Pytanie nadesłane do redakcji
Szukam informacji na temat ekspozycji na gluten. Widzę, że się zaleca ½ łyżeczki dziennie. Spotkałam się z informacją, że taka ekspozycja ma trwać nawet 2 miesiące. Czy cały ten czas dawka ½ łyżeczki jest wystarczająca? Moje dziecko jest w 6. miesiącu życia. Jest karmione wyłącznie piersią i gluten chcę wprowadzić na przełomie 6. i 7. miesiąca - ½ łyżeczki kaszki manny na wodzie i moim mleku. Czytałam wcześniej Państwa artykuły i nie znajduję w nich odpowiedzi na moje pytanie: czy "próbowanie glutenu" muszę kontynuować przez 2 miesiące i dopiero po nich wprowadzić normalne posiłki glutenowe?
Odpowiedziała
dr n. med. Andrea Horvath
pediatra gastrolog
Zespół Żywieniowy Kliniki Pediatrii
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Szanowna Pani,
przez lata obowiązywały, zwłaszcza w naszym kraju, dość sztywne reguły wprowadzania pokarmów uzupełniających - czego odzwierciedleniem jest szczegółowy kalendarz z listą i ilością nowych pokarmów, o które należy rozszerzać dietę niemowlęcia w kolejnych tygodniach jego życia. Nie należy jednak zapominać, że są to jedynie umowne propozycje ekspertów i nie powinny być nigdy traktowane jako niepodważalne wytyczne!
Podobnie sprawa się ma z wprowadzaniem glutenu, czyli tzw. smakowaniem glutenu. Nie ma dowodów na to, że ilość nieprzekraczająca ½ łyżeczki jest lepsza niż jedna cała łyżeczka, podobnie, jak nie wiemy, jaki „okres smakowania” jest okresem najwłaściwszym - 4, 6, a może 8 tygodni…
Optymalny sposób karmienia niemowlęcia w jego pierwszych 6 miesiącach życia to niewątpliwie karmienie naturalne. Pokarm kobiety zaspokaja w tym czasie wszelkie „żywieniowe” i „emocjonalne” potrzeby dziecka. Wtedy też, pomiędzy 17. a 26. tygodniem zaleca się rozpoczęcie wprowadzania pokarmów uzupełniających, w tym glutenu. Ten pierwszy kontakt z pokarmem innym niż mleko matki, ma mieć charakter spontanicznych „degustacji”. Według obecnych rekomendacji postępowanie takie ma na celu nabywanie tolerancji na nowe „alergeny pokarmowe”, a co za tym idzie - zmniejszenie w przyszłości ryzyka występowania celiakii, cukrzycy typu 1 czy chorób alergicznych.
Powyżej 6. miesiąca życia niemowlęcia wprowadzanie nowych pokarmów do diety ma już zasadniczo inny cel, m.in. dostarczenia niezbędnych mikro- i makroelementów zapewniających prawidłowy rozwój psychofizyczny dziecka, w tym bowiem okresie pokarm kobiecy zaczyna być już niewystarczającym źródłem energii i składników odżywczych dla wzrastającego organizmu.
Zatem gluten najlepiej „smakować” pomiędzy 4. a 6. miesiącem życia, po tym okresie należy stopniowo zwiększać racje spożywanego produktu, aż do zastąpienia jednego karmienia naturalnego pełnym posiłkiem „glutenowym”, który na stałe wejdzie do jadłospisu dziecka. Skoro jednak Pani dziecko ma już skończony 6. miesiąc życia i nadal karmione jest wyłącznie piersią, najwyższa pora zacząć rozszerzać jego dietę - proszę zacząć od tradycyjnie przyjętego schematu ½ łyżeczki i stopniowo (np. w okresie 4 tyg.) dojść do pełnego posiłku glutenowego. W tym czasie należy także zacząć wprowadzać inne niż gluten pokarmy uzupełniające.
Miłego „pichcenia”!
Piśmiennictwo:
Dobrzańska A., Czerwionka-Szaflarska M., Kunachowicz H. i wsp.: Zalecenia dotyczące żywienia dzieci zdrowych w 1. roku życia. Zespół ekspertów powołany przez Konsultanta Krajowego ds. Pediatrii. Standardy Medyczne 2007; 4: 2-5.European Food Safety Authority. Scientific opinion on the appropriate age for introduction of complementary feeding in infants. EFSA Journal 2009; 7: 1423,p1-38.
ESPGHAN Committee on Nutrition. Breast-feeding: A commentary by the ESPGHAN Committee on Nutrition. JPGN 2009; 49: 112-125.
ESPGHAN Committee on Nutrition. Complementary Feeding: A Commentary by the ESPGHAN Committee on Nutrition Medical Position Paper. JPGN 2008; 46: 99-110.