Scyntygrafia nerek – znaczenie diagnostyczne i normy

Pytanie nadesłane do redakcji

Witam, mój syn pół roku temu przeszedł ZUM. Pani urolog niedawno skierowała syna na scyntygrafię dynamiczną nerek. Dziś odebrałam wynik i nie wiem czy mam się martwić. Ponieważ wizytę mam dopiero w lutym u nefrologa i urologa, więc prosiłabym o skonsultowanie wyników. Otóż pisze tak: obie nerki dość równomiernie gromadzą DTPA-Tc-99m. Nerka lewa z nieznacznym opóźnieniem wydala radioznacznik. Na scyntygramach towarzyszy temu nagromadzenie radiofarmaceutyku w górnej części nerki. Nerka prawa sprawnie wydala DTPA-99m. Udział nerek w oczyszczaniu krwi z radioznacznika wynosi: ok. 59% dla lewej nerki i ok 41% dla prawej nerki (wynik przybliżony, dziecko pobudzone w czasie badania). Wnioski: wynik badania sugeruje możliwość niewielkiego poszerzenia kielicha górnego nerki lewej bez utrudnienia odpływu moczu z tej nerki. Proszę o pomoc, czy są jakiekolwiek powody do zmartwień?

Odpowiedziała

dr med. Iwona Ogarek
specjalista nefrolog, specjalista pediatra
Oddział Nefrologii
Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie

Scyntygrafia dynamiczna nerek polega na rejestracji gammakamerą przemieszczania się znacznika w obrębie układu moczowego, od momentu jego podania dożylnego do momentu wydalenia do pęcherza moczowego. Badanie ocenia wielkość i położenie nerek, ukrwienie, sprawność i symetrię gromadzenia znacznika oraz drogi wyprowadzające mocz. Jednym ze wskazań do wykonania badania są zakażenia układu moczowego.

Trudno interpretować wynik badania w oderwaniu od obrazu USG układu moczowego, a także przebiegu klinicznego choroby.

Udział nerek w oczyszczaniu krwi powinien być mniej więcej równomierny i mieścić się w zakresie od 50/50 do 56/44%. Opisywana u Pani synka proporcja 59/41% przekracza zatem wartości prawidłowe i może wskazywać na asymetrię wielkości, hipoplazję (nerka mała prawidłowo funkcjonująca) lub dysplazję nerki (wrodzone zaburzenie funkcji nerki) lub pozostałość po zakażeniach układu moczowego.

Wynik badania wskazuje ponadto na obecność niewielkiego poszerzenia układu kielichowo-miedniczkowego nerki lewej w zakresie jej górnego kielicha, jednakże bez przeszkody na drodze odpływu moczu, czyli bez istotnej przeszkodowej wady dróg moczowych wymagającej interwencji chirurgicznej. Co więcej istnienie niewielkiego poszerzenia nie powoduje upośledzenia funkcji nerki lewej w stosunku do prawej.

Reasumując, wskazana jest kontrola wskaźników czynności nerek (mocznik i kreatynina), regularne kontrolowanie badania ogólnego oraz posiewu moczu w celu zapobiegania zakażeniom układu moczowego, wykonanie badania USG jamy brzusznej celem porównania obu badań obrazowych i planowa kontrola w poradni nefrologicznej. Dalsza diagnostyka obrazowa (cystografia mikcyjna) do rozważenia po konsultacji nefrologicznej.