceniona 4–6 tygodni po zakończeniu leczenia.

W przypadku zastosowania jednego antybiotyku ryzyko niepowodzenia eradykacji jest bardzo duże. Trudno powiedzieć czy co roku nawraca zakażenie H. pylori (można to potwierdzić ww. metodami). Dodatkowo przewlekły lub ostry stres może zaostrzać już istniejące objawy lub nawet je wywoływać.

Utrzymujące się objawy, jak ból, dyskomfort, nudności nazywane są dyspepsją. Gdy zostaną wykluczone zmiany organiczne i zaburzenia biochemiczne, mówimy o dyspepsji czynnościowej. Leczenie jest trudne i nie zawsze w pełni efektywne. W terapii stosuje się leki zmniejszające wydzielanie żołądkowe, czasami stosuje się leki pokrywające błonę śluzową żołądka.

Postępowanie w dyspepsji, poza lekami, obejmuje uregulowany tryb życia, regularne, nieobfite posiłki, zaprzestanie palenia papierosów, wyeliminowanie czynników drażniących (alkohol, leki przeciwbólowe z grupy NLPZ).

Z uwagi na uporczywy charakter dolegliwości oraz danych na temat innych schorzeń, stosowanych leków bądź innych objawów (w tym objawów alarmujących), wskazana jest konsultacja internisty lub gastroenterologa.

Piśmiennictwo:

Bartnik W.: Helicobacter pylori – diagnostyka i leczenie. Medycyna Praktyczna Chirurgia 02; 2013.
Dąbrowski A. (red.): Gastroenterologia cz. I. [W:] Antczak A., Myśliwiec M., Pruszczyk P.: Wielka interna. Medical Tribune Polska, 2009.
Longmore M., Wilkinson I., Davidson E., Foulkes A., Mafi A.: Oxford Handbook of Clinical Medicine. Oxford University Press.

18.09.2013
Inne pytania
  • Ostre zapalenie trzustki - których leków unikać po chorobie?
  • Jakie badania należy wykonać, aby ocenić stan trzustki?
  • Jakie choroby powodują ból w prawym podżebrzu?
  • Spuchnięty i twardy brzuch
  • Powikłania kuracji eradykacyjnej Helicobacter pylori
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta