Pytanie nadesłane do redakcji
Interesuje mnie temat leczenia zakrzepicy żył, czy zatoru płucnego. Otóż stosujemy leki przeciwkrzepliwe, które wg mojej wiedzy, działając "rozrzedzająco" na krew mają spowodować niepowstawanie nowych skrzeplin, ale nie powodują też rozpuszczenia już istniejących skrzeplin. Pożądaną reakcją jest reakcja własna organizmu, aby zaczął te skrzepliny rozpuszczać? Czy dobrze to rozumiem? Zatem, jeśli stwierdzono u nas albo może nawet domyślamy się, że mamy zakrzepicę żył głębokich, to wyczytałam, że np. masaż czy zabiegi fizykalne mogą powodować odczepienie się skrzepu, czyli ten system rozpuszczający skrzepy w organizmie nie działa, to czy tylko i wyłącznie pozostaje nam stosowanie leku przeciwkrzepliwego i czekanie na reakcję organizmu? Czy faktycznie może lek rozpuszcza te skrzepy i czy nie ma takiego samego ryzyka oderwania się skrzepu, jeśli zadziała na niego lek przeciwkrzepliwy? Rozumiem, że w codziennym życiu, istnieje prawdopodobieństwo oderwania się skrzepu, a jakie jest ono podczas leczenia lekami przeciwkrzepliwymi przy stwierdzonych skrzepach?
Odpowiedziała
dr n. med. Magdalena Celińska-Lowenhoff
specjalista chorób wewnętrznych i immunologii klinicznej
Oddział Kliniczny Kliniki Alergii i Immunologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie
Mechanizm przeciwzakrzepowego działania poszczególnych leków przeciwkrzepliwych jest różny, często bardzo skomplikowany i nie polega na „rozrzedzaniu” krwi. Krew jest bardziej „zagęszczona” w stanach odwodnienia organizmu, co oczywiście może zwiększać ryzyko zakrzepowo-zatorowe, dlatego zarówno w leczeniu, jak i w profilaktyce ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu.
W przypadku rozpoznania zakrzepicy przyjmowanie leków przeciwkrzepliwych ma na celu zapobieganie progresji zakrzepicy, do której dochodzi w przypadku braku zastosowania leczenia przeciwzakrzepowego. Jedną z konsekwencji progresji zakrzepicy żył głębokich jest powikłanie w postaci zatorowości płucnej, do którego dochodzi w przypadku oderwania się skrzepliny i jej dostania się do krążenia płucnego. Najczęściej dochodzi do niego w przypadku tzw. balotującej skrzepliny. Dlatego w przypadku podejrzenia zakrzepicy żylnej należy niezwłocznie wykonać badanie ultrasonograficzne.
Przesiewowo w celu wykluczenia lub potwierdzenia ostrej zakrzepicy wykonuje się tzw. test uciskowy. Dokładniejsze badanie tzw. dopplerowskie wykonuje się w celu oceny progresji zakrzepicy i/lub skuteczności leczenia przeciwkrzepliwego.
Faktycznie w przypadku nierozpoznanej zakrzepicy, pewne zabiegi fizykoterapii, mogą zwiększyć ryzyko oderwania się tzw. czoła skrzepliny i zatorowości płucnej, dlatego powinny być wykonywane dopiero po wykluczeniu żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
