10 września obchodzimy Dzień Solidarności z Osobami Chorymi na Schizofrenię. Schizofrenia to jedna z najbardziej stygmatyzujących i najcięższych chorób przewlekłych z obszaru zdrowia psychicznego. W 2019 roku szacowana liczba osób dorosłych w Polsce, chorych na schizofrenię, wynosiła ok. 250 tys., ze świadczeń medycznych skorzystało 182 tys. osób.
Fot. pixabay.com
Schizofrenia nazywana jest chorobą ludzi młodych. Średni wiek zachorowania u kobiet przypada miedzy 25. a 34. rokiem życia, u mężczyzn natomiast pierwsze objawy obserwuje się jeszcze wcześniej - między 15 a 24 rokiem życia. Światowy Dzień Solidarności z Osobami Chorymi na Schizofrenię ma na celu przeciwdziałanie dyskryminacji osób chorych psychicznie oraz wzrost akceptacji społeczeństwa wobec osób chorych na schizofrenię.
W społeczeństwie od lat funkcjonuje błędne myślenie utożsamiające schizofrenię jako chorobę objawiającą się wyłącznie omamami i urojeniami. Ta jednostka chorobowa jest bardziej skomplikowana. Schizofrenię charakteryzują głębokie zaburzenia, w przebiegu których dochodzi do braku spójności pomiędzy myśleniem, emocjami i zachowaniem.
Objawy schizofrenii są dwojakiego typu. Do objawów pozytywnych, inaczej nazywanych wytwórczymi, zalicza się m.in. urojenia i omamy, jednak obok tych objawów, występują także objawy negatywne, inaczej ubytkowe, które odpowiadają za okresy zubożenia emocjonalnego, apatię, wycofanie się z życia społecznego, zawodowego i rodzinnego.
O ile objawy pozytywne w schizofrenii są łatwiej zauważalne dla otoczenia, to objawy negatywne wydają się być mniej uciążliwe dla otoczenia, mniej spektakularne. Niemniej jednak to one odciskają na chorym ogromne piętno. Dochodzi do załamania linii życia – pacjenci całkowicie wycofują się z dotychczasowego życia społecznego, zarówno na polu zawodowym, jak i rodzinnym. Objawy negatywne są także trudniejsze do jednoznacznej interpretacji, a otoczenie może długo je ignorować, utożsamiając je z lenistwem lub czasowym pogorszeniem nastroju, co znacząco może opóźnić diagnozę, a co za tym idzie – wdrożenie leczenia.
Ponadto wokół chorób psychicznych funkcjonuje wiele mitów, a są to choroby, które trzeba i da się leczyć. Kluczowa dla leczenia schizofrenii jest świadomość występowania dwojakich objawów, odpowiednia diagnoza oraz dostęp do terapii, zarówno tych lekowych jak i psychoterapii, psychoedukacji ukierunkowanej na współpracę pacjenta z rodziną, czy socjoterapii w celu podtrzymania funkcjonowania społecznego, rodzinnego i zawodowego chorego. Mnogość i złożone podłoże różnych objawów schizofrenii sprawia, że leczenie tego schorzenia jest procesem przewlekłym, który często wymaga nie tylko zaangażowania pacjenta, ale i jego opiekunów. Dlatego tak ważne jest wielostronne wspieranie pacjenta i jego rodziny w procesie leczenia.
Dużą zmianą w systemie opieki psychiatrycznej w Polsce było rozpoczęcie pilotażu Narodowego Programu Zdrowia Psychicznego. "Pacjenci są szczególnie zadowoleni z wprowadzonych zmian w ramach pilotażu Centrów Zdrowia Psychicznego. Powszechny, szybki dostęp do leczenia środowiskowego zastępującego długotrwałe hospitalizacje, jest niezwykle istotny dla pacjentów będących w kryzysie psychicznym. Nie mniej to dopiero początek rozwiązywania problemów, z jakimi boryka się polska psychiatria. Nie wszyscy pacjenci mają dostęp do optymalnego leczenia farmakologicznego, a co dopiero do wsparcia Asystenta Zdrowienia czy wspierających proces zdrowienia zajęć terapeutycznych. Rozpoczęta reforma psychiatrii jest obiecująca ale musi być kontynuowana" - mówi Szymon Chrostowski, Prezes Fundacji Wygrajmy Zdrowie.
Głównym celem Światowego Dnia Solidarności z Osobami Chorymi na Schizofrenię jest zwrócenie uwagi na potrzeby i los pacjentów z diagnozą schizofrenii. „Niewątpliwie Pandemia COVID-19 nie została bez wpływu na pacjentów chorujących przewlekle, oraz na osoby w kryzysie psychicznym. Widzimy, jak bardzo polskie społeczeństwo potrzebuje edukacji nt. zdrowia psychicznego, która przełoży się na zmniejszenie dyskryminacji osób chorujących oraz wzrost akceptacji społeczeństwa wobec osób w kryzysie psychicznym”. – mówi Krzysztof Rogowski, Edukator i Członek Zarządu Fundacji eFkropka, Asystent Zdrowienia.
Dzień Solidarności z Osobami Chorymi na Schizofrenię obchodzony jest 10 września. Jego celem jest walka z dyskryminacją osób w kryzysie psychicznym oraz wzrost akceptacji społeczeństwa wobec osób chorych na schizofrenię aktywności i podejmowania ról w życiu osobistym i społecznym.
