×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Przepuklina pępkowa

lek. med. Oskar Zgraj
Klinika Chirurgii Dziecięcej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum
Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie

Co to jest przepuklina pępkowa i jakie są jej przyczyny?

Przepuklina pępkowa jest to przemieszczenie zawartości jamy brzusznej przez otwarty pierścień pępkowy.

Przyczyny powstawania przepukliny pępkowej nie są do końca poznane. Na wczesnych etapach rozwoju płodu szybko rosnące jelito nie ma wystarczająco dużo miejsca w jamie brzusznej i wychodzi przez szeroki pierścień pępkowy do sznura pępowinowego. Po kilku tygodniach jelito powraca do jamy brzusznej, a pierścień stopniowo się zmniejsza i zamyka. Prawdopodobnie zatrzymanie tego procesu powoduje wystąpienie przepukliny pępkowej.

Jak często występuje przepuklina pępkowa?

Przepuklina pępkowa stwierdzana jest przy urodzeniu u jednego na 6 noworodków. Częściej występuje u rasy czarnej i u dzieci urodzonych przedwcześnie.

Jak się objawia przepuklina pępkowa?

Przepuklina pępkowa może nie być widoczna przy urodzeniu. W różnym okresie po urodzeniu, w miarę wzmacniania się mięśni brzucha, które wytwarzają coraz większe ciśnienie, pojawia się uwypuklenie w pępku. Jest zazwyczaj miękkie i łatwo daje się odprowadzić (wcisnąć) z powrotem w głąb brzucha.

Przepuklina pępkowa jest zazwyczaj niebolesna. Wyjątek stanowi sytuacja uwięźnięcia przepukliny, kiedy zawartości przepukliny, z powodu jej obrzęku, nie udaje się odprowadzić do jamy brzusznej. Dziecko może być wtedy niespokojne, płakać, wymiotować. Jeżeli dziecko z przepukliną pępkową płacze bez uchwytnej przyczyny, należy sprawdzić czy przepuklina nie uwięzła. Uwięźnięcie przepukliny pępkowej, w odróżnieniu od przepukliny pachwinowej, zdarza się jednak bardzo rzadko.

Co robić w przypadku wystąpienia objawów przepukliny pępkowej?

Jeżeli przepuklina nie jest uwięźnięta, należy się zgłosić w do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w celu ustalenia rozpoznania i zaplanowania leczenia. Lekarz POZ skieruje dziecko na planową wizytę u chirurga dziecięcego.

Jeżeli przepuklina jest uwięźnięta (twarda, bolesna, napięta, czerwona i nie daje się odprowadzić), należy się pilnie zgłosić na izbie przyjęć lub do rejestracji szpitalnego oddziału ratunkowego. Nie należy podawać dziecku jedzenia ani picia (pozostawić na czczo) z uwagi na potencjalną konieczność wykonania zabiegu operacyjnego.

W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie przepukliny pępkowej?

Lekarz rozpoznaje przepuklinę pępkową na podstawie wywiadu i badania dziecka. W czasie badania ustala czy jest to faktycznie przepuklina pępkowa, czy okołopępkowa (zwana też przepukliną kresy białej). Przepukliny te mają inny przebieg i wymagają innego podejścia.

Jakie są metody leczenia przepukliny pępkowej?

Większość przepuklin pępkowych nie wymaga leczenia. W 85-90% przypadków zamykają się one samoistnie do 5. roku życia. Jeżeli przepuklina samoistnie nie ustąpi, należy wykonać zabieg operacyjny, najczęściej w trybie chirurgii jednego dnia. Operacja ma na celu zapobieganie uwięźnięciu przepukliny oraz poprawę wyglądu pępka.

Cięcie operacyjne wykonuje się łukowato w dolnej części pępka, a następnie zakłada szwy, którymi zamyka się pierścień pępkowy. Rzadko konieczne jest także wykonanie plastyki skóry.

Przepuklina kresy białej nie ulega samoistnemu zamknięciu. Operację wykonuje się planowo (w terminie dogodnym) po ustaleniu rozpoznania. Obecnie wykonanie operacji tego typu odracza się w miarę możliwości czasie nawet do 3. roku życia dziecka, z uwagi na wpływ leków anestezjologicznych na rozwijający się mózg. Nie dotyczy to sytuacji, kiedy przepuklina jest objawowa (np. boli).

Przepuklina uwięźnięta, jeśli lekarz nie będzie w stanie jej odprowadzić, musi zostać zoperowana w trybie pilnym, niezależnie od wieku dziecka.

Czy jest możliwe całkowite wyleczenie przepukliny pępkowej?

Tak. Przepuklinę, która zamknie się sama lub zostaje zamknięta operacyjnie uważa się za wyleczoną. Nawroty przepukliny są niezwykle rzadkie (ok. 1%). Przepuklina może nawracać w dorosłym życiu, szczególnie w przypadku otyłości.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia przepukliny pępkowej?

Chirurg wyznaczy termin wizyty kontrolnej. Najczęściej wymagana jest tylko jedna wizyta, a czasami ponowne zgłaszanie się do chirurga nie jest konieczne. Niemniej zawsze należy się zgłosić do lekarza, jeśli przepuklina nawróci.

Po zabiegu naprawczym przepukliny mogą być wyczuwalne pod skórą (przez wiele tygodni) szwy zamykające pierścień pępkowy. Po jakimś czasie w tym miejscu można wyczuć zgrubienie (bliznę).

Co robić, aby uniknąć zachorowania na przepuklinę pępkową?

Nie są znane sposoby zapobiegania przepuklinie pępkowej.

22.03.2017
Zobacz także
  • Przepuklina oponowa i oponowo-rdzeniowa
Wybrane treści dla Ciebie
  • Przepuklina pachwinowa u dzieci
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta