Pytanie nadesłane do redakcji
Czym charakteryzuje się stopa wydrążona?
Odpowiedział
lek. med. Marek Libura
specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu
ZOZ MSWiA w Krakowie
Jest to deformacja polegająca na nadmiernym wysklepieniu stopy. Uważa się, że u podstawy tej wady leży zaburzenie równowagi mięśniowej, najczęściej na tle wrodzonych zaburzeń w dolnym odcinku rdzenia kręgowego. Nadmiernemu wysklepieniu stopy towarzyszy szponiaste ustawienie palców wynikające z niedowładów mięśni krótkich i skrócenia rozcięgna podeszwowego - wszystkie te zaburzenia prowadzą do skrócenia długości stopy.
Wada ta, bardzo często lekceważona przez rodziców na wczesnym etapie, zostaje zauważona najczęściej pomiędzy 10.-14. rokiem życia. Początkowe objawy są dyskretne i często obejmują tylko niewielkie zaburzenia lokomocji, dodatkowo nasilane są przez zbyt małe obuwie. Nieleczona wada doprowadza w niedługim czasie do przeciążenia pięty, głów kości śródstopia oraz powstania bolesnych modzeli. W rozpoznaniu pomocne jest badanie fizykalne pacjenta na siedząco, w którym szczególnie widoczne staje się wydrążenie w stopie, a charakterystyczne jest ustawienia palucha w kształcie litery Z.
Zaburzenie często się cofa samo wraz z rozpoczęciem nauki chodzenia i wzmocnienia mięśni łydek. Niewielkie odchylenia w budowie i funkcjonowaniu korygować można za pomocą specjalnych ortez oraz fizjoterapii. W niektórych przypadkach konieczna może się okazać jednak operacja, która uwzględnia korekcję położenia zarówno kości, jak i mięśni. W zależności od rodzaju zabiegu kończynę unieruchamia się na okres od 3 tygodni do 3 miesięcy, a następnie odciąża w aparacie ortopedycznym przez 6 miesięcy, aby uzyskać prawidłowe wygojenie przeszczepionych przyczepów mięśni.
Kluczowa w tym schorzeniu jest fizjoterapia, ćwiczenie ruchów czynnych i biernych oraz nauka prawidłowego chodzenia (małymi krokami) bez przeciążania miednicy.
Piśmiennictwo:
Dziak A.: Dysfunkcje bólowe stopy.Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003