Fot. Cezary Aszkiełowicz / Agencja Gazeta
Choroby odtytoniowe kosztują NFZ 8 miliardów złotych rocznie. Dziesiątki tysięcy ludzi rocznie traci życie przez nałóg tytoniowy. Ministerstwo Zdrowia wypowiada wojnę papierosom. Przy okazji chce walczyć również z e-papierosami. – W Polsce nie ma i nie będzie reklamy papierosów i innych wyrobów związanych z tytoniem – zapewniał podczas posiedzenia sejmowej Komisji Zdrowia wiceminister zdrowia Jarosław Pinkas.
Posłowie zajęli się w środę informacjami na temat zapobiegania reklamie e-papierosów i papierosów zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/40/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. (tzw. nowa dyrektywa tytoniowa).
Nowe przepisy mają zastąpić poprzednią dyrektywę Rady i Parlamentu Europejskiego i obejmują regulacje dotyczące produkcji i sprzedaży wyrobów takich jak papierosy, tytoń cięty do samodzielnego skręcania papierosów, tytoń fajkowy, cygara, cygaretki, wyroby tytoniowe bezdymne, papierosy elektroniczne oraz wyroby ziołowe do palenia.
Polska jest zobowiązana do przygotowania przepisów m.in. zakazujących palenia e-papierosów w miejscach publicznych. To ma się stać w ciągu kilku miesięcy. Ma być zakazana sprzedaż elektronicznych papierosów nieletnim. E-papierosów nie będzie można kupić przez internet. Ministerstwo Zdrowia opowiada się za zakazem reklamy wyrobów tytoniowych, a raczej za jego rozszerzeniem na wszystkie kategorie, również e-papierosy.
Minister Konstanty Radziwiłł już kilka razy od początku urzędowania zapowiadał, że w sprawie dyrektywy tytoniowej nie ustąpi ani na krok przed naciskami płynącymi choćby z silnego przemysłu tytoniowego. – Palenie papierosów jest najważniejszym problemem zdrowia publicznego. Gdyby udało się wyeliminować tylko ten czynnik ryzyka, polskie wskaźniki zdrowotne poprawiłyby się dramatycznie – nie raz przekonywał.
Identyczne stanowisko zaprezentował podczas posiedzenia komisji wiceminister Jarosław Pinkas. – W tym roku obchodzimy 20. rocznicę wprowadzenia w Polsce ustawy antytytoniowej. To jeden z największych sukcesów Polski. To zwycięska walka o ludzkie życie – mówił, przytaczając statystyki dotyczące zmniejszenia liczby palaczy. Gdy z sali padł zarzut, że ministerstwo nie bierze pod uwagę faktu, że ograniczenia płynące z nowych przepisów spowodują likwidację tysięcy miejsc pracy, Pinkas ripostował: - Nie można porównywać utraty pracy z utratą zdrowia i życia.
Przytoczył też dane NFZ, z których wynika, że na leczenie chorób odtytoniowych Polska wydaje rocznie 8 mld zł.
Ministerstwo z pewnością nie musi się trudzić, by znaleźć sojuszników w samej Komisji Zdrowia. Były minister zdrowia prof. Marian Zembala, nie szczędził wsparcia dla jednoznacznego stanowiska ekipy Konstantego Radziwiłła w sprawie dyrektywy tytoniowej (którą Polska zresztą blokowała w Komisji Europejskiej pod wpływem lobby tytoniowego).
Prof. Alicja Chybicka (PO) podkreślała, że każda metoda prowadząca do ograniczania palenia papierosów i e-papierosów jest dobra i warta wsparcia. Przypomniała, że Polska jest jednym z krajów, w których tempo wzrostu zapadalności na choroby nowotworowe budzi największy niepokój. O ile jeszcze kilka lat temu szacowano, że rocznie na raka zacznie chorować 150 tysięcy osób, teraz mowa jest o 180 tysiącach. - Jest rzeczą udowodnioną, że palenie papierosów jest kancerogenne i często włącza onkogeny. W raku płuc w blisko 100 proc. za chorobę odpowiedzialny jest nałóg. Dlatego uważam, że nasza ustawa jest bardzo dobra – mówiła prof. Chybicka.
Plany ministerstwa wsparła też Kamila Gasiuk-Pihowicz (Nowoczesna) - Uzależnienie od tytoniu jest takim samym uzależnieniem, jak każde inne. Jest to też choroba sklasyfikowana przez WHO, dlatego też nie powinno się promować e-papierosów, które prowadzą do nikotynizmu, czyli uzależnienia - podkreśliła Gasiuk-Pihowicz. Jej zdaniem promowanie e-papierosów jako bezpiecznej alternatywy dla tytoniu jest niemoralne, gdyż jest to produkt, którego skutków używania jeszcze nie jesteśmy w stanie przewidzieć.
Przedstawiciele handlu i przemysłu tytoniowego, biorący udział w posiedzeniu, apelowali, by nie stawiać znaku równości pomiędzy e-papierosami a papierosami tradycyjnymi. Równie ważnym dla nich postulatem jest zgoda na utrzymanie na opakowaniach papierosów nazwy marki danego wyrobu. Maciej Ptaszyński, reprezentujący Polską Izbę Handlu, podkreślał, że dyrektywa unijna nie idzie tak daleko, jak projekt resortu zdrowia, który nakazuje usunięcie z opakowania marki papierosów. – To nie zachęta do kupowania, to informacja dla klienta – podkreślał Ptaszyński. Jego zdaniem działania resortu mogą doprowadzić do tego, że palacze będą korzystali z usług szarej strefy, z której zresztą pochodzi niemal jedna trzecia wyrobów tytoniowych dostępnych w kraju.
Unia Europejska szacuje, że bardziej restrykcyjne przepisy zmniejszą liczbę osób palących o ok. 2 proc.
Nagranie z posiedzenia Komisji Zdrowia poświęconego papierosom:
