Fentanyl należy do silnie działających leków przeciwbólowych z grupy opioidów, zwanych narkotycznymi lekami przeciwbólowymi. Fentanyl łączy się z receptorami opioidowymi , które znajdują się w organizmie i powoduje ich pobudzenie. Jego działanie jest ok. 100 razy silniej niż działanie morfiny (czyli siła działania przeciwbólowego 0,1 mg fentanylu odpowiada w przybliżeniu działaniu 10 mg morfiny); jest to związane z lepszą rozpuszczalnością w tłuszczach i łatwiejszym przenikaniem fentanylu do mózgu.
Fentanyl znajduje zastosowanie w anestezjologii oraz leczeniu ostrego i przewlekłego bólu. W postaci do wstrzyknięć jest stosowany przed znieczuleniem ogólnym, a także podczas jego trwania, oraz w opiece nad chorymi na oddziałach intensywnej opieki medycznej. Może być również wykorzystywany jako dodatkowy lek podczas znieczulenia miejscowego, także w zabiegach wykonywanych ambulatoryjnie. Jako lek przeciwbólowy stosowany jest także po zabiegach operacyjnych oraz w leczeniu bólu występującego podczas zawału serca. W postaci systemów transdermalnych (plastrów) jest stosowany w leczeniu przewlekłego bólu, między innymi u chorych na nowotwory. W postaci tabletek podpoliczkowych podaje się go w leczeniu bólów przebijających u dorosłych z chorobą nowotworową, którzy w ramach leczenia przewlekłego bólu nowotworowego leczeni są już przewlekle opioidami.
Podanie dożylne leku powoduje zniesienie bólu, czas i siła działania zależy od dawki oraz innych podawanych leków i może wynosić od kilku minut do kilku godzin. Po podaniu w postaci przezskórnego systemu terapeutycznego stężenie fentanylu w osoczu stopniowo zwiększa się przez 12–24 h, a następnie jego wartości utrzymują się w trakcie stosowania plastra. Przezskórny system terapeutyczny zapewnia ciągłe podawanie leku przez 72 h. Po usunięciu plastra stężenie osoczowe fentanylu zmniejsza się o 50% średnio po 17 h. Z kolei po podaniu na błonę śluzową jamy ustnej fentanyl jest szybko wchłaniany, około 65% dawki przenika do krwi. Metabolizm zachodzi w wątrobie. Wydalanie następuje z moczem i żółcią.
O zastosowaniu fentanylu i jego dawkowaniu może zadecydować wyłącznie lekarz. Długotrwałe stosowanie może powodować rozwój tolerancji oraz uzależnienie psychiczne i fizyczne. Może również silnie upośledzać sprawność psychomotoryczną, w związku z tym nie należy podczas jego stosowania prowadzić pojazdów ani obsługiwać urządzeń mechanicznych w ruchu.
w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł