Niewystarczająca kontrola ciśnienia tętniczego

Pytanie nadesłane do redakcji

Mam 60 lat. Od około 30 lat leczę się na nadciśnienie. Brałam regularnie leki i przez ten cały czas ciśnienie utrzymywało się w granicach około 140/80. W tym roku pomimo branych leków ciśnienie mi się rozregulowało. Zazwyczaj rano mam 160/80, innym razem 140/60, a nieraz - 120/60. Obecnie biorę wieczorem Valtap 160 mg i Bisocard 5 mg. Mój lekarz rodzinny kazał mi dodatkowo rano, jeśli ciśnienie jest wysokie, wziąć Indapen SR 1,5 mg. Gdy zgłaszałam mu, że ciśnienie mimo branych leków nie jest dobre, to kazał mi brać te same leki i zmienić czas zażywania np. Valdap podzielić na pół. Jednak to nic nie pomagało. Najbardziej martwi mnie ciśnienie 160/80, bo pomimo leków nie mogę się go pozbyć. Dodam, że cholesterol i cukier mam w normie. Poziom cukru jest wręcz bardzo niski, zdarza mi się, że rano na czczo mam wynik 77, a po śniadaniu 98. W marcu miałam badanie ECHO serca, nie domykają mi się zastawki, ale lekarz powiedział, że nie mam się czym martwić. Ogólnie można powiedzieć, że jestem zdrowa, prowadzę aktywny tryb życia, jeżdżę dużo na rowerze, nie objadam się, kawę piję jedną dziennie, od czasu do czasu zapalę papierosa. Chciałabym wiedzieć, jak uregulować ciśnienie i czy teraz jest ono groźne dla organizmu. Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź.

Odpowiedział

lek. med. Krzysztof Rewiuk
Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

Zmienność wartości ciśnienia tętniczego jest wyrazem "dialogu" między naszym ciałem a jego otoczeniem. Jeżeli jednak pomimo stosowanego leczenia rejestrowane wartości RR są regularnie podwyższone, przemawia to za koniecznością modyfikacji terapii. Fakt, że stosowane dotychczas leki przestają wystarczać do prawidłowej kontroli ciśnienia tętniczego, nie jest niczym nadzwyczajnym. Tak jak zmienia się cały Pani organizm, tak samo zmieniają się mechanizmy odpowiedzialne za kontrolę ciśnienia.

Stosowane przez Panią leki cechują się stosunkowo długim okresem działania, a ponieważ przyjmowane są w godzinach wieczornych, powinny wystarczać do kontroli ciśnienia tętniczego po przebudzeniu. Skoro, jak rozumiem, problem podwyższonych wartości RR pojawia się już nad ranem, dzielenie przyjmowanych leków nie ma większego sensu - nie chodzi o to, aby rano obniżać podwyższone wartości RR, ale aby takim zwyżkom zapobiegać. Doraźne stosowanie trzeciego leku hipotensyjnego również nie doprowadzi do stabilizacji wartości RR - leki o długim okresie działania należy przyjmować regularnie, a pełne, hipotensyjne efekty ich stosowania rozwijają się po kilku czy nawet kilkunastu dniach.

Stosowane przez Panią dotychczas połączenie lekowe (beta-bloker i antagonista receptora angiotensyny II) nie należy do kombinacji preferowanych (co nie oznacza, że jest nieskuteczne). Sądzę, że najwłaściwszym rozwiązaniem byłoby dołączenie trzeciego leku - optymalnie z grupy diuretyków (np. wspomniany indapamid) lub antagonistów wapnia. Wyboru powinien jednak dokonać Pani zaufany lekarz, znający szczegółowo wszystkie występujące u Pani uwarunkowania zdrowotne.